Wie redt de Verenigde Staten van al die laffe politici?

04 juni 2022Leestijd: 4 minuten
President Joe Biden spreekt de State of the Union-toespraak uit. Foto: ANP

De crisis in de Amerikaanse democratie is nog lang niet voorbij en blijft voorlopig een worsteling. Dat blijkt uit een schrijnend nieuw boek. Het is een overschot aan laffe politici dat het land dwarszit, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Het is geen aanklacht tegen de Amerikaanse politiek en politici, toch leest This Will Not Pass wel zo. The New York Times-journalisten Alexander Burns en Jonathan Martin volgen al ruim een decennia de politiek in Washington D.C. en schreven een boek over de strijd om het Witte Huis in 2020 en de nasleep.

Tot zover weinig nieuws, over die recente strijd om het Witte Huis zijn ruim een jaar na dato al talloze boeken verschenen. Burns en Martin zijn echter de besten in hun vak en wisten de nodige nieuwtjes in hun boek te stoppen. Zo ontstaat een portret dat voor niemand die werkt in Washington D.C fraai is. Wat zij zien is een crisis in de Amerikaanse democratie die voorlopig niet voorbij is – vandaar de titel.

Angst en onzekerheid regeren bij de Democraten

Het boek begint met inkijkjes in de Democratische Partij. Na een ommekeer tijdens de voorverkiezingen begin 2020 is Joe Biden de presidentskandidaat op zoek naar een maatje: een vicepresident. In een heuse afvalrace strepen Biden en zijn getrouwen stuk voor stuk talentvolle kandidaten af, tot uiteindelijk Kamala Harris overblijft. Niet omdat zij barst van het politiek talent, uitgebreide politieke ervaring of anderszins. Harris is de veiligste, minst riskante keuze. Politici met wie Biden beter klikt, moeten daarom het veld ruimen.

Ruim een jaar in het presidentschap is te zien hoe goed dat gaat: Harris is nog impopulairder dan Biden en afgelopen week hadden ze hun derde gezamenlijke lunch van het jaar, ondanks Bidens belofte om wekelijks met Harris te lunchen.

Spaarzame successen worden nauwelijks gevierd

De Democraten, bestuurd door een bejaardenclub bestaande uit Senaatsleider Chuck Schumer (71), voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi (82) en uiteraard president Biden (79), zijn stuurloos. Biden laat zich afwisselend gijzelen door een groep progressieve politici in het Huis van Afgevaardigden, conservatieve Senatoren en zijn eigen angst om zich eens uit te spreken en voor de troepen uit te lopen.

Zo vergeten Biden en zijn partij om de spaarzame resultaten, zoals de infrastructuurwet en succesvolle steun aan Oekraïne, te promoten aan de kiezer. Bidens voorganger Barack Obama stapte in die val en ondanks zijn eigen ervaring en wens dat niet te doen, doet Biden het ook.

Republikein McCarthy stond na 6 januari weer snel aan Trumps zijde

Onbegrijpelijk, want de staat van de Republikeinse Partij is zo mogelijk nog dramatischer. De partij heeft zich vereenzelvigd met de grieven van ex-president Donald Trump. Ontluisterend is het handelen van partijleider in het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy.

Ziedend is hij na de bestorming van het Capitool, zo schetst het boek. McCarthy wil Trump overtuigen af te treden als president, maar staakt al vlug zijn pogingen. Na publicatie van het boek ontkent McCarthy dat hij hiervoor was, maar Burns en Martin hebben tapes waarop hij het zegt.

Verbazingwekkend is het niet dat McCarthy zich al op 28 januari 2021, 22 dagen na de aanval op de Amerikaanse democratie, laat fotograferen aan de zijde van Trump in zijn exclusieve resort Mar-a-Lago in Palm Beach (Florida). Beschamend wel.

Mitch McConnell, aanvoerder van de Republieken in de Senaat, heeft een stevigere ruggengraat. Maar niet stevig genoeg om te stemmen voor veroordeling van Trump bij zijn tweede impeachment. Wat voor McConnell spreekt, is dat hij zich sinds de bestorming van het Capitool verre houdt van de voormalig president.

Politiek nihilisme bedreigt de Amerikaanse democratie

Alleen verzaakt McConnell om een eigen verhaal voor de Republikeinen te ontwikkelen. McConnell stemde voor de infrastructuurwet van de president, maar heeft geen verhaal over waar de Verenigde Staten naartoe moeten indien hij de macht in de Senaat weer in handen krijgt na de tussentijdse verkiezingen. De Republikeinen staan voor alles, zolang het tegenovergesteld is aan de Democraten.

Het resultaat is een politiek nihilisme dat de Amerikaanse democratie in zijn greep houdt en bedreigt. Niemand durft een risico te nemen uit angst zijn eigen macht te verliezen. Zo zijn de Democraten met hun interne gevechten bezig, terwijl bij de Republikeinen niemand opstaat om de antidemocratische beweging een halt toe te roepen. Met zo’n laffe houding is de democratie niet eeuwig te beschermen.