Facebook-moeder Meta wil een 166 hectare groot ‘megadatacenter’ bouwen in Zeewolde. De gemeenteraad moet in december niet te gemakkelijk het groene licht geven, schrijft Marijn Jongsma.

Het college van burgemeester en wethouders heeft de komst al goedgekeurd. De lokale bestuurders zien de nieuwe vestiging van de Amerikaanse techreus als een impuls voor de economie.

Wat zijn de voordelen?

De vraag is waaruit die impuls precies bestaat. De bouw van zo’n enorm complex levert ongetwijfeld werkgelegenheid op. Maar als het eenmaal draait, valt het aantal extra banen voor de lokale bevolking zwaar tegen, zo leert de ervaring met Microsoft en Google in de Wieringermeer. Zelf geeft Meta hierover geen duidelijkheid.

Beloftes om de lokale gemeenschap te ondersteunen, rieken naar omkoperij. Het verlenen van vergunningen moet volledig los staan van eventuele sponsoring van plaatselijke voorzieningen.

Groen imago, betaald door burgers

De datacenters zijn energieslurpers van formaat (nog los van het watergebruik ter koeling), maar verkopen zichzelf als ‘groen’ door grote contracten met windmolenparken af te sluiten. Ook dat wringt. Burgers betalen mee aan de subsidies voor windenergie, en vervolgens wordt een stevig deel van de beperkte capaciteit opgesoupeerd door grote Amerikaanse bedrijven.

Idealiter zou de gemeente erop moeten aandringen dat een datacenter het eigen energieverbruik terugdringt. Minder groene stroom gebruiken is ook milieuwinst. Daarnaast moeten er van tevoren garanties komen over het gebruik van restwarmte, bijvoorbeeld om huizen of kassen te verwarmen.

Ervaringen stemmen sceptisch

De verantwoordelijk wethouder van Zeewolde rept van ‘kansen en mogelijkheden’ op dit terrein, maar ook hier noden recente ervaringen tot een gezonde dosis scepsis. In de gemeente Hollands Kroon (waar de Wieringermeer deel van uitmaakt) werd de restwarmte doelbewust ingezet om draagvlak te creëren bij de bevolking. Later bleek dat de temperatuur te laag was, en het Noordhollands Dagblad onthulde dat de gemeente dit eerder bewust verzweeg.

Dat het wereldwijd stijgende internetgebruik datacenters vergt, is evident. Maar in Nederland is de ruimte schaars, en datacenters zijn ook bepaald geen landschappelijke verrijking (ook daar is veel verbetering mogelijk). Daarom moet de gemeenteraad meer duidelijkheid krijgen over de geschetste voordelen: werkgelegenheid en gebruik van restwarmte. Te vaak laten lokale bestuurders zich inpakken door het idee dat ze met een enorme loods worden opgestoten in de vaart der volkeren.