Zwevende kiezers en calculerende partijen: manipulatie met stemhulpen ligt op de loer

Stemhulpen moeten kiezers helpen bij het bepalen van hun stem. Manipulatie ligt op de loer, schrijft Carla Joosten.

Wie inhoudelijk voorbereid naar de stembus wil, heeft nog huiswerk te doen. Geen nood. De vaker zwevende kiezer krijgt steeds meer hulp van buitenaf. Het wemelt van de stemhulpen om weloverwogen de keuze te bepalen. StemWijzer, Kieskompas, Kieswijzer, Jongerenkieswijzer, Slimmer Kiezen en ga maar door. Er komen telkens nieuwe stemhulpen en de trend is dat ze steeds specifieker worden.

Wat willen politieke partijen met technologie? Zie de Technologie Kieswijzer. En wat met wiet? Zie de Cannabis Kieswijzer. Voor de belangen van boeren is er de Boerderij Kieswijzer en voor wie wil weten hoe partijen omspringen met de belangen van lesbiennes, homo’s, bi’s, trans- en intersekse personen kan terecht bij Rainbowvote.

Zien of partijen doen wat ze beloven, zie de stemcheckers

Wie meer geïnteresseerd is in wat partijen doen dan in wat ze beloven, kan terecht bij diverse stemcheckers en de StemmenTracker. De kiezer kan er ook zijn mening toetsen aan die van partijen. Er zijn ook sites die op een rijtje zetten wat partijen met thema’s willen.

Het maken van stemhulpen is ingewikkelder dan het lijkt. Makers bepalen de standpunten van de partijen aan de hand van verkiezingsprogramma, website, formele documenten. Ook kijken wetenschappers ernaar. Is onduidelijk hoe een partij over een bepaald thema denkt, dan wordt de partij om opheldering gevraagd. Al met al bezorgt het vervaardigen van stemhulpen makers, maar ook partijen veel werk.