Coronacrisis wordt comeback geldpers

Gaan we de geldpers aanzetten om de coronacrisis te bezweren? Het lijkt steeds meer die kant op te gaan, schrijft Marijn Jongsma.

De Bank of England heeft vanmorgen het taboe geslecht, zij het op bescheiden wijze. De Britse staat mag tijdelijk beperkt rood staan bij de centrale bank; het tekort moet later weer worden aangevuld. Diverse vooraanstaande economen pleiten inmiddels voor monetaire financiering van de snel oplopende overheidsuitgaven (lees er meer over in ons economenblog), ook in de eurozone.

Ontsporende inflatie

Kenners van de economische geschiedenis associëren monetaire financiering vaak met het onbeperkt laten draaien van de geldpers om extra overheidsuitgaven te financieren. De keerzijde laat zich raden: een ontsporende inflatie, terwijl we nu juist onafhankelijke centrale banken hebben om dat te voorkomen.

Dat is uiteraard niet de bedoeling. Hoogleraar Lex Hoogduin noemt monetaire financiering ‘de meest verstandige onverstandige maatregel’ om de huidige crisis te bezweren. De miljarden die de overheden moeten uitgeven om een golf aan faillissementen te voorkomen, betekenen een acute stijging van de financieringsbehoefte die de rente kan opdrijven – zeker voor de landen die toch al een hoge staatsschuld hebben.

Oorlogsschuld

Bij monetaire financiering (in de eurozone nu verboden) hoeft dat geld niet te worden geleend. Hoogduin heeft het concept als volgt uitgedacht: de eurolanden staan rood bij hun eigen centrale bank (hier De Nederlandsche Bank), tegen nul procent rente. Die regeling zou moeten gelden voor 9 tot 12 maanden, en alleen mogen worden gebruikt voor door het parlement goedgekeurde crisisuitgaven. Vervolgens toetst de centrale bank nog eens of er geen ‘windmolens op zee’ worden gefinancierd met het nieuwe geld, en ook de Europese Centrale Bank (ECB) en de andere eurolanden moeten akkoord gaan.