Nee politici, welvaart is niet vanzelfsprekend

Voor het eerst in vele jaren is Shell niet meer het grootste bedrijf van Nederland. In de nieuwe Top 500 Bedrijven van EW staat een ander bedrijf op nummer 1. Dynamiek en reuring in een ranglijst zijn natuurlijk goed, net als in een sportcompetitie. Maar het wordt anders als de nummer 1 simpelweg vertrekt. Net als de nummer 4 een jaar eerder deed (Unilever) en de nummer 24 (DSM) op het punt staat te doen.

Lange geschiedenis van welvaart en afgunst

Wie de Top 500 bekijkt, ziet een indrukwekkende lijst van bedrijven. Je gaat haast denken dat welvaart en bedrijvigheid in Nederland vanzelfsprekend zijn. Zeker ook omdat het land kan terugblikken op een lange geschiedenis van welvaart en ondernemingszin. Roep alleen maar ‘Gouden Eeuw’ of ‘wederopbouw’ en iedereen weet: Nederland heeft een ondernemend volk.

Maar er is ook een andere zijde van Nederland, en die dreigt nu weer de boventoon te gaan voeren. Eentje waarin je vooral niet al te gek moet doen. Waarin op ondernemerschap wordt neergekeken. Van iemand als Gerard Heineken werd midden negentiende eeuw verwacht dat hij vooral lekker ging teren op zijn erfenis. Dat hij zelf wilde – en ging – ondernemen, was not done. Maar zie, meer dan 150 jaar later betaalt Heinekens bedrijf het salaris van meer dan 80.000 mensen.

Nederlandse ondernemers omarmen technologische vernieuwing snel

Veel van de bedrijven in de Top 500 stammen uit de jaren waarin Gerard Heineken begon te ondernemen. Ja, de technologische ontwikkelingen gingen snel, maar Nederlanders keken niet passief toe hoe de wereld veranderde, ze deden er actief aan mee. Het leverde bedrijven op als Philips, SHV en Ahold-Delhaize.