Trump zet Amerikaanse centrale bank verder onder druk

President Trump is kritisch op het functioneren van Fed-baas Jerome Powell. Beeld: Saul Loeb, Kamil Krzaczynski/AFP

In dit artikel

De Feiten: Fed verlaagt rente met een kwart procent

Bronnen: Financial Times, Wall Street Journal

De Fed, de koepel van Amerikaanse centrale banken, heeft afgelopen woensdag de rente verlaagd met een kwart procentpunt. Afnemende economische groei en minder werkgelegenheid waren de motivatie, maar vermoedelijk heeft de enorme druk die president Donald Trump uitoefent ook een rol gespeeld.

Trump op ramkoers met Fed

Want het knettert. President Donald Trump ligt op ramkoers met de Fed, die naar zijn mening de beleidsrente veel verder moet verlagen. Die is nu tussen de 4 en 4,25  procent, maar moet van Trump naar 1 tot 1,5 procent.

Met een lagere rente blijft de kolossale Amerikaanse staatsschuld beter betaalbaar. Bovendien zijn lagere rentelasten een zegen voor de Amerikaanse consument, die over het algemeen zwaar in de schulden zit.

De regering-Trump ondermijnt de Fed stelselmatig. Zo zegt hij dat voorzitter Jerome Powell belastinggeld verbrast door een veel te dure verbouwing van het hoofdkantoor van de Fed in Washington. Maar die beschuldigingen zijn nooit onderbouwd.

Hoogste Amerikaanse rechter doet uitspraak beschuldigingen Trump

Bestuurder Lisa Cook ligt al langer onder vuur. Trump heeft donderdag het Hooggerechtshof verzocht om met spoed toestemming te geven voor haar ontslag.

Cook zou, volgens de aanklacht, voor twee huizen hypotheekaanvragen hebben ingediend, waarbij zij in beide gevallen heeft aangegeven dat de huizen haar hoofdverblijf worden.

Dat is echter niet mogelijk, omdat slechts één huis het hoofdverblijf mag zijn. De hypotheekrente op een hoofdverblijf is lager dan op een vakantiehuis. Volgens Trump heeft Cook fraude gepleegd, waardoor zij niet langer geschikt is om bestuurder te zijn van de Fed.

Zowel de Financial Times als de Wall Street Journal zeggen dat ze hypotheekstukken hebben ingezien waaruit blijkt dat Cook heeft aangegeven dat een van de twee panden een vakantiehuis is. Cook ontkent alle beschuldigingen en weigert op te stappen.

President speelt met vuur

Aangenomen wordt dat ontslag alleen mogelijk is als een Fed-bestuurder fraude pleegt of belastinggeld verspilt, maar de jurisprudentie is onduidelijk. Overduidelijk is dat Trump een aanleiding zoekt om de bestuurders alsnog te kunnen ontslaan – en te vervangen door bankiers die de rente wel verder willen verlagen.

Komend voorjaar eindigt de voorzitterstermijn van Powell. Dan kan Trump een voorzitter aanstellen die meer op de door hem gewenste monetaire lijn zit.

Wie zegt wat? Van een lagere rente tot hypotheekfraude

Bron: Federal Reserve
  • Voorzitter Jerome Powell van de Fed zei tijdens de persconferentie over het rentebesluit van afgelopen woensdag: ‘Hogere importheffingen hebben geleid tot prijsstijgingen in sommige categorieën goederen, maar de invloed op de economie en de inflatie valt nog te bezien.’
  • President Donald Trump beledigt Powell doorlopend. Hij noemt hem een numbskull (oliedom) en Mr. Too Late – meneer Te laat, om aan te geven dat de rentes veel eerder verlaagd hadden moeten worden. Afgelopen zondag schreef Trump op Truth Social, zijn eigen socialemediadienst, over Powell: ‘”Te laat” MOET NU DE RENTETARIEVEN VERLAGEN, EN NOG MEER DAN HIJ IN GEDACHTEN HAD. WONINGMARKT ZAL EXPLODEREN!!! President DJT”‘
  • Notulen van de rentevergadering van de Fed: ‘Tegen deze maatregel stemde Stephen I. Miran, die er de voorkeur aan gaf om bij deze vergadering de doelbandbreedte voor de beleidsrente met een 1/2 procentpunt te verlagen.’

EW's visie: Trump zet complete financiële stelsel op het spel

Door: Jeroen van Wensen

De Fed moet onafhankelijk kunnen opereren. De onafhankelijkheid van een centrale bank is cruciaal voor de economie van een land. Het Amerikaanse financiële stelsel is bovendien cruciaal voor de wereldeconomie.

Donald Trump speelt met vuur door de onafhankelijkheid van de Fed te ondermijnen.

Wie gelooft met zo’n president nog dat het rentebesluit van de centrale bank daadwerkelijk is gestoeld op economische data?

Verdere verdieping: Waarom de Fed klem zit

De Fed heeft twee belangrijke doelen: het ene is de inflatie in de buurt van 2 procent zien te krijgen, de andere is het streven naar maximale werkgelegenheid.

De inflatie in de Verenigde Staten is momenteel zo’n 3 procent, een procentpunt boven het streefniveau. Het risico bestaat dat de inflatie door de  importheffingen verder stijgt, omdat geïmporteerde producten duurder worden voor Amerikaanse consumenten.

Haperende banenmachine plaatst Fed in lastige positie

De Amerikaanse economie lijkt af te koelen en komen er nauwelijks nieuwe banen bij. Dat brengt de Fed in een lastige positie. Om de inflatie te bestrijden, zou de de rente omhoog moeten.

Maar een hoge rente zet een rem op de economische groei en de werkgelegenheid. Met de renteverlaging geeft de Fed de voorkeur aan economische groei boven het terugdringen van inflatie.

Twaalf centrale bankiers bepalen het Amerikaanse monetaire beleid. Elf stemden in met de renteverlaging. Alleen de kersverse bestuurder Stephen Miran was het niet eens met het rentebesluit. Hij wilde verder gaan dan de anderen en stelde een verlaging van een half procent voor.

Trumps bondgenoot bij de Fed

Stephen Miran werd maandag 15 september benoemd, hij volgt een onverwacht vertrokken Fed-bestuurder op. Miran was Trumps belangrijkste economische adviseur.

Verder lezen? Trump ondermijnt ook het statistiekbureau voor de werkgelegenheid