Premium Lock Misdienaars op het privacy-altaar maken het land onverdedigbaar

05 januari 2022Leestijd: 5 minuten
illustratieve weergave van cybersecurity.. Foto: ANP / Hollandse Hoogte / Rob Engelaar

Nederland is op dit moment niet te verdedigen tegen digitale aanvallen uit Rusland, China, Iran en andere landen. MIVD en AIVD staan onder zulk scherp toezicht dat zij niks kunnen in de cyberoorlog. Met deze alarmerende boodschap verlaat VVD’er Henk Kamp het ministerie van Defensie. Eric Vrijsen bepleit adequate contra-hacks.

In een interview met NRC Handelsblad legt Kamp uit dat de tamelijk nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv) dreigt uit te draaien op een ramp. Dagelijks proberen spionnen en criminelen vanuit Rusland, China en Iran hier de computersystemen van bedrijven, banken, overheden en semipublieke organisaties binnen te dringen. Ze stelen industriële en militaire geheimen of leggen de bedrijfsvoering stil totdat er losgeld is betaald.

Toezichthouders eisen eerst een plan

Maar terugslaan kan niet: de wetgeving maakt dat volgens Kamp onmogelijk. De toezichthouders op de inlichtingendiensten MIVD en AIVD eisen dat eerst een plan wordt overlegd, voordat een digitale tegenaanval wordt ingezet. De Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) en de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) hebben daarna zo veel tijd nodig om een oordeel te vellen, dat de tegenaanval sowieso te laat komt. Hierdoor is Nederland volgens Kamp niet verdedigbaar.

Lees ook dit interview met cybersecurity-ondernemer Ronald Prins: ‘Ik denk dat ik Nederland veiliger kan maken’

De nieuwe Wet Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten was een poging om de geheime diensten bij de tijd te brengen. Zij zouden voortaan ook digitale communicatie mogen tappen. Hierover ontstond grote onrust. Tegenstanders spraken over ‘de Sleepwet’, omdat de diensten met een elektronisch visnet alle privacygevoelige informatie van burgers zouden kunnen binnenhalen. Bij een referendum in maart 2018 sprak de bevolking zich met een kleine meerderheid (47 procent voor, 49 procent tegen, 4 procent blanco) uit tegen de Wiv. D66-minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken kwam toen met een paar kleine wijzigingen en vervolgens trad de wet alsnog in werking.

Waar was die Sleepwet nou voor nodig?

Kamp onthult in NRC dat MIVD en AIVD nog nooit dataverkeer op de kabel hebben kunnen aftappen, doordat de toezichthouders TIB en CTIVD alle aanvragen afwijzen. De zorg voor de privacy is zó adequaat georganiseerd dat de nationale veiligheid erbij inschiet. Volgens Kamp – die afgelopen zomer als invaller aantrad op Defensie, na het vertrek van CDA’er Ank Bijleveld – moet het nieuwe kabinet de wet aanpassen.

Wat staat u in 2022 te wachten? In de speciale uitgave Vooruitblik 2022 kijkt de redactie van weekblad EW naar de politieke, economische en culturele ontwikkelingen in het nieuwe jaar.

Bestel de uitgave voor € 6,99 op shop.ewmagazine.nl (gratis verzending).

Wat Kamp er niet bij vertelde: tussen de diverse overheidsinstanties bestaat onmin over wie de hoofdrol moet spelen bij de digitale landsverdediging. De inlichtingendiensten MIVD en AIVD vinden dat zij dat moeten zijn. De Koninklijke Landmacht claimde en kreeg een voortrekkersrol bij de digitale verdediging. Het huidige Defensie Cyber Commando staat onder leiding van een brigadegeneraal die voorheen bij het bevel voerde over het Korps Commando Troepen. De cybereenheid valt direct onder de Commandant der Strijdkrachten, generaal Onno Eichelsheim. Verder zijn er ook nog justitiële diensten en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid die een rol opeisen bij de verdediging van de digitale infrastructuur.

Spionnen en hackers – vaak criminele bendes die opereren onder de vleugels van een vijandige staat – lachen intussen natuurlijk in hun vuistje. Dit overgeorganiseerde en hypercorrecte land is een digitaal verbindingsknooppunt met grote rekencentra in Amsterdam en ver daarbuiten, maar het is tegelijkertijd een makkelijke prooi. Een boerderij aan de Noordzij, waar de achterdeur en de provinciekast wijd openstaan, waar ze het academische tafelzilver gewoon kunnen inpikken en waar de boer een wetboek ter hand neemt als ze zijn dochters gaan verkrachten.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw