De EU-natuurherstelwet wil dat landen al hun ‘habitat’ terugbrengen naar staat van 70 jaar terug. EU-correspondent René van Rijckevorsel over het nieuwste staaltje dreigende dwingelandij uit Brussel. ‘Stikstofcrisis valt hierbij in het niet.’
Brussel wil de 27 lidstaten van de Europese Unie juridisch bindende doelstellingen opleggen voor natuurherstel én een verbod uitvaardigen op verslechtering van natuur buiten de Natura 2000-gebieden. De landen moeten inventariseren hoe de natuur zeventig jaar geleden ervoor stond en op grond daarvan een ‘herstelplan’ maken dat de Europese Commissie moet goedkeuren.
Goed zo! Meer natuur, daarvan wordt de wereld beter. Bloemetjes in het grasland, ruisende boomblaadjes, kwetterende weidevogels. Maar kijk uit! De gevolgen van deze ‘natuurherstelwet’ zijn immens, waarschuwen politici die zien tot welk beleidsmatig en juridisch onheil de stikstofmaatregelen hebben geleid die de omgeving van Natura 2000-gebieden moeten vrijwaren van depositie. Te snel akkoord gaan met een wet die op papier prachtig is, kan op termijn leiden tot maatschappij-ontwrichtende effecten.
‘Straks kunnen we in Nederland geen keuzes meer maken’
‘Dit wetsvoorstel heeft de meeste impact van alle milieumaatregelen van deze Commissie. Meer nog dan de wetten die moeten leiden tot CO2-reductie,’ waarschuwt Europees Parlementslid Jan Huitema (38, VVD). ‘Als dit erdoorheen komt, kunnen we in Nederland straks geen keuzes meer maken.’ Of, in de woorden van zijn collega Esther de Lange (CDA) en in Nederland Caroline van der Plas (BBB): de wet moet van tafel, om te voorkomen dat Nederland nog meer op slot komt te zitten. BBB wijst op ‘desastreuze juridische gevolgen’ voor woningbouw, infrastructuur en energietransitie in Nederland. Zeg maar dag met het handje tegen nieuwe huizen, wegen, windmolens en zonneparken.
Bert-Jan Ruissen (51), lid van het Europees Parlement voor de SGP, beaamt: ‘Als deze wet wordt aangenomen, krijg je een situatie waarbij de stikstofcrisis in het niet valt.’ Bovendien krijgt de Europese Commissie te veel macht, vindt hij.
Gebieden waarvoor wet is bedoeld, zijn niet duidelijk gespecificeerd
Met de ‘Verordening Natuurherstel’ wil de Commissie bewerkstelligen dat tegen 2050 de beschadigde ecosystemen en de biodiversiteit in heel Europa zijn hersteld. Het voorstel omvat onder meer een ‘verslechteringsverbod’ voor natuur op landbouwgrond, in zeeën en bossen en in stedelijke omgevingen. De wet zal grote invloed hebben op alle actoren in de openbare ruimte: industrie, landbouwers en natuur. Daarom mogen drie Parlementaire commissies hun mening geven over het voorstel: ENVI (milieu), AGRI (landbouw) en PECH (visserij).
Tekst gaat hieronder verder
Wat staat er in de wet?
De natuurherstelwet is de eerste belangrijke EU-wetgeving voor biodiversiteit sinds de Habitatrichtlijn van 1992. De wet wil herstelmaatregelen voor 20 procent van de land- en zeeoppervlakte van de EU. Lidstaten moeten 30 procent van hun gedegradeerde ecosystemen herstellen tegen 2030. In 2050 moeten die volledig zijn hersteld.
Prima dat er oog is voor biodiversiteit, vindt VVD’er Huitema. Maar ‘dit voorstel is te rigide en te extreem’. Het grootste probleem is, zegt hij, dat de gebieden waarvoor de natuurherstelwet is bedoeld, niet duidelijk zijn gespecificeerd. ‘De wet moet gelden voor de habitat van planten en dieren. Waar eindigt en begint die?’ Telt een eenzame beschermde orchidee op een industrieterrein ook mee? Huitema voorziet eindeloze rechtszaken, aangezwengeld do0r milieuactivisten. ‘Dat is niet goed. De politiek moet juist duidelijkheid verschaffen.’
‘Commissie wil alles ondergeschikt maken aan natuurdoelen’
Ruissen: ‘De Commissie wil alles ondergeschikt maken aan natuurdoelen. Maar naast de natuur moet er toch ook ruimte zijn voor economische activiteit en woningbouw?’
Tekst gaat hieronder verder
Verbod op verslechtering
Meest omstreden in de natuurherstelwet is het verbod op verslechtering van de natuur buiten de Natura 2000-gebieden. Dat kan grote gevolgen hebben voor infrastructuur en woningbouw. Met de natuurherstelwet in deze vorm wordt Natura 2000 feitelijk uitgebreid tot het hele EU-grondgebied. Natura 2000 is het netwerk van beschermde natuurgebieden ter bescherming van deze ‘natuurlijke habitats’ en van wilde planten en dieren. Het omvat meer dan 750.000 km², zo’n 18 procent van de oppervlakte van de EU. Nederland heeft 162 Natura 2000- gebieden, op land en in zee. Er is veel gedoe over, omdat in de omgeving van de gebieden geen nieuwe projecten van start mogen gaan waarbij stikstof wordt uitgestoten.
Ook is het volgens Huitema onduidelijk welke maatregelen landen moeten nemen. Hij noemt de natuurherstelwet strenger dan Natura 2000. In die laatste wet moest ‘significante’ achteruitgang worden voorkomen. Dit keer ontbreekt het woord ‘significant’. Huitema: ‘Dat betekent dat ook een verslechtering met 0,01 procent niet mag.’
Wat Ruissen, schaduwrapporteur in AGRI en PECH, vooral tegen de borst stuit, is dat alle maatregelen in een strak keurslijf van boven worden opgelegd. ‘Er zijn zo veel mooie initiatieven voor natuurverbetering, zeker ook van boeren. Laat het van onderop komen.’
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?