Zojuist heeft PSV de 25ste landstitel uit haar geschiedenis gewonnen. Een mijlpaal die de Friese Eindhovenaar Kees Slofstra, die op één dag na 23 jaar geleden overleed, graag had willen meemaken. Door een speling van het lot werd de PSV-supporter fotograaf van zijn club, en zag in veertig jaar tijd vele wereldsterren langskomen.
Wat begon als een misverstand, groeide uit tot een periode van ruim veertig jaar als hobbyfotograaf bij PSV. Kees Slofstra was de grootvader van de auteur van dit stuk en legde de groei van de Eindhovense voetbalclub in die vier decennia vast in honderden, misschien wel duizenden foto’s. Dat deed hij tot zijn laatste thuiswedstrijd, drie weken voor zijn dood op 6 mei 2001.
Slofstra verkreeg zijn plekje achter het doel toen PSV in 1954 voor het eerst seizoenkaarten verkocht. Door een administratieve fout kregen twee supporters een kaart voor dezelfde zitplaats toegestuurd. Oplossing: één op de tribune, één direct achter het doel. Daar zat hij voortaan bij elke thuiswedstrijd. Altijd in een grijze regenjas, altijd op hetzelfde krukje. In oude samenvattingen zie je Slofstra’s kale hoofd vaak verschijnen.
Vrijwel altijd, dus ook als de tegenstander sterker was, zat hij achter het vijandige doel, aan de kant waar PSV moest scoren. Slofstra maakte eens als enige een foto van een PSV-doelpunt, doordat alle andere fotografen achter het verkeerde doel zaten – telelenzen werden nog niet gebruikt. Dan stond hij gratis het plaatje af aan een van de beroepsfotografen. Slofstra verdiende geen geld aan het fotograferen. Thuiswedstrijden sloeg hij vrijwel nooit over. Wanneer PSV buiten Eindhoven speelde, bleef hij thuis, behalve bij de gewonnen Europa Cup I-finale in 1988, tegen Benfica in Stuttgart.
Hand gebroken door Willy van der Kuijlen
Met enkele spelers bouwde hij een bijzondere band op. Eén keer brak de hobbyfotograaf zijn pols, toen PSV-topscorer Willy van der Kuijlen (1946-2021) naast schoot en Slofstra probeerde de bal met één hand te keren, met zijn toestel in de andere hand. De meest speciale band had hij met oud-doelman Jan van Beveren (1948-2011) die hij wegwijs maakte in het verzamelen van postzegels. Slofstra was lid, en ook een tijdje bestuurslid, van de Philips Philatelisten Vereniging.
Onbekend, maar iedereen kende hem
Zelden stond de verlegen Slofstra zelf voor de camera. Een van de spaarzame keren was in een korte reportage over hem bij de talkshow Barend & Van Dorp. In deze reportage, gemaakt door Walter de Wit, gaf Slofstra toe dat hij meer supporter dan fotograaf was. Hij deelde vaak foto’s uit aan spelers en begeleiders.
En aan tegenstanders. Dan wachtte hij tot ze het volgende jaar weer op bezoek kwamen en deelde de foto’s uit. Zodoende kende iedereen hem, maar was hij toch onbekend. Slofstra maakte ook na elke wedstrijd een foto van de persconferentie. Coaches Dick Advocaat, Jan Reker en Guus Hiddink kregen bij hun afscheid van PSV elk een door Slofstra gemaakt album mee. Zo ving Kees Slofstra met zijn lens niet alleen beelden, maar ook de ziel van PSV, waarmee hij een stempel drukte op de geschiedschrijving over de club.
Slofstra weigerde loyaliteitsverklaring te tekenen
Kees Slofstra werd geboren in 1920 in Brummen, een dorp in Gelderland. Zijn ouders waren Fries. Slofstra sprak thuis dan ook altijd Fries. Hij studeerde aan de hbs in Delft. Tijdens zijn studie brak de oorlog uit. Tegen het einde van de oorlog dwongen de nazi’s jonge mannen om te werken in de oorlogseconomie, de zogeheten Arbeitseinsatsz. Wie niet de loyaliteitsverklaring aan Duitsland ondertekende, werd werkloos verklaard en kon worden opgepakt. Slofstra weigerde de verklaring te tekenen en dook onder in een boerderij in Grou, Friesland. Hier leerde hij zijn vrouw Foukje kennen. Na de oorlog werkte Slofstra bij Philips als elektrotechnisch ingenieur. In 1947 trouwde hij met Foukje en gingen ze samen in Eindhoven wonen.
Willy van der Kuijlen scoort het laatste doelpunt. Hij draagt een wit shirt en staat links van de juichende Harry Lubse. De spelers van Bastia dragen een blauw shirt met een piratenkop. Fotograaf Slofstra zit op de juiste plaats en drukt op het juiste moment af. In korte samenvattingen van die wedstrijd op YouTube zie je de oude man op zijn krukje fotograferen. Voor veel PSV-supporters uit die tijd was deze wedstrijd het absolute hoogtepunt, meer nog dan de gewonnen Europa Cup I-finale van tien jaar later.
