David van Weel: ‘Oekraïne-oorlog is niet klassiek. Je ziet militaire innovatie’

‘In de wereldgeschiedenis worden oorlogen meestal gewonnen met innovatie. Of het nu is door mensen in het paard van Troje te verstoppen, voor het eerst buskruit te gebruiken, geweren en later tanks in te zetten – zo werkt het. Je hoort nu dat de oorlog in Oekraïne heel traditioneel is: tanks en kanonnen. Maar kijk je dichterbij, dan zie je – gelukkig vooral aan Oekraïense zijde – innovatie in de krijgskunde.

‘Die mythische Bayraktar-drones kosten een paar miljoen euro. Goedkoper dan jachtvliegtuigen, soms net zo effectief. De Oekraïners pasten een kleine, commerciële drone zo aan dat-ie explosieven kon dragen, onder de Russische radar dook en 150 kilometer over de grens een olieraffinaderij in vuur en vlam zette.

‘De Russen blijven met elkaar praten via open telefoonlijnen en walkietalkie-frequenties. Gemakkelijk te tappen en weldra heb je zo’n massa aan data dat je het niet meer kunt verwerken. Maar met artificial intelligence en vertaalsoftware pik je snel de relevante berichten ertussenuit. Met gezichtsherkenningsprogramma’s worden de beelden van mensenrechtenschendingen vergeleken met profielen op Russische sociale media. Zo traceer je oorlogsmisdadigers.

‘Het Oekraïense leger heeft nu een programma dat wij de “Artillerie Uber” noemen. Verkenners wijzen in het digitale systeem de plek aan waar artillerievuur moet neerslaan. Het programma rekent uit welk geschut op de gunstigste positie staat. Binnen een halve minuut volgt het digitale commando en worden er schoten gelost. Razendsnel, want ons kost het minstens twintig minuten om dat te organiseren. De twaalf door Duitsland en Nederland geleverde Pantserhouwitsers worden nu ook met die software verknoopt. Deze artilleriestukken zijn dan veel effectiever in de strijd tegen de Russen.

Géén klassiek conflict van staal tegen staal

‘De Oekraïne-oorlog is dus géén klassiek conflict van staal tegen staal. Sensoren uit allerlei wapensystemen, grote hoeveelheden data en kunstmatige intelligentie verbeteren het beeld van het slagveld en versnellen de besluitvorming. Zie het als een Tesla in de full self driving-modus. Waarschuwingen worden geautomatiseerd en je denkkracht concentreert zich op beslissingen die er echt toe doen.