Juridisch is Trump nog lang niet knock-out

01 oktober 2022Leestijd: 3 minuten
Oud-president Donald Trump. Foto: ANP

Van alle kanten ligt oud-president Donald Trump onder vuur. Diverse onderzoeken naar zijn zakenimperium, privébezit van staatsgeheime documenten en zijn rol bij de bestorming van het Capitool leveren hem juridische kopzorgen op. Toch is de kans groot dat Trump via het stembiljet moet worden verslagen, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

De laatste openbare hoorzitting over de Capitoolbestorming van 6 januari  2021 stond voor deze week op de agenda. Orkaan Ian was spelbreker. Niet dat de Amerikaanse hoofdstad Washington in puin ligt en onder water staat. Nee, de orkaan die flink huishield in Florida heeft de nieuwsmedia in de greep en leidde de aandacht geheel af van de hoorzitting.

Voor de onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden is de zitting de laatste kans om de link bevestigd te krijgen tussen Trump en de aanval op het Capitool. Het uitstel is de zoveelste tegenslag voor de zeven Democraten en twee Republikeinen die de commissie vormen.

Onderzoekscommissie kan weinig actie ondernemen

In acht hoorzittingen presenteerde de commissie afgelopen zomer veel, vaak interessante nieuwe informatie. Maar die leverde weinig op, behalve stevige uitspraken over het handelen van Trump.

Vervolging van de oud-president behoort niet tot de bevoegdheden van de onderzoekscommissie. Hooguit kan zij een aanbeveling doen voor strafrechtelijk onderzoek aan de minister van Justitie, Democraat Merrick Garland.

Lees het omslagverhaal: In de schaduw van Donald Trump 

Aandacht genereren voor Trumps rol op 6 januari is hierdoor het enige wat effect kan sorteren voor de commissie. Dat gaat niet geheel zonder succes. In een peiling deze zomer achtte 57 procent van de Amerikanen Trump verantwoordelijk voor het geweld op 6 januari. Vóór de hoorzittingen was dat 50 procent.

Republikeinen blijven achter Trump staan

Trump weet zich gesteund binnen zijn partij. In peilingen naar de gewenste presidentskandidaat in 2024 krijgt Trump de voorkeur van ten minste de helft van de Republikeinse kiezers. De onderzoekscommissie brengt zijn politieke carrière nauwelijks in gevaar zolang een groot deel van de Republikeinen achter hem blijft staan.

De aanklacht van de staat New York wegens fraude bij de Trump Organization is wel reden tot zorg, vooral financieel. De organisatie, waar Trump tot aan zijn presidentschap de scepter zwaaide, moet zo’n 250 miljoen euro boete betalen als de rechter meegaat in de eis van openbaar aanklager Letitia James.

Tweehonderd fouten en misleidingen

Volgens James telden elf jaarverslagen van de organisatie bij elkaar meer dan tweehonderd fouten en misleidingen. Vooral over de waarde van bezittingen. Naast de fikse boete wil ze Trump verbieden ooit nog zitting te nemen in een raad van bestuur en streeft ze ernaar de Trump Organization zo goed als te ontmantelen.

De zaak schaadt Trumps imago als uitmuntend ondernemer die een fortuin vergaarde. Het is overigens zeer de vraag of Trump wel miljardair is, zoals hij zelf beweert.

Het grootste gevaar voor Trump zit in de zaak die draait om staatsgeheime documenten die hij in bezit had. De oud-president kan worden vervolgd voor zijn slordige omgang daarmee. De vraag is alleen of de Democratische minister van Justitie Garland het aandurft de waarschijnlijke uitdager van de huidige president te vervolgen.

Het zou een historische rechtszaak worden, waarvan niet zeker is dat hij vóór de presidentiële verkiezingen van 2024 wordt beslecht. Trump doet er alles aan om tijd te rekken en wil de zaak tot op het hoogste niveau aanvechten. De kans is groot dat de kiezer eerder over zijn lot beschikt dan de rechter.