Premium Lock Bevolkingspolitiek in Nederland: al veertig jaar van taboe naar taboe

04 oktober 2018Leestijd: 6 minuten

Dick van de Kaa was secretaris van de staatscommissie-Muntendam, die in de jaren zeventig de explosieve bevolkingsgroei onderzocht. Hoe liep dat af? En wat vindt hij ervan dat er veertig jaar na dato weer zo’n groot onderzoek komt?

Demograaf Dick van de Kaa (85) heeft een theorie, en die luidt als volgt. De instelling van een staatscommissie is hét signaal dat er een omslag in het denken gaande is over het thema dat die commissie onderzoekt. Voorheen was de politiek te verdeeld. Nu zijn er zo veel nieuwe feiten dat ze wel moeten worden onderzocht. Wat is er gaande? Wat is er tegen te doen?

Van de Kaa kan het weten. Hij was in de jaren zeventig de wetenschappelijk secretaris van de staatscommissie Bevolkingsvraagstuk, beter bekend als de commissie-Muntendam. Dit naar de voorzitter, de in 1986 overleden sociaal geneeskundige en politicus Piet Muntendam.

Kamermeerderheid wil weer staatscommissie Bevolking

De commissie-Muntendam kwam recent weer in het nieuws omdat een Kamermeerderheid veertig jaar na dato weer een staatscommissie Bevolking wil instellen. Aanleiding zijn diverse publicaties, onder meer in Elsevier Weekblad, van de bevolkingsdeskundigen Jan van de Beek en Jan Latten en (voor de WRR) Paul Scheffer. Den Haag is geschrokken van hun prognoses.

Lees ook over dit onderwerp: Kamerleden willen onderzoek naar bevolkingsgroei

De cijfers en scenario’s lopen uiteen. Maar er is consensus dat een bevolking van 20 miljoen Nederlanders in 2060 een reëel vooruitzicht is. Nu zijn het er ruim 17 miljoen. Van de Beek en Latten sluiten 24 miljoen Nederlanders in het jaar 2100 ook niet uit.

De grote aanjager van de groei is immigratie, want de autochtone bevolking krimpt. Meerdere grote partijen in de Kamer willen nu een staatscommissie die onderzoekt wat de gevolgen zijn voor infrastructuur, verzorgingsstaat, zorg en ook Nederlandse ‘waarden’.

‘Bestuurlijke desinteresse’ voor bevolkingsvraagstukken

In zijn sfeervolle huis in het Haagse Benoordenhout kan Van de Kaa een glimlach niet onderdrukken. Hij schreef begin 2017 in vakblad Demos een terugblik op veertig jaar Bevolking en welzijn in Nederland, zoals de titel luidde van het eindrapport van ‘zijn’ staatscommissie. Het stuk schetst daarnaast een treurig beeld van de ‘bestuurlijke desinteresse’ van politiek Den Haag voor bevolkingsvraagstukken.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw