Extinction Rebellion is geradicaliseerd en een antidemocratische club geworden

02 november 2023Leestijd: 4 minuten
XR-activisten verstoren EW Klimaattop in het AFAS Theater in Leusden. Foto: ANP / Hollandse hoogte / Peter Hilz

Extinction Rebellion (XR) leek een onschuldig clubje van goedwillende jongeren, die met steun van hun ouders en met open vizier opkwamen voor het klimaat. Maar in korte tijd zijn de deelnemers geradicaliseerd en ondermijnen ze democratische processen. XR is niet leuk meer, constateert Arendo Joustra.

Hebben de brave burgers die sympathiseren met Extinction Rebellion wel in de gaten dat de organisatie in snel tempo radicaliseert? De club ontpopt zich steeds meer als antidemocratische beweging.

Niet alleen negeert XR een expliciete verbodsbepaling van de burgemeester, ook gebruikt ze afpersing als actiemiddel en belemmert ze het politieke debat. Daarbij verbreedt ze haar actiedoelen door de Palestijnse kant te kiezen in de oorlog die Hamas tegen Israël is begonnen.

Politiek debat vertraagd door XR

Om met de belemmering van het politieke debat te beginnen. Afgelopen woensdag 1 november hield dit weekblad de EW Klimaattop in het AFAS Theater in Leusden, waar politici met elkaar in debat wilden gaan over het klimaat. Door acties van XR-leden, die geregeld door de voorafgaande presentaties van bedrijven heen riepen, begon het politieke debat veel te laat.

Hierdoor moest dit deel worden ingekort, en kon klimaatminister en D66-lijsttrekker Rob Jetten niet tot het einde blijven. Erger was dat XR-leden ook door de politici heen schreeuwden. Het debat kon pas verder toen ze door de beveiligers naar de uitgang waren begeleid. Waarna bij de volgende politicus een nieuw duo opstond en ging roepen, en het debat weer kon worden stilgelegd.

Fundamenteel ondemocratische praktijken

Alle deelnemende politici hadden hier last van. Vooral Mona Keijzer (BBB) werd niet in de gelegenheid gesteld om haar punten te maken. Erger was nog dat de kiezers in de zaal niet de uitwisseling van standpunten kregen waarop ze hadden gehoopt en waarop ze, als stemgerechtigde burgers, recht hadden. Het debat duurde niet alleen korter, maar was soms ook onverstaanbaar.

XR doet vaak een beroep op het demonstratierecht en zegt dat ze ‘vreedzaam’ is. Maar dat kan ze niet langer waarmaken. Het is fundamenteel ondemocratisch om anderen het spreken te beletten op een politieke bijeenkomst die valt onder hetzelfde grondwetsartikel als het demonstratierecht. Het kan leiden tot situaties waarin de luidruchtigste roepers gelijk krijgen en de wet van de straat regeert. XR heeft deze grenzen woensdag overschreden.

XR intimideert burgers en politici

Er is meer. XR intimideert andere burgers. In de nacht van dinsdag op woensdag besmeurde ze de ingang en gevel van het AFAS Theater met groen spul. Los van dat dit een vernieling is van andermans eigendom – zonder op te draaien voor de rekening – intimideert zo’n actie bezoekers van zo’n debatmiddag. Die er mogelijk voor kiezen om thuis te blijven, omdat ze bang zijn voor nog andere acties – die er dus inderdaad kwamen.

Zo’n actie voor aanvang intimideert ook politici, die nogal altijd leven met de beelden van de stronttaart die Pim Fortuyn in zijn gezicht kreeg en beelden van vlak na de moord.

Over intimidatie gesproken: de politici en de vertegenwoordigers van de bedrijven op het podium van het AFAS Theater werden door een van de activisten ook nog eens beschuldigd van genocide.

Lees verder onder de tweet

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bovendien kunnen de besmeuring van het theater, de verstoringen en daarmee de noodzaak van dure beveiliging ertoe leiden dat zulke locaties geen openbare bijeenkomsten meer willen houden over dit gevoelige thema. Ook dat betekent een inperking van publieke debat.

D66 zou afstand moeten nemen van XR

De politici en deelnemers van bedrijven aan de Klimaattop werden vanuit de zaal bedreigd met ‘tribunalen’. Dat overkwam ook D66-Kamerleden, toen Forum van Democratie daarmee dreigde.

Hier is het zaak om niet met twee maten te meten. Alleen al hierom zou het D66 sieren afstand te nemen van XR.

Schreeuwende Volkskrant-columniste

Onder de XR-actievoerders, die in duo’s zo’n acht keer met hun geschreeuw het debat stillegden, was ook een columniste van de Volkskrant: Asha ten Broeke. Ze werd schreeuwend naar de uitgang begeleid.

Verbazingwekkend dat iemand die in een krant ruim de gelegenheid krijgt om gebruik te maken van haar vrijheid van meningsuiting, anderen het spreken belet tijdens een democratische bijeenkomst in aanloop naar de verkiezingen van 22 november.

Lees verder onder de tweet

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

XR radicaliseert steeds verder

Deze antidemocratische actie van XR is er één in een reeks, waarbij XR steeds verder radicaliseert en ondemocratisch optreedt.

Het begon met het negeren van het verbod van de Haagse burgemeester Jan van Zanen om de A12 te blokkeren. In september volgde afpersing van de Rabobank. XR eiste dat de bank onmiddellijk stopt met het financieren van de industriële landbouw. Zou de bank niet binnen vijftien dagen reageren, dan zouden de actievoeders Rabokantoren in het hele land afsluiten. Op deze site is dat vergeleken met methodes van de maffia.

Het afgelopen jaar is XR door velen met enige sympathie bejegend. Gezien de keuzes die de organisatie maakt, is daar vanuit democratisch oogpunt weinig reden meer voor.