Peter Bennemeer: ‘Er zijn nog steeds te veel ziekenhuizen’

Natuurlijk was de manier waarop het ging vervelend. Maar dat er in 2018 twee ziekenhuizen failliet gingen – het Slotervaart in Amsterdam en IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad – was helemaal niet erg, zegt Peter Bennemeer (58), voormalig bestuursvoorzitter van ziekenhuis Bernhoven in Uden, die nu actief is in toezicht- en adviesfuncties in de zorg. ‘Die ziekenhuizen waren helemaal niet nodig. Het bewijs is inmiddels geleverd: al die zorg is ergens anders ondergebracht of bleek onnodig. Het is het ultieme bewijs dat we nog steeds te veel ziekenhuizen hebben.’

Het is een waarheid die niemand wil horen. Hoezeer de faillissementen ook de aandacht trokken – politiek en maatschappij stonden er een paar weken flink van op hun kop en het kostte verantwoordelijk VVD-minister Bruno Bruins bijna zijn baan – er wordt maar weinig over gepraat dat het uiteindelijk vrij makkelijk is opgelost. Toch is het tekenend. Niet alleen is de meeste zorg vrij eenvoudig door andere ziekenhuizen overgenomen, maar niet veel later bleek ook ineens 50 procent van de zorg uit de failliete ziekenhuizen te zijn verdwenen, zei NZa-voorzitter Marian Kaljouw afgelopen zomer in vakblad Zorgvisie.

Bennemeer zag als bestuurder vergelijkbare voorbeelden: een internist die met pensioen ging en de helft van zijn patiënten viel weg. ‘Allemaal onzinnige zorg. Dat komt doordat in de zorg sprake is van overvloed, want elk jaar komt er meer geld bij. Je zou juist vanuit het perspectief van schaarste moeten kijken. Net als thuis. Als je even geen geld hebt, ga je niet met vakantie en koop je geen televisie. Zo moet het ook in de zorg werken.’ En dat zou wat Bennemeer betreft dan ook het belangrijkste thema moeten zijn bij de formatiebesprekingen: hoe halen we de overcapaciteit uit de zorg?