Zondag debatteren de nummers twee van zes partijen bij WNL onder leiding van Rick Nieman. Aanvang 10 uur, NPO1.
Zo gaat Sebastiaan Stöteler (PVV) over veiligheid op straat in debat met Esmah Lahlah (GroenLinks/PvdA), Annabel Nanninga (JA21) en Eelco Heinen (VVD).
Lahlah staat tevens tegenover Hanneke Steen (CDA), Eelco Heinen en Annabel Nanninga in het debat over het thema wonen. Over migratie gaat Jan Paternotte (D66) de discussie aan met Stöteler, Heinen en Lahlah.
Ook over de andere onderwerpen economie, klimaat en de toestand in de wereld gaan telkens 4 kandidaten in debat.
Wie zijn de zes nummers twee die zondag met elkaar debatteren?
Sebastiaan Stöteler (PVV)
Een intelligente man die nooit in Almelo zou blijven. Zo werd Sebastiaan Stöteler in Overijssel uitgezwaaid toen hij in 2024 PVV-fractievoorzitter in het Europees Parlement werd. ‘Een voortreffelijk debater, recht voor z’n raap en slim,’ aldus De Stentor.
Niet meer aan de zijlijn
Stöteler had furore gemaakt als PVV-fractieleider in de gemeenteraad van Almelo en in Provinciale Staten van Overijssel. Hij had zich bij de PVV gemeld, omdat hij niet langer aan de zijlijn wilde klagen.
De 41-jarige voormalig gerechtsdeurwaarder werd in de provincie gewaardeerd om zijn kwaliteiten al werd zijn partij tot zijn ergernis buiten coalities gehouden. Hij bepleitte aan de lopende band sluiting van het AZC in Almelo en was tegen een noodopvang van asielzoekers.
Op een lijn met partijleider Geert Wilders
Ook als het om de islam gaat, zit hij op een lijn met partijleider Geert Wilders. ‘De PVV is de enige partij in Nederland die de islam ziet voor wat hij is: een totalitaire ideologie die thuishoort in het rijtje met het fascisme, nazisme en communisme,’ staat nog altijd op zijn provinciale website.
Stöteler was als deurwaarder gewend om te zorgen dat hij alle wist wat nodig was om ergens aan te bellen. Hij had vragen over de islam, hoorde toenmalig CDA-leider Sybrand Buma een keer zeggen dat de islam nooit verlicht zou worden en vond dat Buma met meel in de mond praatte.
Hij ging er zoveel over lezen dat een raadslid in Almelo ooit zei dat Stöteler ‘waarschijnlijk meer weet van de islam dan 95 procent van de moslims in Nederland.’
PVV wil niet langer uit de EU
De ambitieuze PVV’er toog in 2024 naar Brussel met een vernieuwd programmapunt. De partij wilde niet langer uit de Europese Unie, maar de EU ‘van binnenuit hervormen’. Daar komt met zijn vertrek naar Den Haag weinig van terecht.
In het Europees Parlement staat hij bekend als coöperatief. Iemand die zich het ingewikkelde wheelen en dealen snel eigen maakte en blijkt verrassend veel gevoel voor internationale politiek te hebben. Logisch dat de 84-koppige fractie van de rechts-radicale Patriotten hun Nederlandse fixer met lede ogen zien vertrekken.
Hanneke Steen (CDA)
De nummer twee van het CDA Hanneke Steen zit sinds 2014 in de lokale politiek en werd in 2018 fractievoorzitter van het CDA in de gemeenteraad van Hengelo. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 werd zij wethouder financiën, belastingen, mobiliteit, verkeer en vervoer.
De Hengelose was in 2023 ook kandidaat, maar kwam na de desastreuze verkiezingsnederlaag van het CDA toen niet in de Tweede Kamer. Dit jaar schreef zij al mee aan het verkiezingsprogramma van de partij.
CDA wil Twente heroveren van Pieter Omtzigt
Het CDA hoopt kiezers in Twente te heroveren. De christen-democraten verloren er twee jaar geleden massaal stemmen aan NSC van Pieter Omtzigt die in elf van de veertien gemeenten in Twente de grootste werd, terwijl het CDA dat daar jarenlang was.
Ook in het Hengelo van Steen ging in 2023 bij de Tweede Kamerverkiezingen 27,2 procent van de stemmen naar NSC. Ze stond toen namens het CDA op plek negen, maar de partij won slechts vijf zetels.
Steens ouders stemden al op een van de voorlopers van het CDA – de CHU – en kreeg in de campagne van 2023 de steun van CDA-prominent Ank Bijleveld. De christen-democraten zien in Steen een uithangbord van ‘het nieuwe CDA’. Onder die noemer wil het CDA bewijzen dat de partij is veranderd na de moeizame jaren onder Wopke Hoekstra en het vertrek van Pieter Omtzigt.
Vorderingen voor woningbouw liggen stil door val Rutte IV
Hanneke Steen geldt als inhoudelijk sterk en iemand die dicht bij mensen staat. Ze wordt geprezen om haar inzet in de Twentse regio. Daar bleven alle CDA-afdelingen de partij trouw, ondanks de opkomst van NSC.
Ze kent het landelijk bestuur ook. Al jaren onderhandelt ze namens de Vereniging Nederlandse Gemeenten over aanpassing van een wet die bouwen nabij het spoor verbiedt. Ze was er bijna mee klaar toen het kabinet-Rutte IV viel en alles kwam stil te liggen.
Steen neemt haar achterban mee in haar activiteiten via filmpjes. In de vlog De week in 1 minuut vat zij wekelijks haar werk samen. Ook haar man en hond Olaf figureren erin.
De Twentse studeerde rechten en juridische bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en liep stage bij het wetenschappelijk instituut en het partijbureau van het CDA. Later werkte ze als directeur bij Rijkswaterstaat.
Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA)
Esmah Lahlah Is sinds eind 2023 Tweede Kamerlid (GroenLinks-PvdA). Ze haalde bij de verkiezingen 217.789 voorkeursstemmen. Meer dan alle andere niet-lijsttrekkers.
Lahlah beste lokale bestuurder van 2021
Voor de 45-jarige Lahlah (13 oktober 46) naar Den Haag kwam was ze al enigszins landelijk bekend als wethouder in Tilburg toen zij met haar twee kinderen een maand probeerde te leven op bijstandsniveau. Het blad Binnenlands Bestuur koos haar als Beste lokaal bestuurder van 2021 wegens haar ‘betrokken, effectieve en empathische wijze’ van besturen.
Als onafhankelijk wethouder maakte ze werk van preventie om burgers uit de schulden te houden of ze snel uit de schuldhulpverlening te krijgen. In 2022 werd ze lid van GroenLinks en opnieuw wethouder.
Lahlah is geboren en getogen in Helmond en heeft een Nederlandse moeder en een Marokkaanse vader, die op zijn achttiende naar Nederland kwam. Haar moeder, huisvrouw, bekeerde zich tot de islam. Dochter Lahlah studeerde kinder- en jeugdpsychologie en promoveerde als jurist.
Van Universiteit Tilburg naar Tweede Kamer
Ze schreef een proefschrift over de etnische verschillen in het risico op jeugdgewelddadige delinquentie door Nederlandse en Marokkaans-Nederlandse jongens. Een vak hierover doceerde ze ook aan de Tilburgse universiteit.
In de Tweede Kamer is ze woordvoerder justitie en veiligheid met nadruk op rechtsbescherming en armoedebeleid en participatie.
Lahlah liep de marathons van Rotterdam, Parijs en New York en hoopt nog een keer een marathon onder de vier uur te lopen. Ze is getrouwd, woont in Tilburg en heeft een zoon en dochter uit een eerder huwelijk.
Annabel Nanninga (JA21)
De geboren en getogen Amsterdamse heeft Indisch bloed van haar grootouders, van vaders- en moederskant. Vooral de ‘cuisine’ – kookkunst – hield de 47-jarige Nanninga eraan over. De schoolverlater werd op haar negentiende moeder. Veel later werd ze het nog eens met haar huidige partner.
Opgevoed in ‘PvdA-achtig’ denken
Haar moeder is tbs-psycholoog en haar vader kunstenaar. Ze deden niet al te moeilijk over hun spijbelende dochter. De school ook niet. ‘Mijn dochter heeft net als ik op het Barlaeus gezeten. Als ze er een uurtje niet was, werd ik gebeld. In mijn tijd zei de conrector: “Gut, zou je niet eens wat vaker naar school gaan?”
Er werd bij de school geblowd. Nu worden meteen de ouders gebeld. Ik ben op mijn achttiende opgehouden met blowen. Je wordt er maar slaperig van,’ zei ze in 2019 tegen EW.
Omdat ze financiële onafhankelijk erg belangrijk vindt, heeft ze altijd gewerkt. In de horeca, de mode, als officemanager, dierenartsassistent en vanaf 2012 als columnist.
Grofgebekte columnist op Geenstijl
Nanninga werd, zoals ze het tegen EW noemde, opgevoed in PvdA-achtig denken en is zelfs een jaartje lid van GroenLinks geweest. Maar na de moord op cineast en columnist Theo van Gogh in 2004 ontluikt Nanninga’s rechtse activisme.
In blogs, later op Twitter, geenstijl.nl en andere platforms, haalt ze uit naar politieke correctheid. Ze bedacht de term ‘dobbernegers’ voor migranten die de Middellandse Zee overstaken.
‘Links wijt problemen altijd aan sociaal-economische omstandigheden, aan stageplaatsen, aan kansen op de arbeidsmarkt. De verklarende factor is altijd dat wij iets fout doen. Onzin,’ zei Nanninga tegen EW.
Ergernis over het linkse stadsbestuur en Marokkaanse jongens
Ze besloot ‘politiek aan te pakken wat ze als opiniemaker zo vaak aan de kaak stelde’ en zag af van haar plannen uit Amsterdam te verhuizen uit ergernis over het linkse stadsbestuur en Marokkaanse jongens die haar op straat bespuugden.
In 2017 werd ze in de Amsterdamse raad verkozen. In 2019 won ze ook een zetel in de Provinciale Staten van Noord-Holland en de Eerste Kamer. In 2020 brak ze met FVD wegens racistische uitspraken van Thierry Baudet.
Samen met Joost Eerdmans richtte ze JA21 op. De partij haalde in 2023 drie zetels in de senaat. Nanninga werd fractievoorzitter. Ze stopte ze als gemeenteraadslid, om zich te kunnen richten op het opbouwen van de partij. Ze woont met haar partner en jongste kind in Amsterdam.
Jan Paternotte (D66)
Hij vliegt onvermoeibaar van de ene naar de andere televisie-studio. Jan Paternotte (41) lijkt een onuitputtelijke energie te hebben en wilde al jong een boegbeeld van zijn partij worden. Geboren in Den Bosch (1984) en opgegroeid in Hurwenen, Maarssen en Groenekan ging hij internationale betrekkingen studeren aan de Universiteit van Amsterdam.
Paternotte speelt zich in de kijker met campagne tegen Wilders
Als eerste in zijn familie werd hij op zijn achttiende politiek actief, maar thuis leerde hij wel hoe belangrijk ‘Haags’ beleid voor mensen is. ‘Mijn broer ging naar speciaal onderwijs met kleine klassen, en mijn moeder wijdde haar werkzame leven aan beter onderwijs voor kinderen met leer- en gedragsstoornissen. ’s Middags bij de thee ging het zelden alleen over huiswerk,’ zei Paternotte tegen de site van de Tweede Kamer.
In 2004 werd hij voorzitter van de Jonge Democraten. Daar speelde hij zich in de kijker met een campagne tegen Geert Wilders die anti-Europese Unie was. Paternotte reed met een in de kleuren van de Europese vlag beschilderde caravan wekenlang achter de campagnebus van Wilders aan.
Hij viel ermee op en in 2010 werd Paternotte verkozen tot beste raadslid van Nederland en werd hij kandidaat-Kamerlid. Het lukte hem niet te worden verkozen en ging werken als medewerker van Europees Parlementslid Marietje Schaake (D66).
‘De hangjongere’ van de raad
Als raadslid in Amsterdam leerde hij debatteren. Op hoge snelheid en met spot. Wegens zijn veelvuldige gang naar de interruptiemicrofoon noemde burgemeester Eberhard van der Laan hem ‘de hangjongere’ van de raad.
In 2014 bezorgde hij D66 als lokaal lijsttrekker een gigantische verkiezingsoverwinning en onttroonde hij de PvdA voor het eerst in decennia als grootste partij van de hoofdstad
In 2017 belandde hij dan toch in Den Haag waar hij zich al snel gedroeg als kroonprins van D66-leider Alexander Pechtold. Die accepteerde geen sterallures en Paternotte houdt zich in en doet in 2018 geen poging om Pechtold op te volgen.
In 2022 verwierf hij wel het fractievoorzitterschap omdat D66-leider Sigrid Kaag het kabinet in gaat. De andere jonge ambitieuze D66’er Rob Jetten werd in 2023 lijsttrekker.
De successen van D66 op conto Paternotte
Paternotte zei vaak dat de politiek er is om daden te stellen. Hem lukte dat ook als gewoon Kamerlid. Zo weet hij te fiksen dat twee initiatiefwetten van onder andere D66 werden aangenomen: het afschaffen van de verplichte 5 dagen bedenktijd bij abortus en het beschikbaar stellen van de abortuspil bij de huisarts.
Intussen maakt hij zich hard voor de afschaffing van het verbod op het kweken van embryo’s voor wetenschappelijk onderzoek.’ Hij woont met vrouw en twee dochters in Leiderdorp.
Eelco Heinen (VVD)
De in Laren geboren (1981) Eelco Heinen (44) studeerde informatica, algemene economie, macro-economie en politieke wetenschappen. De econoom begon zijn loopbaan in 2007 als beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën en werkte vanaf 2011 voor de Kamerfractie van de VVD, onder meer als hoofd beleid en als politiek adviseur van toenmalig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff.
Heinen wilde de begrotingsdiscipline herstellen
In 2021 werd hij Tweede Kamerlid en in 2023 leidde hij tevens de verkiezingscampagne van de VVD. Hij toonde zich na de verkiezingen blij met de succesvolle leiderschapswissel in de partij na het afscheid van Rutte, maar hij was ook teleurgesteld dat de winst de VVD op het laatste moment ontglipte.
Heinen assisteerde VVD-leider Dilan Yesilgöz bij de onderhandelingen voor het kabinet-Schoof. Hij kreeg in 2024 zijn droombaan, namelijk minister van Financiën.
‘We herstellen de begrotingsdiscipline. Die was de politiek echt kwijtgeraakt. En we brengen die niet terug door de lasten te verhogen, maar door te bezuinigen. Dat is winst. Bovendien vind ik dat je met een staatsschuld van 43 procent niet een ruk aan het stuur hoeft te geven. Je kunt de bocht ruimer nemen,’ zei hij eind 2024 tegen EW.
De econoom die zo op de centjes let zou graag zien dat er meer economen in de Kamer zaten. ‘Daar is veel te winnen.’
Zuinige minister van Financiën in de traditie van Gerrit Zalm
Heinen is de nummer twee van de VVD, maar wordt zelden genoemd als een mogelijk toekomstig partijleider. Hij heeft de ambitie de geschiedenis in te gaan als een zuinige minister van Financiën in de traditie van Gerrit Zalm. Gezien de te verwachten oplopende staatsschuld is het nog maar de vraag of hem dat gaat lukken.
Als student werd hij naar eigen zeggen al gegrepen door de IT-revolutie in de jaren negentig. ‘Toen kostte het een hele nacht om de computer allerlei berekeningen te laten uitvoeren. Nu hebben we in 5 minuten een heel nieuw belastingstelsel. Stel, we maken zo’n model voor de problemen in de gezondheidszorg of met stikstof. Techniek kan helpen met de oplossing!’
Hij woont met zijn Spaanse vrouw Inés en twee zonen in Den Haag. Een zoontje kwam ter wereld in de auto op weg naar het ziekenhuis. Heinen assisteerde zijn vrouw bij de bevalling in de auto, vlak voor het ziekenhuis.