25 jaar Beste gemeenten: elke plek heeft iets te bieden

04 augustus 2022Leestijd: 6 minuten
Sneek. Foto: Peter Hilz

Vanaf donderdag 4 augustus staan in EW de nieuwe resultaten van Beste gemeenten, het jaarlijkse onderzoek in samenwerking met Bureau Louter naar de woonaantrekkelijkheid van alle gemeenten. Een jubileum, want op 1 maart 1997, dit jaar dus 25 jaar geleden, verscheen de eerste editie van het spraakmakende onderzoeksproject in weekblad Elsevier. Beste plek om te wonen is ook dit jaar Rozendaal, maar de kracht van het onderzoek zit hem steevast in de details: elke gemeente heeft pluspunten.

Het vergelijken of benchmarken van gemeenten op een groot aantal aspecten van de woonomgeving biedt burgers en hun vertegenwoordigers vanaf de eerste editie van Beste gemeenten de nodige munitie om lokale bestuurders ter verantwoording te roepen. En huizenzoekers, om een ander voorbeeld te noemen, gebruiken de gegevens om hun jachtvelden te verkennen.

De feiten en cijfers zijn soms hard en meedogenloos, maar ze maken goed duidelijk wat tekortkomingen zijn ten opzichte van vergelijkbare plekken in het land en waar verbetering gewenst is.

Ideaalplaatje van de gemiddelde Nederlander

Ook de onderdelen waarop de gemeente zich onderscheidt in positieve zin zijn van belang. Er staan gemeenten onder aan de ranglijst waar misschien – naar verhouding – weinig te beleven valt, maar waar het tegelijkertijd wel veilig en rustig is, je vindt er altijd een parkeerplek en buren gaan er prettig met elkaar om. Het zijn de pluspunten die gekoesterd moeten worden.

Luister ook de podcast met Ruud Deijkers over het onderzoek Beste gemeenten 2022:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De ranglijst van Beste gemeenten toont aan hoe alle 344 gemeenten ten opzichte van elkaar in het ideaalplaatje passen van de ‘gemiddelde Nederlander’. Rozendaal, de chique suburb bij Arnhem, staat op plek 1, het Noord-Hollandse Bloemendaal en Laren eindigen respectievelijk op plek 2 en 3. Hieronder staan de winnende gemeenten per provincie en hun positie op de ranglijst van in totaal 344 gemeenten.

Beste woongemeente per provincie

Provincie Gemeente Type Positie op ranglijst
Drenthe Tynaarlo Suburb 36
Flevoland Urk Landelijk 130
Friesland Vlieland Landelijk 4
Gelderland Rozendaal Suburb 1
Groningen Groningen Kernstad 85
Limburg Voerendaal Suburb 42
Noord-Brabant Vught Suburb 14
Noord-Holland Bloemendaal Suburb 2
Overijssel Borne Suburb 27
Utrecht Bunnik Suburb 22
Zeeland Veere Landelijk 26
Zuid-Holland Oegstgeest Suburb 10

© EW      Bron: EW/Bureau Louter (2022)

 

Van bestuurlijke thema’s naar kwaliteit van woonplekken

Sinds 1997 veranderde en verbeterde het onderzoek elk jaar. In de beginjaren stonden geregeld bestuurlijke thema’s centraal, met betrekking tot bijvoorbeeld veiligheid en criminaliteit of de lokale woonlasten. Met de beschikbaarheid van meer gegevens en betere onderzoekstechnieken groeide het onderzoek uit tot het meest complete onderzoek naar de kwaliteit van alle woonplekken.

Sinds 2011 komt Beste gemeenten volledig tot stand in samenwerking met Bureau Louter uit Delft, dat ook voor eerdere edities expertise beschikbaar stelde. De onderzoekers kijken zorgvuldig naar de nabijheid, omvang, variëteit en kwaliteit van tientallen aspecten van elke woonplek. In totaal tellen 122 indicatoren mee. Die zijn verdeeld over elf rubrieken: onderwijs en kinderopvang, zorg, winkels, vrijetijdsactiviteiten, gebouwde omgeving, natuurlijke omgeving, weinig overlast, veiligheid, opbouw bevolking, rustige en gezonde omgeving, en bereikbaarheid. Scores voor alle gemeenten op deze onderdelen zijn hier te vinden.

De covers van de edities van EW met Beste gemeenten, vaak met een foto van een mooie buurt in een winnende gemeente, zijn uitgegroeid tot een begrip. Bekijk hieronder de omslagen van alle edities van Beste gemeenten sinds 1997: een blik op de geschiedenis van het meest omvangrijke onderzoek naar de kwaliteit van de lokale woonomgeving.