Rutte trekt portemonnee om aan NAVO-norm te voldoen

14 december 2018Leestijd: 2 minuten
De JSF. Foto: ANP.

Het kabinet Rutte koopt begin volgend jaar extra F35-jachtvliegtuigen. Hiertoe heeft het kabinet besloten in een poging te voldoen aan NAVO-verplichtingen.

Het kabinet heeft in een brief aan de NAVO eveneens laten weten dat Nederland meer geld uittrekt voor extra vuurkracht te land en op fregatten van de marine. Ook worden de cybercapaciteiten uitgebreid.

De Koninklijke Luchtmacht heeft al twee F35-testvliegtuigen in de Verenigde Staten. Eind januari rollen de eerste van in totaal 35 nieuwe toestellen van de band in de fabriek van Lockheed Martin in Dallas-Fort Worth (Texas). Het kabinet wil de geplande JSF-vloot met ongeveer de helft uitbreiden: 15 extra toestellen.

Rutte beloofde Trump verplichtingen NAVO na te komen

Premier Mark Rutte (VVD) stond sinds zijn ontmoeting met president Donald Trump in het Witte Huis onder zware druk om de militaire uitgaven fors te verhogen. Nederland blijft zwaar achter bij de NAVO-verplichting om 2 procent van nationaal inkomen uit te geven aan Defensie. Rutte speelde deze zomer een belangrijke rol achter de schermen bij het afwenden van een handelsconflict tussen Europa en de Verenigde Staten. Rutte wist Trump gunstig te stemmen met de belofte dat Nederland zijn NAVO-verplichtingen zal nakomen.

In de nasleep van het bezoek bleef ook de Amerikaanse ambassadeur in Den Haag, Pete Hoekstra, het kabinet herinneren aan de toezeggingen. Achter de schermen was duidelijk dat vooral extra JSF-toestellen konden worden besteld. De luchtmacht heeft deze toestellen hard nodig en 37 – veel minder dan bij voorbeeld Noorwegen – was gewoon te weinig. Ooit had Nederland ruim 200 F16-jachtvliegtuigen en met het toenemen van de spanningen in de wereld, lag een grotere F35-vloot voor de hand.

Defensiebudget naar 16 miljard euro

Per saldo verdient Nederland aan de Joint Strike Fighter (JSF), want Stork en andere bedrijven leveren essentiële onderdelen. Bovendien is het een Amerikaans wapenplatform, waardoor Nederland plug and play met de Amerikanen blijft. Rutte zei in Elsevier Weekblad dat Nederland ‘na de Brexit het meest Atlantisch georiënteerde land van Europa’ moet zijn. Hij zei in een nadere toelichting dat hij uitsluitend let op prijs en kwaliteit van wapensystemen.

In een interview in het kerstnummer van Elsevier Weekblad liet Rutte blijken hoe ernstig hij de NAVO-normen neemt. Het defensiebudget bedraagt nu 10 miljard euro. Rutte wil dat budget flink verhogen. ‘Het is een blamage dat we ons niet aan de NAVO-norm van 2 procent houden. President Donald Trump heeft vaak geen gelijk, maar hier wel. Nederland moet het defensiebudget meer verhogen in de richting van 16 miljard.’ Ingewijden op Defensie zeggen dat het ministerie de afgelopen jaren zo veel moest bezuinigen, dat het niet eens meer beschikt over voldoende personeel en deskundigheid om zo veel extra miljarden ‘fatsoenlijk weg te zetten’. Daarom zijn extra JSF’s een hanteerbare methode: het versterkt de band met de Verenigde Staten en het bestellen van extra toestellen kost nauwelijks extra mankracht.