Dit is de lange arm van Erdogan

In juli 2016, daags na de mislukte coup in Turkije, kleurde de Erasmusbrug in Rotterdam rood van de Turkse vlaggen. Vanuit de lucht gezien leek de demonstratie een soort slagader, gevormd door duizenden Turkse Nederlanders wier harten overliepen van liefde voor ‘hun’ leider Recep Tayyip Erdogan. En afgelopen zomer werd ook de herverkiezing van Erdogan als president in diverse Nederlandse steden uitbundig gevierd.

Zo’n 83.000 Turkse Nederlanders stemden op Erdogan. Hoe kan het dat zij, die hier zijn getogen (en vaak ook hier zijn geboren) zich zo verbonden voelen met een autocratische leider op 3.000 kilometer afstand? Het antwoord is simpel: omdat de Turkse staat er de afgelopen twintig jaar alles aan heeft gedaan om hen aan zich te binden.

Een soort Turkse zuil

Vooropgesteld: op individueel niveau is weinig in te brengen tegen alle initiatieven van de Turkse overheid. Wat geeft het of een Turks-Nederlandse student een studiereis naar Turkije maakt, of dat een Turkse ­migrantenvereniging in Nederland een seminar over leiderschap organiseert? Maar samen zorgen al deze initiatieven ervoor dat veel Turkse Nederlanders in een soort zuil leven waarin zij zich Turks voelen.

Door in Turkije en Nederland nieuwe instituties op te zetten en bestaande om te vormen, zorgt de Turkse staat ook hier voor ze, in elk opzicht: religieus, politiek, praktisch, juridisch, en als het gaat om integratie.

‘De combinatie van deze instituties geeft Turkse Nederlanders de mogelijkheid volledig in een Turkse bubbel te leven. Dat hoeft niet problematisch te zijn, maar het zorgt er wel voor dat hele generaties zich afzonderen,’ zegt politicoloog Floris Vermeulen (45) van de Universiteit van Amsterdam.