‘Energie-armoede’ en de ontelbare verjubelde aardgasmiljarden

De energieprijzen gaan ‘door het dak’. De huidige energie-ellende, waarvan vooral diegenen de dupe zijn die er niet aan hebben bijgedragen, is in niet geringe mate te wijten aan al die knappe ministers, wethouders en parlementariërs, schrijft Philip van Tijn.

Het zal u niet zijn ontgaan: er woedt een perfect storm op de energiemarkt en in de energievoorziening. De term is ontstaan in de meteorologie: als alle ongunstige factoren tegelijkertijd aan de orde zijn, wordt een leuke bries, windkracht 5, in minder dan geen tijd een orkaan. Vooral in de Verenigde Staten verhuisde deze uitdrukking naar de financiële wereld (dotcom-crisis, Lehman!) en nu lees en hoor je de kreet te pas en te onpas, ineens dus om de energiecrisis mee te coveren (als we toch Amerikaans bezig zijn). De energieprijzen gaan alom ‘door het dak’ – en dat terwijl ze een paar jaar geleden door de bodem of naar de kelder zakten – maar dat hoorde je toen nooit.

(Ook) het energiebeleid van de EU is een lappendeken

Het is waar: we hadden een strenge winter, waardoor werd ingeteerd op de reserves, de (westerse) wereld kwam uit de coronacrisis, stond weer in de file en bracht recordproducties op gang, met name de energiebehoefte van China groeide exponentieel, groot onderhoud aan de Noorse gasinstallaties en nog zo wat factoren. En dan hebben we natuurlijk altijd nog Poetin, die steeds kan worden ingezet als er nog een schuldige ontbreekt. Want de Russische tsaar, zoals hij steeds vaker wordt genoemd, speelt geopolitieke spelletjes. Dat mag waar zijn, maar tot dusver is hij zijn afspraken, waar het gasleveranties betreft, keurig nagekomen. En op zijn beurt heeft Poetin een andere dader in het vizier, zo lees ik in de Volkskrant: ‘Europese burgers betalen de rekening door de wijsneuzen van de Europese Commissie.’

Poetin heeft het recht wat terug te doen (althans verbaal) en leuk is deze uitspraak zeker. En ook niet helemaal onwaar, want tot de perfecte storm behoort ook het handelen en nalaten door politici. Je kunt niet eens zeggen dat er sprake is van slecht beleid, want er is geen sprake van beleid. De EU is een lappendeken, ook wat energievoorziening betreft. Terwijl in Oost-Europa de smerigste bruinkool nog vaandeldrager is, hebben wij in 2019 de relatief schone, moderne Hemwegcentrale gesloten (zou eerst in 2030 zijn, toen in 2024, maar het gemeentebestuur van Amsterdam – zoals bekend een energie-expert – forceerde bij minister Wiebes, voor wie hetzelfde geldt, een soort per omgaande. De resterende vier kolencentrales volgen uiterlijk in 2030. Relatief weinig CO2-uitstoot, maar wel op Nederlands grondgebied; dus liever houden we schone handen en importeren energie uit Oost-Europa.