Ed van Thijn (1934-2021): verslaafd aan de politiek

Ed van Thijn, die als kind de Tweede Wereldoorlog op het nippertje overleefde, was gemeenteraadslid, Eerste en Tweede Kamerlid, minister en burgemeester. Een regent met een warme uitstraling. Hij overleed vandaag, zondag 19 december.

Ed van Thijn was de strateeg van Joop den Uyl in de hoogtijdagen van de PvdA. En wat voor een strateeg! De Telegraaf noemde hem ‘een gevaar voor ons land’, maar bij de linkse pers kon Van Thijn niet stuk. Altijd dat dramatische. Altijd bezig met links en rechts als de twee kleuren op een schaakbord. Altijd scherp luisterend naar een vraag en er dan met pathos overheen.

Van Thijn – twee keer minister van Binnenlandse Zaken, elf jaar burgemeester van Amsterdam – noemde naderhand het kabinet-Den Uyl (1973-1977) zijn finest hour in de politiek. De ‘verbeelding aan de macht’ met PvdA-fractievoorzitter Ed van Thijn in de rol van ceremoniemeester. Hij ontwierp de polarisatiestrategie en de meerderheidsstrategie. Hij was de man die het CDA vier linkse wetsontwerpen door de strot wilde duwen als een soort toelatingsexamen tot een tweede kabinet-Den Uyl. Het resulteerde voorjaar 1977 in een kabinetscrisis over het van staatswege ont­eigenen van grond en de klinkende verkiezingsoverwinning van Den Uyls PvdA. Maar ook tot een nederlaag bij de daarop volgende kabinetsformatie. De PvdA zette zichzelf buitenspel.