De kou in Texas wakkert de Democratische vlam aan

20 februari 2021Leestijd: 3 minuten
Sneeuw in Houston, Texas. Foto: ANP

De eigenzinnigste staat van de Verenigde Staten ligt deze week plat. Bittere kou treft Texas, waardoor vier miljoen huishoudens zonder stroom zitten. The Lone Star State betaalt de prijs voor zijn individualiteit, maar gaat dat ook politiek gevolgen krijgen? Democraten loeren op hun kans in de staat, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Smalend wordt weleens gezegd dat de Verenigde Staten een derdewereldland zijn. Vaak een onterechte of onnozele opmerking, waarbij één incident wordt opgeblazen als voorbeeld voor het gehele land. Maar soms is er geen ontkennen aan.

Texas is als een eiland

In Texas bracht koude lucht vanaf de Noordpool misère: vier miljoen huishoudens zonder stroom, dertien miljoen mensen die hun water moesten koken voordat ze het konden gebruiken en tienduizenden huishoudens zonder werkende verwarming.

Dat juist Texas onevenredig hard werd getroffen door de koude golf, is geen toeval. Als enige staat op het Noord-Amerikaanse continent is het geen onderdeel van het grotere elektriciteitsnetwerk. Het netwerk van Texas is als een eiland, zonder verbinding met de andere 48 staten op het vasteland. Zo blijven de federale overheid en bijbehorende regels buiten de deur, maar kan er in een crisis ook geen stroom uit andere staten worden geïmporteerd.

De individualiteit in Texas is een wezenlijk onderdeel van de mentaliteit. Texanen zijn trotser op Texas dan Friezen op Friesland. De Texanen vochten zich twee eeuwen geleden los van Mexico en kozen daarna zelf om onderdeel te worden van de Verenigde Staten.

Democraten loeren op hun kans

Nu wordt de staat gezien als toekomst van de Verenigde Staten. Lawrence Wright schreef in zijn boek God Save Texas: de steden zijn Democratisch, het rurale gebied Republikeins, met olie wordt geld verdiend, maar groene energie maakt een snelle opmars, en steeds meer techbedrijven verplaatsen kantoren en personeel naar de staat. Texas verdient nu al meer aan zijn export dan New York en Californië.

Rond 2045 wordt Texas waarschijnlijk de staat met de meeste inwoners van het land. Momenteel draagt Californië die titel, al sinds de jaren zestig. De groei van Texas maakt de staat voor Democraten al jaren een begeerde prooi. De partij verloor sinds 1994 elke verkiezing waarvoor alle inwoners mochten stemmen. In dat jaar verloor Ann Richards het gouverneurschap aan de latere Republikeinse president George W. Bush.

Met het slippertje van de Republikeinse Senator Ted Cruz denken Democraten weer een kans te zien. Hij stapte woensdag met vrouw en kinderen op het vliegtuig naar de Mexicaanse badplaats Cancún, terwijl zijn kiezers in de kou zaten. Cruz beweerde alleen z’n kinderen weg te brengen naar hun vakantie. Maar uit gelekte berichtjes bleek dat zijn vrouw de buren had aangemoedigd mee te gaan. In een gelekt berichtje schreef zij dat het Ritz Carlton Hotel een aanrader was en daar nog kamers vrij waren.

Strijd om gouverneurschap gaat losbarsten

Maar Cruz hoeft voorlopig niet te vrezen voor de kiezer. Hij staat pas in 2024 weer op het stembiljet. Voor gouverneur en Republikein Greg Abbott staat meer op het spel. In 2022 zijn er weer verkiezingen voor het gouverneurschap van Texas. Een slechte aanpak tijdens deze crisis kan hem de kop kosten, zoals de Democratische gouverneur van Louisiana nooit meer haar falende aanpak tijdens orkaan Katrina in 2005 te boven kwam.

In de Democratische coulissen lijkt een geduchte tegenstander zich al klaar te maken voor de strijd tegen Abbott. Democraat Beto O’Rourke wist in 2018 bijna de Senaatszetel van Ted Cruz in te nemen. Na een faliekant mislukte campagne voor het presidentschap, verdween O’Rourke even van het politieke toneel.

Maar in deze crisis komt O’Rourke weer tevoorschijn. Tijdens televisieoptredens valt hij Republikeinen aan en hij helpt kwetsbare ouderen die letterlijk in de kou staan.

Veel Democraten hopen dat hun ‘Beto’ de staat na bijna dertig jaar weer eens blauw kan kleuren en met zijn optreden in deze crisis wakkert O’Rourke dat vlammetje weer aan.