Behalve de winst van D66 gebeurde er meer na het sluiten van de stembussen. Zo komt er voor het eerst een partij die was verdwenen uit de Kamer terug onder dezelfde naam. Een paar minder belichte verschuivingen.
Comeback 50PLUS door Struijs
Met twee zetels is 50PLUS straks weer aanwezig in het parlement. Het is een groot succes van de nieuwe lijsttrekker, oud-politieman Jan Struijs. Struijs gaat samen met Corrie van Brenk opkomen voor ouderen. Van Brenk was eerder ook al Kamerlid voor de ouderenpartij.
Speerpunten tijdens de campagne waren het verzet tegen het nieuwe pensioenstelsel en behoud van een ruimhartige AOW gekoppeld met het minimumloon.
Ook maakte Struijs zich hard voor meer veiligheid van ouderen. 50PLUS verdween in 2023 uit de kamer, nadat de partij aan geruzie ten onder leek te gaan. Martin van Rooyen de partij bleef de partij vertegenwoordigen in de Eerste Kamer.
Verdubbeling Forum voor Democratie dankzij nieuw gezicht
Van drie naar zes zetels: de fractie van Forum voor Democratie (FvD) verdubbelt in de Tweede Kamer. Het succes is te danken aan een gewiekste campagne met de nieuwe lijsttrekker Lidewij de Vos (28). De partij adverteerde veel op straat en is groot op online platforms als TikTok en Instagram met veel jonge volgers.
De Vos nam voor de verkiezingen het stokje over van Thierry Baudet, nu de nummer twee bij FvD. Baudet verspeelde zijn populariteit door te twijfelen aan de echtheid van de maanlanding, de aanslagen van 11 september in New York en te stellen dat we worden geregeerd door een wereldwijde samenzwering van kwaadaardige reptielen.
Aan die inhoud is bij Forum weinig veranderd. In een interview met De Volkskrant nam De Vos geen afstand van racistische uitspraken over Aboriginals van haar partner en partijgenoot Massimo Etalle.
Opkomst FvD kan duiden op sterke racistische onderstroom bij jongere aanhang
De invloedrijke antisemitische Amerikaanse influencer Nick Fuentes (1 miljoen volgers op X) feliciteerde in zijn show FVD met de zetelwinst. Fuentes, die bekendstaat om zijn openlijke racisme en Holocaustontkenning, is populair onder jonge FVD-aanhangers. Velen van hen delen antisemitische en racistische berichten op sociale media, vaak anoniem.
Een fragment van Fuentes’ podcast America-First waarin hij Baudet prijst en feliciteert, werd gedeeld door een Nederlandse twitteraar. Die reageerde ook onder een foto waarop Joost Eerdmans te zien is met zijn vrouw en dochter, die hand in hand loopt met een zwarte jonge man: ‘Ik vertrouw zo’n iemand niet om iets aan omvolking te doen.’
Onder die – inmiddels verwijderde – foto op X regende het racistische reacties van veelal anonieme jonge aanhangers van FVD.
Eerdmans verliet die partij in 2020 na een rel over de gebrekkige aanpak van racisme en antisemitisme onder jonge FVD’ers. Kort daarna richtte hij met Annabel Nanninga JA21 op.
Het diepe dal van GroenLinks-PvdA
Het was de grote belofte van lijsttrekker Frans Timmermans aan de achterban van fusiepartij GroenLinks-PvdA. Eén plus één zou drie maken, volgens de politieke berekening achter het samengaan van de rode sociaal-democraten met de groene partij. Maar in plaats winst, verloor de fusiepartij liefst vijf zetels. Timmermans kondigde direct zijn vertrek aan na het horen van de uitslag.
De fusie zal niet ongedaan worden gemaakt, juist voor de Tweede Kamerverkiezingen stemden de leden van beide partijen hiermee in, met overweldigende meerderheden. Een nieuwe leider heeft de zware taak om te bewijzen dat fuseren toch de juiste keuze was.
Na het weekend wordt bekend wie de fractie in de Kamer gaat leiden. Oudgedienden zoals GroenLinks-voorman Jesse Klaver zouden rust kunnen brengen. Maar een nieuwkomer als Marjolein Moorman heeft een frissere uitstraling. Of zelfs de nog jongere, ambitieuze Habtamu de Hoop. Die kan onderstrepen dat er toekomst is voor een nieuwe, linkse generatie.
Rob Jetten mogelijk eerste Nederlandse homoseksuele premier
Hij is verloofd met de Argentijnse hockeyspeler Nicolás Keenan en gaat binnenkort met hem trouwen. Voor veel homo’s is de verkiezingswinst van Jetten – die op camera trots zijn partner zoent – een belangrijke steun in de rug in een tijd dat homohaat in Nederland op straat, en vooral op social media, toeneemt.
Stellen van het gelijke geslacht durven vooral in de grote steden vaak niet hand-in-hand over straat. Op onder meer Facebook en TikTok geven opvallend veel gebruikers uiting aan hun haatgevoelens jegens Jetten en zijn partner.
Scheldwoorden en regelrechte discriminatie zijn aan de orde van de dag. Gelukkig zijn de beledigingen meestal niet anoniem, maar wie mogelijke overtredingen rapporteert, krijgt doorgaans nul op het rekest van de beheerder. Juist met zoveel homohaat is Jetten een rolmodel om jezelf te zijn: het kan wél.