Dierlijke mest mag ineens toch van Brussel. En de Natuurherstelwet is in de ijskast beland. In het zicht van de Europese verkiezingen blijkt de Unie plots in staat tot redelijkheid, schrijft René van Rijckevorsel.
Boos worden op Brussel loont. De Europese boeren die de afgelopen maanden in Brussel en elders met tractors hun onvrede lieten blijken, hebben op veel fronten hun zin gekregen.
Eerder trokken het Europees Parlement en de Commissie het verbod op het gebruik van pesticiden in. Ook zijn boeren niet langer verplicht om 4 procent van hun terrein braak te laten liggen ten bate van de natuur. Het mag wel uiteraard, en dan krijgen ze extra subsidie. Geen dwang dus, maar vrije keuze. Zo zou het vaker moeten in Europa.
Natuurherstelwet niet in stemming
Vrijdag 22 maart was het halleluja voor vooral de Nederlandse boer. EU-voorzitter België meldde de gewraakte Natuurherstelwet, waarover het Parlement en de lidstaten afgelopen jaar oeverloos bakkeleiden, niet in de Raad ter stemming te brengen. Volgens de Belgische premier Alexander De Croo is er een zogeheten blokkerende minderheid: landen die meer dan 35 procent van de EU-bevolking representeren, zijn tegen. Nederland, daartoe aangezet door de Tweede Kamer, is daar één van.
Vooral voor een dichtbevolkt land als Nederland kan de Natuurherstelwet, ook in de door het Europarlement afgezwakte vorm, verlammend werken. Aangezien 54 procent van het land in gebruik is voor landbouw, zouden veel natuurherstelverplichtingen de boeren treffen.
Niet alleen ontwikkeling rond Natuurherstelwet
Ook maakte minister Piet Adema (ChristenUnie) van Landbouw bekend dat de Commissie de boeren zal toestaan om Renure te gebruiken in plaats van kunstmest. Renure staat voor REcovered Nitrogen from manURE, stikstof gewonnen uit echte mest. Volgens de Europese Nitraatrichtlijn (artikel 2) gelden producten uit dierlijke mest ook als dierlijke mest. Voor Renure komt dus een uitzondering.
Door dierlijke mest te mogen omzetten in Renure, blijven de boeren met minder overschot zitten. Die overschotten zouden ontstaan door het verdwijnen van de zogenoemde derogatie in 2025, die het Nederland toestond tijdelijk af te wijken van de EU-norm inzake de hoeveelheid mest per hectare grond. Daarnaast hebben ze straks minder – peperdure – kunstmest uit het buitenland nodig.
Nederland kreeg aanvankelijk weinig steun, maar wist, met persoonlijke bemoeienis van premier Mark Rutte (VVD), de afgelopen tijd andere Europese landen over te halen.
Het ‘groene wondermiddel’ is de afgelopen tien jaar onvermoeibaar onder de aandacht gebracht door Europees Parlementslid en melkveehouder Jan Huitema (VVD). Ook zijn collega Bert-Jan Ruissen (SGP) was groot pleitbezorger van hergebruik van de dierlijke mest. Zonder Renure had de Nederlandse veestapel feitelijk met eenderde moeten inkrimpen, omdat het verwerken van het mestoverschot een zeer kostbare zaak is.
Nederlanders pleitbezorgers van Renure
Is alles nu koek en ei voor de Nederlandse boer? Dat ook weer niet.
Het maken van Renure die aan alle eisen voldoet, is een ingewikkeld chemisch proces. En de stemming over de Natuurherstelwet is uitgesteld, niet afgesteld. Mogelijk durven de Belgen de wet wel ter stemming te brengen na de Europese – en Belgische – verkiezingen van 9 juni. Dan is electorale schade immers niet meer mogelijk.
Het zou een uiterst cynische manier van politiek bedrijven zijn, die de burger verder van Brussel zal vervreemden. En de boeren zullen dan vast en zeker opnieuw en in groten getale optrekken naar de Europese hoofdstad.