Kabinet doet weinig met kritiek Onderzoeksraad op coronabeleid

Schandalig en dom dat kabinet coronamaatregelen niet  evalueert. Maar de kritiek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid gaat nog veel verder, schrijft Bram Hahn.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid bracht deze week deel twee uit van het onderzoek naar de aanpak van de coronacrisis in de periode september 2020 tot en met juli 2021. Ter herinnering, daarin viel de tweede golf, toen de vaccinatiecampagne nog moest beginnen en in de wintermaanden dagelijks 50 tot 100 officieel geregistreerde coronadoden werden geteld.

Meest in het oog springend was de conclusie van de raad dat het kabinet twee jaar later nog altijd niet weet wat het effect van afzonderlijke coronamaatregelen is geweest en dat het kabinet ook geen aanstalten maakt om dat te laten onderzoeken. Het gaat daarbij specifiek om de mondkapjesplicht, avondklok en schoolsluiting.

Evaluatie moet alle effecten van maatregelen blootleggen

Het is alleszins te begrijpen dat het kabinet destijds besluiten nam op basis van de kennis van eerdere infectieziekten en logisch redeneren. Als het water over de dijk dreigt te stromen, heb je geen tijd om nog uit te zoeken of je beter zandzakken kunt neerleggen of mensen moet gaan evacueren. Je doet wat op dat moment het meest voor de hand ligt, op basis van ervaring, eerder opgedane kennis en gezond verstand.

Maar de OVV heeft natuurlijk volkomen gelijk als zij stelt dat het kabinet achteraf moet evalueren hoe dat heeft uitgepakt. De maatregelen waren soms zeer ingrijpend: schoolsluiting en avondklok waren ingrepen die de vrijheid van burgers ernstig beperkten. En voor veel kinderen had het onderwijs via een scherm en het gebrek aan sociale contacten nadelige gevolgen.

Kabinet verschool zich achter wetenschap

De mondkapjes, die in veel andere landen op lang niet zoveel weerstand stuitten, ontlokten in Nederland veel felle, negatieve reacties. Volgens de raad kwam dat onder meer doordat OMT en kabinet daar zeer tegenstrijdig over communiceerden en er uiteindelijk een besluit over namen dat niet echt werd ondersteund door de wetenschappelijke data die het OMT daarvoor gebruikte.

Kortom, alle reden om grondig te onderzoeken wat het effect is geweest van die afzonderlijke maatregelen. Ten eerste om ervan te leren voor een volgende keer. Ten tweede omdat de politiek verantwoording moet afleggen over beleid met zulke verstrekkende gevolgen.

Eerder wilde Kuipers wél evalueren