Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn (PvdA) heeft zich donderdag voor de zesde keer in een Tweede Kamerdebat moeten verantwoorden over de betalingschaos rondom het persoonsgebonden budget (pgb). Wat werd er donderdag besproken?
SP, GroenLinks en CDA hebben donderdagavond een motie van wantrouwen ingediend tegen staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid). Volgens de drie heeft Van Rijn grote fouten gemaakt bij het ontstaan van de problemen rond het persoonsgbonden budget (pgb). De ‘constructieve oppositiepartijen’ D66, ChristenUnie en de SGP steunen de motie van wantrouwen niet en blijven vertrouwen houden in Van Rijn.
Van Rijn gaf toe dat de start van het nieuwe systeem rond het persoonsgebonden budget (pgb) niet goed is verlopen. Hij betreurt dat de veranderingen in het systeem hebben geleid tot problemen. De uitvoeringsfase is onzorgvuldig en fout verlopen, zei hij ook.
‘Het gaat om een kwetsbare groep en het is fout dat de invoering op deze wijze is verlopen. Daarom heb ik al eerder excuses aangeboden en daarom werken we er dag en nacht aan om de problemen op te sporen en op te lossen’, zei hij tijdens het Kamerdebat.
Nog steeds wachten duizenden zorgverleners op uitbetaling sinds het uitbetalingssysteem rondom het pgb 1 januari op de schop ging: tot dan toe werd geld rechtstreeks overgemaakt naar de zorgbehoevende maar door fraudegevoeligheid werd de sociale verzekeringsbank (SVB) ertussen geplaatst.
De uitbetaling wordt door administratieve chaos bij de SVB bemoeilijkt en kan op veel kritiek rekenen. Van Rijn heeft al in verschillende debatten beloofd zo snel mogelijk orde op zaken te stellen. Maar nog steeds meldt Per Saldo, de belangenvereniging van pgb-houders, fikse problemen.
Wel/niet weg
Een aantal oppositiepartijen heeft er inmiddels geen vertrouwen meer in dat Van Rijn de problemen nog kan oplossen. ‘Vier debatten op rij heeft Van Rijn gezegd dat de uitbetaling aan zorgverleners topprioriteit heeft maar nog altijd zitten mensen na drie maanden zonder salaris’, zei SP-Kamerlid Renske Leijten eind maart tegen het Financieel Dagblad. Haar partij diende een motie van wantrouwen in tegen Van Rijn. ‘Met mooie beloften kopen mensen geen brood en wordt geen zorg, huur of hypotheek betaald.’
Meerdere oppositiepartijen verwijten Van Rijn donderdag dat hij de wijzigingen bij het pgb van tevoren heeft onderschat en dat hij toen ze er waren te weinig heeft gedaan. D66 en GroenLinks stelden dat de staatssecretaris dit hele voorjaar de situatie te rooskleurig heeft voorgesteld. Volgens de PVV zou Van Rijn zich kapot moeten generen en moeten opstappen.
Leijten deed onder anderen vandaag tijdens het debat haar zegje. Zij pleit voor eerlijkheid en zei eerder niet te zullen buigen voor ‘mooie, opgepoetste cijfers’. Het Kamerlid slaat hiermee terug op de bewering van Van Rijn dat bij 95 procent van de goed ingediende declaraties een snelle, correcte betaling plaatsheeft.
Uit ‘het veld’ zouden andere geluiden te horen zijn, dat schrijft de Volkskrant. De top van de coalitie liet de afgelopen weken weten Van Rijn een ‘uitstekende bestuurder’ te vinden die hard werkt. Premier Rutte ziet het debat met vertrouwen tegemoet. ‘Ik ga ervan uit dat Kamerleden niet uit zijn op een rel, maar zich zullen richten op de inhoud.’ Volgens de premier is Van Rijn de juiste man om de problemen op te lossen.
Wanneer dan wel?
Op 15 mei zouden de problemen zijn opgelost, zei Van Rijn toen de Tweede Kamer die datum als ultimatum stelde in een motie van wantrouwen die niet werd gesteund door een meerderheid van de Kamer. Tweede Kamerlid Pia Dijkstra (D66) had Van Rijn door zijn hervormingsbijdragen in de zorg het voordeel van de twijfel gegeven, maar de staatssecretaris wel die deadline gesteld: iets waar Van Rijn nu over kan vallen.
Maar het is de vraag of D66 de motie nog zou steunen. Voor aanvang van het debat liet Dijkstra aan RTLZ weten dat het van belang is hoe Van Rijn zich vandaag opstelt. ‘Daarna gaan we pas een oordeel vellen.’
Systeem
De kern van het probleem is het op 1 januari ingevoerde systeem waardoor uitbetalingen misgaan. Van Rijn beweert daarin ‘nu echt stappen te maken’ en het systeem de komende tijd verder te vereenvoudigen. Vandaag legt hij nogmaals zijn beleid uit en bespreekt hij de gemaakte voortgang. Onder meer de zaak rondom Zorggroep Deurne wordt besproken: Kitty Beelen, eigenaresse van het Zorghuis Deurne, is een van de genodigden. Ook het bestuur van de SVB moet de Kamer uitleg komen geven.
In maart dreigde Beelen met een kort geding om de SVB tot uitbetaling van achterstallige declaraties te dwingen. Dat werd afgelast nadat de SVB had beloofd het geld snel over te maken. Maar dan moest Beelen wel een positieve tweet uitsturen over de SVB en zich onthouden van negatieve uitlatingen over de organisatie, op straffe van een dwangsom van 5.000 euro per keer, schrijft het Eindhovens Dagblad.