De misvatting bestaat dat twitteraars de stem des volks vertolken. Maar Twitter is vooral een tsunami van onbenulligheden.
Het vak communicatiewetenschap lijkt vooralsnog geen grote bijdrage aan de vooruitgang van de mensheid te hebben geleverd. Maar het zou zeker zijn nut kunnen bewijzen als een beoefenaar eens een verhelderend licht wierp op de psyche van de twitteraar.
Het is vrij moeilijk te bevatten wat mensen beweegt een eindeloze stroom korte berichten de wereld in te sturen, zeker gezien de belangwekkendheid van hun mededelingen.
Glamorama, de GeenStijl-versie van het entertainmentprogramma RTL Boulevard, vult de aardige rubriek ‘Really, who cares’ met onnozele tweets van min of meer bekende Nederlanders. Maar de vraag of het iemand werkelijk iets kan schelen, doet zich eigenlijk voor bij 99 procent van alle tweets.
Hoewel dit nog een voorzichtige schatting is, want dit percentage zou betekenen dat één van de honderd tweets de moeite waard is. Laten we het houden op 99,999 procent.
In sommige gevallen is getwitter nog wel begrijpelijk. Je wordt een beetje moe van al die treinreizigers die willen laten weten dat ze weer eens vertraging hebben en uitvoerig mopperen op de NS, maar klagen over dienstverlening schijnt nog weleens effect te sorteren.
Verder vormt Twitter een middel tot zelfpromotie. Enige plaatsvervangende schaamte doet zich zeker voor bij het kennisnemen van de aanprijzingen van de eigen waar. Dergelijke onbescheidenheid en assertiviteit schijnen echter bij modern ondernemerschap te horen en worden soms zelfs door werkgevers aangewakkerd.
Voor de rest biedt Twitter vooral een tsunami van onbenulligheden. Wat je vroeger thuis op de bank tegen je partner of in de kroeg tegen vrienden zei, tik je nu op je telefoon, in de veronderstelling daarmee je volgers te boeien.
Frits Wester
Twitter is vooral populair bij mensen die hun eigen opinies van grote waarde achten, een groep waarin journalisten en politici sterk oververtegenwoordigd zijn. Zij houden graag vol dat tweets een belangrijke bron van informatie vormen. In de praktijk valt dit nogal tegen.
Kijk naar politieke journalisten. Frits Wester bijvoorbeeld omschreef twitteren eens treffend als masturbatie, maar heeft er inmiddels volop van leren genieten. Politieke analyses tref je niet aan in zijn talrijke tweets; die passen ook moeilijk in een tekstje van maximaal 140 tekens.
Primeurs en nieuwtjes ontbreken eveneens; die bewaart Wester vanzelfsprekend voor zijn optredens voor de camera’s van RTL. Wel meent hij de wereld op de hoogte te moeten stellen van een brandje op zijn boot en een bezoek aan een concert van Neil Diamond (‘#grootste fan :-)’).
Bij politici is het nauwelijks anders. Zo viel een en ander te verwachten van Mei Li Vos, een kritisch en allesbehalve publiciteitsschuw PvdA-Kamerlid dat te kennen heeft gegeven minister-president te willen worden.
Maar als twitteraar weigert ze hardnekkig iets boeiends te zeggen over actuele politieke zaken, zoals de malaise van de sociaal-democratie of het Fyra-debacle waarnaar ze parlementair onderzoek deed. Haar gebabbel gaat over bezochte muziekfestivals en de bezigheden van ‘Kleine Vos’, haar kind van 3,8 jaar. Really, who cares?
Twitterende klasse
Gezien het niveau hoeft het geen verbazing te wekken dat een studie naar het politiek getwitter de titel Veel gekwetter, weinig wol heeft gekregen. Dit belet de media niet enorm veel aandacht aan de primitieve vorm van communicatie te besteden.
Zij reageren verlekkerd als Twitter weer eens ‘ontploft’, zoals dat heet. Bijvoorbeeld als de minister-president moslims per tweet een fijne ramadan wenst en de indruk ontstaat dat heel Nederland zich daar enorm druk om maakt.
De misvatting bestaat hierbij dat twitteraars de stem des volks vertolken. Terwijl zij geen representatieve afspiegeling van de Nederlandse bevolking vormen. De twitterende klasse is relatief jong, hoogopgeleid en politiek geïnteresseerd en telt relatief veel mannen (die zichzelf in de regel dan ook aanmerkelijk belangrijker vinden dan vrouwen).
Het aantal tweets daalde vorig jaar in Nederland flink: van 3,5 naar 2,8 miljoen. Het aantal dagelijkse gebruikers kelderde van 1,5 naar 1 miljoen. Deze twexit zou kunnen wijzen op vermoeidheid en verveling: #zondevanmijntijd.
Het zou nog rustiger worden als de resterende twitteraars zich steeds als ze een tweet de wereld in willen sturen een gewetensvraag zouden stellen: heb ik echt iets interessants te melden?
Elsevier nummer 28, 11 juli 2015