De parlementaire enquêtecommissie haalt hard uit naar de instellingen die bij de de mislukte hogesnelheidslijn Fyra waren betrokken. Vooral de NS en het kabinet worden schuldig bevonden.
Commissievoorzitter Madeleine van Toorenburg (CDA) zegt in het verslag dat persoonlijke en financiële belangen voor het belang van de reiziger kwamen. Elsevier.nl selecteert de belangrijkste conclusies van het rapport.
1. Tweede Kamer blafte, maar beet niet
Volgens de commissie zag de Kamer het fiasco aankomen, maar werd geen actie ondernomen. Het bod van de NS was zo hoog dat de financiële focus van het bedrijf te voorspellen was. Ook na de aankoop duidden de enorme vertraging en budgetoverschrijding op voorzienbare problemen. De Kamer bekritiseerde en waarschuwde, maar zette geen stappen.
2. Ministers maakten individuele fouten
Het rapport noemt ook namen. Zo wordt gezegd dat staatssecretaris Wilma Mansveld (PvdA) van Infrastructuur onjuiste informatie heeft gegeven. De commissie zegt daarnaast dat minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA, Financiën), onvolledige informatie heeft gegeven en dat Camiel Eurlings, destijds namens het CDA minister van Verkeer en Waterstaat, de Kamer zelfs heeft misleid.
Deze beschuldigingen zouden negatieve gevolgen kunnen hebben voor de politieke carrière van Mansveld, die momenteel de politieke verantwoordelijkheid over de Fyra draagt. Volgens bronnen op het Binnenhof overleggen PvdA-leider Diederik Samson en vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA) momenteel met Mansveld.
3. NS focuste op marktpositie, niet op reiziger
De NS heeft te veel gefocust op de financiële mogelijkheden van de hogesnelheidstrein. Het hoge bedrag dat zij betaalden voor het bouwrecht van de spoorlijn, toont aan dat zij dachten veel geld te kunnen verdienen met de lijn. Ook wilde de NS met dat hoge bod zijn monopoliepositie verstevigen en de concurrenten van het spoor houden.
4. De treinen waren onveilig
Daarnaast heeft de NS de treinen niet goed genoeg gecontroleerd, waardoor veiligheid niet verzekerd was. Het controlebedrijf Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft de trein geïnspecteerd als een gewone trein in plaats van als flitstrein.