Premium Lock Smartphoneverslaafde kinderen maken mij bang voor de toekomst

09 juli 2022Leestijd: 4 minuten
Jongeren in de trein op hun mobiele telefoon. Foto: ANP/ Arie Kievit.

Columnist Zihni Özdil maakt zich zorgen om de smartphoneverslaving van de jeugd. Wat gaat er met de wereld gebeuren als deze generatie opgroeit, vraagt hij zich af.

Zihni Özdil (1981) is historicus. Hij schrijft elke zaterdag een column voor ewmagazine.nl.

“Klik, klik, klik… Piing!… klik, klik, klik… Piing!’

En zo ging het een kwartier lang door. De tiener, hoogstens veertien jaar oud, in de Amsterdamse tram had zijn ogen strak gericht op zijn smartphone. Zonder oordopjes op, met het geluid aan. Als hij zat te typen, ging het ‘klik, klik, klik’. Als degene met wie hij zat te appen typte ook. Als hij een appje binnenkreeg ‘Piing!’.

Vrienden in de trein keken de hele reis naar hun eigen schermpje

Toen hij moest uitstappen, keek hij omhoog. Ik zag het zweet op zijn voorhoofd en de stress in zijn ogen. Sindsdien ben ik gaan opletten. Bijna alle jongeren doen dit, maar dan meestal met het geluid uit. Zo zat ik onlangs urenlang in de trein naar Friesland. Naast mij een vriendengroep. De hele rit keken ze naar hun eigen schermpje. Te swipen. Te appen.

Toen ik jong was sprak je met elkaar als je met vrienden de trein pakte. Als je in je eentje in de openbare ruimte was, keek je om je heen, naar de lucht, naar de bomen, naar de mensen.

Begin ik ouderwets te worden omdat ik me hier zorgen over maak? Zeg maar net als zo’n oudere in die ene briljante Monty Python-sketch.

Tekst gaat hieronder verder

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Wie het boek Hooked – How to Build Habit-Forming Products leest, moet zich wel zorgen maken. Ontzettend veel zorgen zelfs.

Makers smartphones en apps gebruiken technieken uit gokindustrie

Sinds de jaren vijftig heeft de gokindustrie, onder meer door miljoenen te investeren in psychologisch onderzoek, helemaal uitgekiend hoe je het allerbeste iemand verslaafd kunt krijgen. Smartphonefabrikanten en app-makers hebben bewust deze technieken overgenomen die eerder door die gokindustrie zijn geperfectioneerd.

Denk er maar eens over na. Hoe ziet het scherm van je smartphone eruit? Apps met felle kleuren die naar je lonken. Als je een socialmedia-app – zoals Twitter – opent, moet je eerst naar beneden swipen. En dan moet je even wachten voordat je ziet of je likes en retweets hebt. Dat wachten is geen technische noodzakelijkheid. Maar een manier om jou, anticiperend op een mogelijke beloning, aan het scherm gekluisterd te houden. Precies zoals je bij een fruitautomaat de hendel naar beneden trekt en opgewonden wacht om te zien of je wat hebt gewonnen.

Als ik ‘anticiperen op een beloning’ schrijf, gaat het om iets heel specifieks dat in de hersens gebeurt: het vrijkomen van het geluksstofje dopamine. Dit zorgt voor verslaving. Daarom komen gokverslaafden altijd terug naar het casino, zelfs als ze een keer een groot bedrag hebben gewonnen. En daarom wint het huis uiteindelijk altijd. Het is dus een misvatting dat gokverslaafden geld willen verdienen. Het gaat hen niet zozeer om de beloning, maar om de anticipatie op die beloning. Want die anticipatie zorgt voor dopamine.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw