Een vooruitblik op de Regeringsverklaring van Rutte IV

De bordesscène zit erop. Het kabinet-Rutte IV presenteerde zich aan de media. Nu werkt het aan de Regeringsverklaring in de Tweede Kamer. VVD-premier Mark Rutte draait daarvoor zijn hand niet om. Bij aanvang van zijn eerste kabinet in 2010 had hij daarvoor 3.800 woorden nodig. De tweede keer, in 2012, gebruikte hij er 4.000. De laatste keer, in 2017, volstond hij met 3.500 woorden.

Dat is vrij kort. Toen PvdA-premier Joop den Uyl in 1973 zijn Regeringsverklaring afstak, las hij bijna 11.500 woorden voor. CDA’er Ruud Lubbers boekte in 1989 het record met iets minder dan 20.000. Hij was uren aan het woord. En let wel: tijdens een Regeringsverklaring zijn geen interrupties toegestaan. Het is alleen maar zitten en luisteren.

Rutte kan dit keer op dezelfde manier beginnen als op 1 november 2017. Hij citeerde toen Dries van Agt (CDA), ‘mijn betovergrootvader in het ambt’. Van Agt begon zijn eerste regering door zich min of meer te excuseren voor de lange duur van de kabinetsformatie. Voor een deel daarvan voelde hij zich ‘jegens de Kamer dadelijk verantwoordelijk’.

Rutte maakte in 2017 die woorden graag tot de zijne, want hij had – veertig jaar na dato – Van Agts record uit 1977 (208 dagen) gebroken. De formatie-Rutte III had liefst 225 dagen gevergd.

Rutte kan dit keer dus nogmaals in herhaling vallen, want er staat nu een nieuw record. Gemeten vanaf verkiezingsdag 17 maart 2021 tot aan de beëdiging verstreken er in de kabinetsformatie-Rutte IV maar liefst 299 dagen.