Hoe nu verder met het vuurwerk? In plaats van maar te blijven doordrammen over een totaalverbod, is het slimmer te kijken naar het voorbeeld van Scheveningen, vindt Gertjan van Schoonhoven.
Lees meer over Oud & Nieuw: Waar komt de traditie van vuurwerk afsteken vandaan?
Tal van voorheen rotsvaste volkse tradities staan, zoals bekend, stevig onder druk. Zwarte Piet, vuurwerk, paasvuren – de lijst groeit. Hier is een nieuwe traditie bijgekomen: het luidruchtig klagen over volkse tradities door leden van, zeg maar, de regentenstand. Op Nieuwjaarsdag zijn de bestuurlijke nabranders over de vuurwerktraditie inmiddels al net zo traditioneel als een duik in de Noordzee bij Scheveningen.
Ook afgelopen zondag weer. De oliebollen waren nog niet koud, de laatste champagneflessen nog niet leeg, de laatste verboden vuurpijlen nog niet begonnen aan hun terugkeer naar moeder aarde, of het gemopper klonk alweer uit de monden van burgemeesters, oogartsen, bestuurders van politievakbonden, commentatoren, en allerlei andere ongekozen leden van wat wijlen Jacques de Kadt zo aardig ‘de deftigheid’ noemde. Dit kan zo niet langer. Dit is niet fatsoenlijk meer. Dit moet nu echt worden verboden.
De verontwaardigde bestuurders hadden het nog zo gezegd: niet doen!
Zo gretig als bestuurders nieuwe tradities omarmen waar veel Nederlanders weinig tot niets mee hebben – Wereldwaterdag, Iftar-maaltijden, Coming Out-dag – zo gretig grijpen ze soms naar het wapen van de morele verontwaardiging, en zelfs naar het verbod om tradities te bestrijden waar veel Nederlanders dan weer wél wat mee hebben. Je kunt inmiddels gerust spreken van een jaarlijks terugkerende cultuurclash. Wat losse vrouwenharen zijn voor de mullahs in Iran, zijn vuurpijlen voor sommige bestuurders alhier. Een telkens terugkerende klap in het gezicht van hun gezag. We hadden het nog zo gezegd: niet doen. En dan toch doen!
Lees ook dit opiniestuk van Gertjan van Schoonhoven uit 2020: Vuurwerk: Je bent een rund als je met tradities stunt
Hebben de leden van de deftigheid gelijk in hun verontwaardiging? Natuurlijk hebben ze dat. Rationeel gezien, dan.
Rationeel gezien is het vrij krankzinnig dat miljoenen Nederlanders elk jaar weer een vermogen uitgeven aan vuurwerk en niet aan, zeg, de voedselbank. Het gaat bovendien om een vorm van plezier die voor veel andere mensen en alles wat viervoeter is helemaal geen plezier is. Het geweld tegen politie, brandweer en ambulancepersoneel dat er her en der bij schijnt te horen, is totaal ziek. Al dat fijnstof? Niet fijn voor het milieu. Allemaal waar.
Alle weldenkenden hebben gelijk over vuurwerk. Ze krijgen het alleen niet
Het punt is alleen: dat gelijk krijgen bestuurders en alle andere weldenkenden maar niet. Het ging in 2022 veel over de omgekeerde driekleur als symbool van volks ongenoegen in dit land. Maar wat te denken van dat massale vuurwerk tijdens de afgelopen jaarwisseling? Zelfs in de twaalf grote(re) steden waar een zogeheten ‘afsteekverbod’ gold – van Amsterdam tot Nijmegen – werd massaal vuurwerk afgestoken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Een duidelijkere middelvinger kun je als autoriteit niet krijgen, zou je zeggen. Kom niet aan ‘ons’ vuurwerk. Als nieuwjaarsnacht een referendum was over de toekomst van de vuurwerktraditie, dan is het wel duidelijk wie dat heeft gewonnen – en wie niet.
Echt verrassend is dat niet. Tradities zijn er om stoom af te blazen van de sleur, de frustraties en de irritaties van alledag. En het afsteken van vuurwerk in de nacht van 31 december op 1 januari heeft zich na de oorlog ontwikkeld tot hét ‘ventielmoment’ van het jaar voor veel mensen. Even lekker therapeutisch knallen. Scheelt een hoop chagrijn in het nieuwe jaar.
Rond vuurwerk dreigt zelfde oplopende strijd als rond Zwarte Piet
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?