Onderschat deze beeldenstorm niet

In Nederland worden omstreden beelden niet weggehaald, maar uitgelegd. Wat heeft deze historische figuur op z’n kerfstok? Verstandig beleid, maar ook kwetsbaar, constateert  Gertjan van Schoonhoven. Feiten doen er niet toe, zo laat de bekladding van het Piet Hein-standbeeld zien.

Vergeleken met die echte Beeldenstorm van lang geleden, valt het tot nu toe nog wel mee in Nederland. Ook als je de incidenten hier vergelijkt met recentere beeldenstormen elders. Oost-Europa na de Muur, Irak na Saddam Hussein, de Verenigde Staten en Engeland na Black Lives Matter.

Het Piet Hein-beeld in Rotterdam-Delfshaven is wel besmeurd en dat is irritant genoeg, maar het staat er nog. Alle straatnaambordjes van de J.P. Coenstraat in Tilburg zijn doorgestreept, maar het standbeeld van de kiezelharde koopman-veroveraar staat nog fier overeind op de ereplek die het in 1893 kreeg: de Roode Steen in Coens geboorteplaats Hoorn.

Lang voor Black Lives Matter overleefde het beeld al golven van binnenlands anti-koloniaal protest, mede door verstandig opereren van de directeur van het West-Fries Museum, Ad Geerdink. Hij, pragmaticus, en Coen, tiran, werden de pioniers van het bordje.

Een eerbetoon kun je zo’n uitlegstandbeeld moeilijk noemen

Omstreden standbeelden haal je niet weg, is in Hoorn al jaren het devies. Op omstreden standbeelden leg je keurig uit wat het beeld op z’n kerfstok heeft, en wie daar aanstoot aan nemen. Een eerbetoon kun je zo’n beeld moeilijk noemen. Boven wordt het ondergepoept door de duiven, onder door de historische feiten. Zo’n beeld is meer een Mahnmal, zoals de Duitsers zeggen, een vermanend monument.