Hoe de EU vrijheid van meningsuiting inperkt

18 december 2023Leestijd: 2 minuten
Beeld: Jonathan Raa/NurPhoto/Shutterstock

De Digital Services Act van de Europese Unie leidt tot online muilkorving, schrijft libertariër Imre Wessels op EW Podium.

Met de Digital Services Act wil de EU ‘schadelijke content’ op social media tegengaan. Als socialmediaplatforms dit niet doen, kunnen ze boetes verwachten tot 6 procent van hun jaaromzet. Als libertair publicist merk ik de gevolgen al.

Ik woon in Ierland en ben co-beheerder van de Facebook-pagina Libertarian Ireland. Die bereikte zo’n 2-3 miljoen mensen per maand, maar dat aantal is drastisch teruggelopen. Facebook beperkt ons bereik omdat een aantal van onze berichten werden aangemerkt als ‘haatzaaiend’.

Geen ruimte meer voor ironie of sarcasme

Zo deelden we een artikel van econoom Steven Horwitz over de inkomenskloof tussen mannen en vrouwen. Horwitz stelt dat werkgevers die winsten willen maximaliseren zichzelf tekortdoen door te discrimineren op basis van geslacht. Het artikel werd gedeeld met een sarcastische meme waarin een werkgever stelt: ‘Tijd om meer mannen aan te nemen, omdat mijn vrouwenhaat groter is dan mijn liefde voor geld.’ Dit werd gezien als een haatzaaiende uitspraak en verwijderd.

Een ander voorbeeld is een meme die we deelden over de vrijheid van meningsuiting. Een Brit stelt: ‘Leven in het Verenigd Koninkrijk is een stuk beter dan in Amerika. Jullie Amerikanen houden te veel van vuurwapens.’ De Amerikaan reageert kalm: ‘Jouw overheid stuurt de politie achter je aan vanwege jouw socialmediaberichten’. Dit werd gezien als een haatzaaiende uitspraak jegens Britten.

Muilkorving uit voorzorg

We proberen onze standpunten scherp over te brengen. Maar haatdragend is onze content niet. Waarom werden onze berichten dan toch verwijderd? Dit gebeurt vanwege het voorzorgsprincipe. Het is voor Facebook minder risicovol om bepaalde berichten te verwijderen dan om kans te lopen op hoge boetes. De EU draagt hieraan bij, door te dreigen met enorme boetes en door begrippen zoals ‘schadelijke’ en ‘haatzaaiende’ content bewust niet te definiëren.

De Digital Services Act geeft ons wel de mogelijkheid om Facebook voor de rechtbank te slepen. Alleen gaan wij niet het geld en de tijd investeren om Facebook aan te klagen. Zonder de dreiging door EU-wetgeving had Facebook onze berichten waarschijnlijk nooit verwijderd. En als ‘oplossing’ moeten we Facebook nu gerechtelijk aanklagen? Het is alsof de EU ons muilkorft, en vervolgens de mogelijkheid geeft om daartegen bezwaar te maken. En dan zeggen ze: ‘Zie je wel, zonder de EU kon jij je niet vrij uiten.’

Tolereer meningen die je niet kunt uitstaan

Wat is de libertaire oplossing? Vrijheid van meningsuiting is het fundament onder een vrije samenleving. En een vrije samenleving herken je aan de mate waarin we meningen tolereren die we niet kunnen uitstaan. Oproepen tot geweld is en moet strafbaar blijven. Maar we moeten de overheid niet vertrouwen om te bepalen wat ‘schadelijke’ of ‘haatzaaiende’ content is.