De feiten: Merz brengt migratie in verband met onveiligheid in steden
Bron: Handelsblatt, IinDuitsland is al weken in de ban van een fel debat over het verband tussen migratie en onveiligheid in grote steden. Aanleiding zijn uitspraken van bondskanselier Friedrich Merz (CDU).
‘We zijn al vergevorderd met migratie,’ zei hij op 14 oktober tijdens een persconferentie in Potsdam. ‘Deze regering heeft de cijfers met 60 procent naar beneden gebracht. Maar natuurlijk hebben we dit probleem nog steeds in het stadsbeeld.’ Daarna beloofde hij haast te maken met deportaties van illegale migranten.
Merz over migratie: ‘Vraag het aan uw dochters’
Toen hem kort daarop werd gevraagd wat hij bedoelde met het verband tussen migratie en ‘het stadsbeeld’, antwoordde Merz fel: ‘Vraag het aan uw kinderen, vraag het aan uw dochters, vraag eens rond in uw vrienden- en kennissenkring. Iedereen bevestigt dat dat een probleem is – zeker zodra het donker wordt.’
Zo’n vijftig prominente vrouwen schreven Merz deze week een open brief waarin ze afstand nemen van de suggestie dat migratie leidt tot onveiligheid voor vrouwen. Ondertekenaars waren onder anderen Groenen-politica Ricarda Lang, klimaatactiviste Luisa Neubauer, schrijfster Alice Hasters en zangeres Joy Denalane.
Protest tegen Merz: ‘Wij zijn de dochters’
Eerder gingen in diverse steden, onder meer in Berlijn bij het CDU-partijkantoor, duizenden activisten de straat op onder leiding van groepen als ‘Samen tegen rechts’ om te demonstreren tegen vermeend racisme van Merz. En een petitie getiteld ‘Wij zijn de dochters’ (Wir sind die Töchter) met dezelfde strekking werd al 250.000 keer ondertekend.
In zijn eigen coalitie kreeg Merz ook felle kritiek, van onder anderen SPD-leider Lars Klingbeil. De sociaal-democratische coalitiepartner vindt dat het verband tussen onveilige steden en migratie te eenzijdig is. De SPD pleitte eerder deze week voor een zogenoemde ‘stadsbeeld-top’ op het Bundeskanzleramt om ook andere stedelijke problemen als gebrekkige infrastructuur, woningnood en verwaarlozing van publieke ruimtes te bespreken.
Steun voor Merz uit onverwachte hoek
De bondskanselier krijgt ook steun. Zijn gezondheidsminister Nina Warken (CDU) zegt van veel vrouwen te horen over no go areas in plekken waar veel migranten wonen. Ook ex-SPD-politicus en bestsellerauteur Thilo Sarrazin van het boek Duitsland schaft zichzelf af en de burgemeester van de zuidelijke stad Tübingen Boris Palmer (ex-Groenen) vallen Merz bij (zie ‘Wie zegt wat’).
Een representatief onderzoek van opiniepeiler Civey naar de veiligheid in grote steden levert een gemengd beeld op. Van de ondervraagde vrouwen gaf 55 procent aan zich niet veilig te voelen in openbare ruimten als straten, openbaar vervoer en parken.
In clubs en treinstations voelt zelfs slechts 14 procent van de vrouwelijke respondenten zich veilig. De woordkeuze van Merz wordt door 47 procent van de ondervraagden beoordeeld als positief, door 42 procent negatief.
Wie zegt wat over de uitspraken van Merz?
- ‘We willen het graag hebben over de veiligheid van dochters, oftewel vrouwen. Maar we willen het serieus nemen en niet laten dienen als een goedkoop excuus om racistische verhalen te rechtvaardigen,’ staat in de petitie Wir sind die Töchter.
- Klimaatactiviste Luisa Neubauer tegen Freie Presse: ‘Vrouwen in Duitsland zijn niet veilig, dat is duidelijk. De gemene deler is echter niet “stadsgezicht”, maar gewoon “mannen”. Niets wat we van de bondskanselier hoorden, wekt de serieuze indruk dat hij zich echt zorgen maakt over de veiligheid van ons vrouwen.’
- ‘Het klopt dat jonge en oudere vrouwen zich vaak onveilig voelen in de openbare ruimte en bepaalde plekken en paden vermijden, omdat ze pepperspray bij zich hebben,’ zei minister van Volksgezondheid Nina Warken in een interview met de krant Welt.
- ‘Het is ook een migratiekwestie. Geweldsmisdrijven zijn toegenomen, en een groot deel daarvan betreft buitenlandse verdachten,’ zei Warken. ‘Jonge vrouwen beschrijven problematische ontmoetingen met mannen in het algemeen, maar er zijn ook meldingen van intimidatie en mishandeling, vooral onder mannen met een migratieachtergrond.’
- ‘Ik wil in een land leven waar politiek bruggen bouwt en de samenleving samenbrengt, in plaats van haar te verdelen met woorden,’ zei vicekanselier en minister van Financiën Lars Klingbeil (SPD) tijdens een vakbondsconferentie in Hannover. ‘Ik wil in een land leven waar uiterlijk niet bepaalt of je in het stadsbeeld thuishoort of niet.’
- ‘Wat Merz zei, is wat miljoenen mensen voelen als ze door Duitse steden lopen en bedenken hoe het er twintig of dertig jaar geleden uitzag, en hoe het er nu uitziet,’ vertelde oud SPD-senator en bestsellerschrijver Thilo Sarrazin tegenWelt.
EW's visie: Moedig dat Merz gevoelig maar noodzakelijk debat aanzwengelt
Door: Matthijs van Schie, redacteur BuitenlandDe wekenlange ophef in vrijwel alle Duitse kranten, talkshows en in de politiek laat zien hoe gevoelig het onderwerp is dat Friedrich Merz aansneed.
De bondskanselier toont moed door een bron van zorg te benoemen die zichtbaar is in de explosieve groei van de anti-immigratiepartij AfD.
AfD houdt Duitsland in zijn greep
De radicaal-rechtse beweging wordt in de Duitse politiek, ook door Merz, al jaren als onaanraakbaar beschouwd vanwege onder meer bagatellisering van het naziverleden en steun aan Rusland. Maar de zorgen over migratie in Duitsland zijn zo groot, dat de AfD sinds enkele maanden bovenaan staat in de landelijke peilingen.
Keulen sprak af te zwijgen over migratie: AfD verdubbelde
Veel te lang zwegen gevestigde politici om die partij niet in het zadel te helpen.
Maar zwijgen over de negatieve kanten van migratie, zoals onlangs in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in Keulen bijna alle partijen met elkaar afspraken, werkt niet. Juist de AfD werd de grootste winnaar en verdubbelde zijn stemaandeel.
Bondskanselier Merz is gelukkig realistischer. Hij ziet in dat als Duitsland niet heel snel veel strenger asiel- en migratiebeleid gaat voeren, de AfD zo groot wordt dat die niet meer uit te sluiten valt.
Om dat te voorkomen, voert hij een veel strenger asielbeleid en maakt haast met het uitzetten van migranten die geen recht op verblijf hebben.
Duitse discussie lijkt op Nederlandse na moord op Lisa
In dat licht sprak Merz ook over het probleem dat migratie in zijn ogen vormt voor het stadsbeeld. Gevraagd naar wat hij precies bedoelde, antwoordde hij veelzeggend: vraag dat maar aan uw dochters. Een felle discussie laaide op, die veel gelijkenissen vertoont met het debat in Nederland na de moord op de 17-jarige Lisa door een asielzoeker.
Politici, demonstranten en bekende Duitse vrouwen buitelden over elkaar om te bezweren dat niet immigranten, maar álle mannen als geheel ervoor zorgen dat vrouwen niet veilig over straat kunnen.
Nuance is nodig, maar immigranten zijn oververtegenwoordigd
Natuurlijk is het waar dat lang niet álle (seksuele) intimidatie en geweld tegen vrouwen door migranten wordt gepleegd. En het is belangrijk om, zoals schrijver Thilo Sarrazin deed, de nuance te plaatsen dat zeker niet alle immigranten dit gedrag vertonen en dat er grote verschillen bestaan tussen verschillende groepen.
Maar het is struisvogelgedrag om te ontkennen dat er bij intimidatie of geweld tegen vrouwen in grote steden een sterke oververtegenwoordiging bestaat van mannen uit culturen waarin het gebruikelijk of verplicht is dat vrouwen zich bedekken of zelfs niet alleen over straat mogen.
Wie veel jonge mannen met zulke normen en waarden verwelkomt, vooral uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten, kan niet verbaasd zijn over de gevolgen.
Politiecijfers: Syrische, Afghaanse, Iraakse mannen tien keer vaker verdacht
De cijfers spreken boekdelen. Van de verdachten van seksueel geweld in Duitsland heeft 39 procent geen Duitse nationaliteit, terwijl niet-Duitsers slechts zo’n 15 procent van de bevolking vormen. Bij verkrachtingen zijn Syrische, Afghaanse en Iraakse mannen volgens politiecijfers over gewelddadige misdaad zelfs tien keer vaker verdacht dan op grond van hun aandeel in de samenleving mag worden verwacht.
Terwijl het aantal misdrijven in Duitsland over de hele linie daalt, neemt het aandeel van immigranten en asielzoekers juist toe. Buitenlanders worden vier keer vaker verdacht van geweldsmisdrijven, bericht bericht het links-liberale magazine Stern: ‘Overvallen en mishandelingen door immigranten namen met 20 procent toe, drugsdelicten met 26 procent en zedendelicten met 17 procent.’
De activisten en politici die zich druk maken over veiligheid in de grote steden, in het bijzonder die van vrouwen, kunnen zich beter druk maken over die cijfers, dan over de toon van Friedrich Merz.