Hoe KRO-NCRV zich steeds overbodiger maakt

12 oktober 2020Leestijd: 3 minuten
Het kruis gaat door de straten tijdens The Passion 2019 in Dordrecht. Foto: ANP.

Van een rooms geluid op televisie is nauwelijks sprake. De katholieke omroep zoekt het vooral in een omhelzing van transgenders en detectives. Waarmee het bestaansrecht van KRO-NCRV vervalt, schrijft Gerry van der List.

Het verkondigen van een conservatief standpunt op televisie kan tegenwoordig grote opwinding veroorzaken. Dat merkte Antoine Bodar twee jaar geleden. De priester keerde zich in het praatprogramma Pauw tegen het veranderen van geslacht. Als je je laat verminken door je om te bouwen, zei hij, ga je in tegen Gods schepping. Het aantal verontwaardigde reacties was groot.

Gerry van der List

Elsevier Weekblad-redacteur Gerry van der List zit graag en vaak voor de tv. Wekelijks doet hij verslag van zijn kijkervaringen.

Voor zo’n orthodox katholiek geluid bestaat nog maar weinig ruimte. Ook niet bij de omroep die is opgericht om de katholieken te vertegenwoordigen en te bedienen. De roomse boodschap dreigde natuurlijk al enigszins onder te sneeuwen toen de Katholieke Radio Omroep in 2014 fuseerde met de Nederlandse Christelijke Radio Vereniging van de religieuze concurrent, en de eeuwenoude kloof tussen Rome en de Reformatie moest zien te overbruggen. Maar inmiddels heeft de KRO-NCRV heel bewust afstand genomen van zoiets ouderwets als het Woord van God.

De directeur wil af van de ‘verticale lijn’ van de Bijbel

Dit kwam goed naar voren in een interview anderhalve week geleden in het AD met Peter Kuipers. Deze omroepbestuurder is verantwoordelijk voor een van de zwarte bladzijden uit de muzikale geschiedenis. Als directeur van de TROS zorgde hij ervoor dat Sieneke in 2010 met een lied van Vader Abraham Nederland op het Eurovisiesongfestival vertegenwoordigde. Sinds anderhalf jaar mag hij als directievoorzitter proberen een eind te maken aan het interne geruzie binnen de KRO-NRCV.

Hoe Kuipers zich wil profileren, bleek in het AD uit zijn opmerkingen over The Passion, dat KRO-NCRV voor zijn rekening gaat nemen. Bij het van de EO overgenomen paasspektakel zou niet de ‘verticale lijn’, die van de Bijbel, maar de horizontale, die van de samenleving, centraal moeten staan. We kiezen, zei de directeur, voor ‘een vertaling naar de samenleving waarbij de ander centraal staat’. Dit betekent – uiteraard – meer diversiteit en inclusiviteit.

Het zou volgens Kuipers zelfs zomaar kunnen dat Jezus wordt gespeeld door een vrouw of een LHBT’er. KRO-NCRV draagt transgenders toch al een warm hart toe. Elke dinsdagavond is nu weer Hij is een Zij te zien, waarin jongeren worden gevolgd die het gevoel hebben in het verkeerde lichaam te zijn geboren, zoals dat heet. Vol begrip – Bodar-achtige kritische noten ontbreken volledig.

Straks zien we in The Passion Nikkie de Jager als Jezus

Heel mooi, die ruimdenkendheid. En vernieuwend. Straks krijgen we misschien Nikkie de Jager in de rol van Jezus Christus, wat vast een hoop publiciteit zal opleveren. Maar de vraag is wat al dat horizontale, inclusieve en diverse gedoe nog met de taak van een confessionele omroep te maken heeft. De KRO-NCRV profileert zich al geruime tijd met wereldse zaken als het uitzenden van – erg – veel detectiveseries die geen relatie vertonen met de christelijke traditie. En zijn bestaansrecht wordt er allerminst duidelijker op door de omhelzing van transgenders, die toch al niet over een gebrek aan aandacht hebben te klagen.

Commercieel gezien valt de keus van KRO-NCRV wel te begrijpen. Er zijn steeds minder – traditionele – christenen die de Bijbel nog als leidraad voor hun doen en laten hanteren. Maar de publieke omroep heeft niet als opdracht een zo groot mogelijk publiek aan zich te binden. De omroepen zijn er om levensbeschouwelijke diversiteit in beeld te brengen. Naarmate de KRO-NCRV meer achter culturele modes aanloopt en zich minder laat inspireren door het christendom, wordt zijn overbodigheid steeds groter.