Frans Timmermans: ‘Belastingstelsel wordt een helse opgave’

GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans (62) wil inkomensafhankelijke zorgpremies en met huizen vertrouwen winnen. Opent hij de armoedeval?

Frans Timmermans beschrijft zichzelf als cultuurkatholiek. Zijn familie was deels rood, deels katholiek. ‘Ik vind Nieuw Sociaal Contract een heropgerichte Katholieke Volkspartij. Het CDA is langzamerhand protestants geworden met een paar laatste katholieken.

‘In de tijd dat katholieken en sociaaldemocraten elkaars bloed wel konden drinken, bracht Marinus van der Goes van Naters (1900-2005, oud-fractieleider PvdA) verandering. Hij werd jurist voor de socialistische mijnwerkersbond in Heerlen en ontdekte dat de katholieke kerk sociaal werk deed. Verdorie! Die katholieken waren niet tégen de arbeiders, ze hielpen ze! Hij sloeg een brug naar de katholieken. Tegenstanders in de partij noemden jonkheer Van der Goes van Naters daarom de “Poes der Paters”. Maar het is mijn achtergrond. Als de arbeidersvleugel in de KVP was behouden, weet ik niet waar bijvoorbeeld Thijs Wöltgens, oud-PvdA-fractieleider, en ikzelf terechtgekomen waren.’

EW Uw verkiezingsprogram wil gezondheidszorg als ‘toegankelijke basisvoorziening’. Keert het ziekenfonds terug?

Frans Timmermans: ‘Nee, want dan krijg je weer tweedeling tussen verplicht en particulier verzekerden. Minder marktwerking, ja. In de zorg moet de overheid een flinke vinger in de pap hebben. De zorgsalarissen moeten omhoog. Natuurlijk zorgen we ervoor dat de premies betaalbaar blijven.’

EW Vaak gaat de prijs omhoog als de overheid zich ermee gaat bemoeien.

Timmermans: ‘Nee, als er winst gemaakt moet worden, stijgen de prijzen.’

EW Verzekeraars maken amper winst op ziektekostenverzekeringen, toch?

Timmermans: ‘Dat klopt. Maar ik zeg ook niet dat de overheid die verzekeringen overneemt. Wel dat de overheid voor iedereen toegankelijke en betaalbare zorg moet garanderen. Nu ontvangen mensen toeslagen om de zorgpremie te kunnen betalen. Daar moeten we vanaf.’

EW Dus u bent voor inkomensafhankelijke ziektekostenpremies?

Timmermans maakt nu omwegen, want inkomensafhankelijke ziektekostenpremies raken een open zenuw bij de VVD. In 2017 stokte de vorming van een kabinet-VVD-PvdA op dit thema. Hij wijkt uit naar de kindertoeslagen en zijn plan om ‘stap voor stap’ een alternatief te bedenken voor fiscale toeslagen, die ‘veel mensen onrustig maken, omdat ze nooit weten welke voorschotten ze nog moeten terugbetalen’.