In de verkiezingscampagne ging het tot dusver vooral over identiteit, normen en waarden en (arbeids)migratie. Maar nadat D66-leider Alexander Pechtold donderdagavond in tv-programma Nieuwsuur werd geconfronteerd met de doodswens van de 57-jarige Martin Kock, staat het gevoelige thema voltooid leven plotseling op de campagne-agenda.
D66 is voorstander van hulp bij zelfdoding als mensen hun leven voltooid vinden. Het was Kamerlid Pia Dijkstra die hiertoe in december vorig jaar een initiatiefwetsvoorstel presenteerde om dergelijke stervenshulp bij een zelfverkozen dood mogelijk te maken – alleen voor niet-zieke personen die ouder zijn dan 75 jaar.
In oktober bleek dat ook het kabinet wil overleggen met diverse maatschappelijke organisaties om een nieuwe wet uit te werken. VVD-minister van Volksgezondheid Edith Schippers vindt, net als D66, dat ouderen – onder strikte voorwaarden – hun leven op een waardige manier moeten kunnen beëindigen.
Volgens Elsevier
Gertjan van Schoonhoven: Euthanasieplan werpt lugubere schaduw over laatste levensfase 
Het voorstel zorgde voor commotie, zeker ook omdat Schippers (net als toenmalig justitieminister Ard van der Steur) een uitgebalanceerd rapport van Paul Schnabel (nota bene D66’er) terzijde schoof. Schnabel betoogde juist dat de euthanasiewet moet blijven zoals hij is.
Pechtold leek overvallen
Donderdagavond bleek maar weer eens hoe gevoelig de kwestie ligt. In tv-programma Nieuwsuur werd D66-lijsttrekker Alexander Pechtold geconfronteerd met de doodswens van de 57-jarige Martin Kock – die zijn verhaal al eens deed op YouTube. ‘Ik heb geen zin om achttien jaar te wachten. Ik wil nu,’ zei Kock tegen Pechtold. De D66’er leek te worden overvallen door deze woorden. ‘Heftig,’ zei hij, zichtbaar geëmotioneerd.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Pechtold liet weten niet op de hoogte zijn dat dit onderwerp zo zou worden besproken. ‘Ik hoop dat in de toekomst onze beschaving zo ver gaat, dat als u dit bij volle bewustzijn, zonder dwang en als langdurige wens eist, dat we dat bespreekbaar maken,’ zei Pechtold. Volgens Pechtold is de samenleving nog niet toe aan deze discussie. Het huidige voorstel maakt al veel emoties los: ‘We zullen het stapsgewijs moeten aanpakken.’
Christelijke partijen op achterste benen
Dat Pechtold (‘op persoonlijke titel’) hoopt dat de wet wordt uitgebreid, komt hem op boze reacties te staan van christelijke partijen. ChristenUnie-lijsttrekker Gert-Jan Segers vindt het idee ‘letterlijk levensgevaarlijk’. Hij vindt dat andere hulp nodig is – hulp die ertoe leidt dat mensen waardig kunnen leven. ‘Ik denk aan mensen die dankbaar zijn dat hun eerdere doodswens nooit is ingewilligd.’
Tegenover radiozender BNR maakte Segers het issue zelfs tot breekpunt in de formatie. ‘Als je met ons wilt samenwerken, kan ik daar op geen enkele manier verantwoordelijkheid voor dragen.’ SGP-lijsttrekker Kees van der Staaij noemde de opmerking van Pechtold ‘verbijsterend’. De overheid heeft de taak om te zorgen voor mensen die levensmoe zijn, vindt CDA-leider Sybrand Buma. ‘Hoe moeilijk het ook is, het is onze taak om te laten zien dat er toekomst is voor iedereen.’
Ook bijval voor Pechtold
GroenLinks-voorman Jesse Klaver wist niet goed wat hij ermee aanmoet. Hij noemt het verlagen van de leeftijdsgrens ‘een dilemma’. Tegelijkertijd moeten mensen waardig uit het leven kunnen stappen, zei hij bij RTL Nieuws. ‘Om eerlijk te zijn zou ik tegen deze meneer (Kock, red.) hebben gezegd: “Ik weet nog niet of ik daarvoor zou zijn.”‘
Pechtold kreeg ook bijval, van de VVD. ‘Als je weloverwogen, zonder druk van buiten, tot de conclusie komt dat je leven voltooid is, moet die weg open staan,’ vindt VVD-Kamerlid Arno Rutte. Vanavond discussiëren Segers en Pechtold over het plotselinge campagnethema in tv-programma De Wereld Draait Door.