Randstedelingen die de afgelopen jaren een huis kochten buiten de drie westelijke provincies deden dat het vaakst in de gemeenten Almere (dat statistisch tot Oost-Nederland wordt gerekend), Ede en Apeldoorn. Huizenkopers vanuit ‘Holland’ drukken steeds meer hun stempel op de huizenmarkten in andere delen van het land, blijkt uit analyse van EW en het Kadaster. In hoeverre loopt het Westen leeg en wordt de rest van het land overspoeld door die uitstroom?
1.Slaan Randstedelingen vaker toe op huizenmarkt elders?
In 2009 kochten 3.333 huizenkopers afkomstig uit de drie westelijke provincies – Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht en voor het gemak in dit artikel ook Randstedeling genoemd – een huis in een andere provincie.
In 2021 werden 12.524 huizen in Oost-, Noord- en Zuid-Nederland (inclusief Zeeland) verkocht aan Randstedelingen, dat zijn dus bijna vier keer zoveel transacties als in 2009. In onderstaande grafiek is het aantal wegtrekkende huizenkopers vanuit West-Nederland per jaar weergegeven.
©EW Bron: EW/Kadaster (2022)
2.Loopt West-Nederland leeg?
Veel huizenzoekers uit vooral West-Nederland zouden hun jachtgebied vergroten, omdat er te weinig huizen beschikbaar zijn in de eigen regio. Bovendien zouden woongebieden verder weg gelegen van de vaste werkplek een aantrekkelijkere optie zijn geworden door mogelijkheden voor thuiswerken. Wat is hiervan te zien in de huizenverkopen?
Lees hier het volledige onderzoek: Prijzen per vierkante meter: Dit is uw huis waard
Zoals in bovenstaande grafiek is te zien, is het aantal huizenverkopen aan Randstedelingen elders in het land de afgelopen jaren inderdaad toegenomen. En vooral in het tweede coronajaar 2021 was de uitstroom fors.
Maar de meeste huizenkopers uit het Westen kochten als vanouds iets in de eigen regio. Van de huizenkopers uit West-Nederland kocht 88,7 procent een huis in één van de drie westelijke provincies. In 2009 kocht 94,2 procent van de huizenkopers uit het Westen iets in West-Nederland, het aandeel honkvaste huizenkopers nam dus wel met 5,5 procentpunt af.
3.In welke gemeenten slaan de Westerlingen hun slag?
In onderstaande twee kaarten is per gemeente in Oost-, Noord- en Zuid-Nederland weergegeven hoeveel huizen er zijn verkocht aan kopers uit West-Nederland in de periode 2013-2014 ten opzichte van 2020-2021. Hoe groter de bol op de kaart, hoe meer kopers vanuit het Westen. Het is goed te zien dat de grootste bollen als een band rond de Randstad liggen. Maar vrijwel overal zijn de bollen gegroeid.
In 2020 en 2021 was Almere de populairste vestigingsgemeente voor Randstedelingen, blijkt uit de analyse van EW en het Kadaster. Almere is min of meer een buitenstad van Amsterdam, maar ligt in Flevoland en die provincie wordt in de statistieken gerekend tot Oost-Nederland.
Meer in het oog springen de nummers 2 en 3, respectievelijk Ede en Apeldoorn, beide gelegen bij de Veluwe. Hieronder staan de populairste vestigingsgemeenten voor wegtrekkende Randstedelingen in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland. Op ewmagazine.nl/huizenprijzen is voor alle gemeenten buiten West-Nederland na te gaan hoeveel huizen er in 2013-2014 en 2020-2021 werden verkocht aan Westerlingen.
Ranglijst: In trek bij Randstedeling
Aantal transacties met kopers uit West-Nederland, per landsdeel
| Gemeente | Provincie | 2013-2014 | 2020-2021 | |
| Oost-Nederland | ||||
| 1 | Almere (1) | Flevoland | 564 | 2.151 |
| 2 | Ede (2) | Gelderland | 225 | 639 |
| 3 | Apeldoorn (3) | Gelderland | 125 | 574 |
| 4 | Lelystad | Flevoland | 97 | 550 |
| 5 | Arnhem | Gelderland | 128 | 438 |
| Zuid-Nederland |
||||
| 1 | Breda | Noord-Brabant | 197 | 433 |
| 2 | Den Bosch | Noord-Brabant | 141 | 400 |
| 3 | Altena | Noord-Brabant | 55 | 267 |
| 4 | Moerdijk | Noord-Brabant | 83 | 266 |
| 5 | Tilburg | Noord-Brabant | 57 | 234 |
| Noord-Nederland | ||||
| 1 | Emmen | Drenthe | 49 | 299 |
| 2 | Súdwest-Fryslân | Friesland | 67 | 253 |
| 3 | Leeuwarden | Friesland | 37 | 235 |
| 4 | Groningen | Groningen | 77 | 212 |
| 5 | De Fryske Marren | Friesland | 25 | 139 |
©EW Bron: EW/Kadaster (2022)
4.Hoe zijn de resultaten berekend?
Op verzoek van EW berekende het Kadaster het aantal verkochte huizen aan kopers afkomstig uit Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. Voor de analyse is een vergelijking gemaakt van het aantal transacties per jaar en ook per gemeente.
De analyse is onderdeel van het jaarlijkse onderzoek van EW in samenwerking met het Kadaster naar de prijzen per vierkante meter woonruimte in alle 3.248 wijken van Nederland en in alle buurten in de grote steden. Uitgangspunt zijn de werkelijk betaalde transactieprijzen in het afgelopen jaar. Die gegevens houdt het Kadaster bij in de eigen registers en bieden een realistischer beeld van de lokale huizenmarkt dan woz-waarden of vraagprijzen. Alle resultaten van het onderzoek zijn te raadplegen via deze link.