‘Niet meer van deze tijd,’ klaagt iedereen in Venlo over het knelpunt. Mensen worden zó ongeduldig dat ze gevaarlijke dingen doen.
De straat Vierpaardjes herinnert aan een herberg waar kooplui vroeger hun uitgeputte paarden inruilden voor fitte dieren. Die trokken dan de zwaarbeladen kar de heuvel op naar de Duitse grens.
Nu staan dagelijks duizenden Venlonaren er in de file voor gesloten spoorbomen, terwijl onwaarschijnlijk lange goederentreinen traag de helling nemen.
Soms kan een locomotief het niet aan en roept de machinist per telefoon de hulp in van een van de zes rode diesellocs die op het rangeerterrein klaarstaan. De kolos rijdt dan eerst weer achteruit de heuvel af en neemt met behulp van de extra, duwende loc een nieuwe aanloop.
Sta je op zo’n moment voor de spoorbomen, dan kun je een half uurtje duimen draaien. Dikke kans dat het nog langer duurt, want de vrolijke Veolia-stoptreinen van en naar Roermond, plus het treintje naar Hamm moeten hier ook voorbij. ‘Niet meer van deze tijd,’ klaagt iedereen in Venlo over dit knelpunt.
Onhoudbaar
Het wordt allemaal nog veel erger. Door werkzaamheden aan de Duitse kant van de Betuwelijn ligt het traject voorbij Zevenaar er telkens uit en rijden er de komende jaren drie keer zoveel goederentreinen vanuit Rotterdam via Venlo naar de oosterburen.
De spoorbomen van spoorwegovergang de Vierpaardjes zijn nu gemiddeld 12 minuten per uur dicht. Straks wordt dat 40 minuten. ‘Onhoudbare toestand,’ verzucht John Bongarts (68), een gepensioneerde ambtenaar die met enkele omwonenden een burgerinitiatief leidt.
Over het spoor uit Roermond dendert net een kolonne tankwagons langs. De trein rijdt door tot het rangeerterrein om daar ‘kop te maken’. De locomotief wordt aan de achterkant gekoppeld en rijdt in omgekeerde richting terug naar de Vierpaardjes, maar dit keer over de rails naar Duitsland.
Veiligheid is het eerste argument om hier een tunnel te bouwen. Mensen worden zó ongeduldig dat ze gevaarlijke dingen doen. De bomen gaan alweer naar beneden, maar een blauwe Golf glipt er toch onderdoor. Fietsers staan al op de trappers als het rode licht nog knippert, want voor je het weet, gaan die verdraaide bomen wéér dicht.
Paniek
Soms blijven waaghalzen halverwege steken. Er liggen hier vier sporen met een tussenruimte waar net geen drie auto’s kunnen staan. ‘Geregeld hoor je iemand in paniek claxonneren, omdat hij merkt dat hij nog met zijn achterbumper boven het spoor hangt, terwijl de bomen alweer sluiten,’ zegt grafisch ontwerper Joep Geelen (55), die vlakbij woont.
Afgelopen jaar reden er 23.700 ketelwagens met lpg, ammoniak of andere gevaarlijke chemische mengsels voorbij en dat worden er steeds meer. Geelen vreest eveneens de trillingen. Straks passeren per jaar 480.000 containerwagons.
Bongarts zag bij de spoorwegovergang weleens ongeduldige kwajongens onder stilstaande wagons doorkruipen. Russische roulette. Maar het wonder van de Vierpaardjes is: er knalt soms een trein uit de bocht, maar kruisende voetgangers, (brom)fietsers en
auto’s verongelukken er nooit.
Ambulances
Sven van der Schaaf (28) uit Beuningen staat in zijn gele hesje voor ProRail de hele dag auto’s te tellen. ‘Als het druk is, achthonderd voertuigen per half uur,’ meldt hij op de onbewogen toon van iemand die er zijn beroep van heeft gemaakt.
Venlo wordt doorsneden door de spoorlijn. Brandweer en het ziekenhuis bevinden zich aan de zuidkant. Geregeld staan ambulances en brandweerauto’s met loeiende sirenes minutenlang voor de gesloten bomen. Er is, nabij het station, nog een mogelijkheid om het stadscentrum te bereiken, maar ook daar loopt het verkeer vast, doordat iedereen de Vierpaardjes wil mijden.
CDA’er Jos Teeuwen (54) zoekt met collega-wethouders uit Horst, Deurne, Helmond en Gilze en Rijen naar een oplossing. Want ook zij kampen met overwegsores wegens de treinenarmada op de zogenoemde Brabantroute. Maar vooralsnog zegt het Rijk geen geld toe. Het bouwplan voor een tunnel onder de Vierpaardjes, ’s lands irritantste spoorwegovergang, ligt al jaren klaar. Kosten: ruim 40 miljoen.
Elsevier nummer 23, 6 juni 2015