Stakingen en bezuinigingen: hoe gaat het nu met Griekenland?

12 november 2015Leestijd: 2 minuten
'AFP'

De eerste staking tegen premier Alexis Tsipras’ partij Syriza donderdag leidde tot brandbommen en traangas. Hoe is de situatie nu eigenlijk in Griekenland?

De nationale staking is een protest tegen Tsipras’ beleid. In navolging van het akkoord midden juli heeft hij de belastingen en de pensioenleeftijd verhoogd, maar de overheidsuitgaven verlaagd. Zijn kiezers beloofde hij juist een minder streng beleid.

Al vanaf het begin van de demonstratie zijn winkels en verkeerslichten vernield. Waarom de Grieken zo boos zijn? De gehele bevolking heeft simpel gezegd een stuk minder te besteden.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Pensioengerechtigden

Initiatiefnemers van de staking zijn de pensioenbonden ADEDY en GSEE. Tsipras heeft de pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar en toeslagen en uitzonderingen daarop geschrapt. Voor die aanpassing pensioneerden veel Grieken bijvoorbeeld al op vijftigjarige leeftijd.

De Grieken moeten zich nu behoorlijk aanpassen: van de Europese landen gaf Griekenland altijd het meeste uit aan pensioenen. Problemen kwamen vooral met de hoge werkloosheid in de crisis, want daardoor ontvingen pensioenfondsen minder geld van de werkende bevolking.

Beroepsbevolking

Vanzelfsprekend lijden ook de Grieken onder de 67 aan die werkloosheid, met name jongeren onder de 25. Volgens de nationale statistische service van Griekenland ELSTAT is een kwart van de totale beroepsbevolking werkloos. Van jongeren onder de 25 is de helft op zoek naar een baan.

Naast werkloosheid ervaart de beroepsbevolking dalende lonen. Zo concludeerde persbureau Reuters uit gegevens van ELSTAT dat de Grieken in 2013 40 procent armer waren dan in 2008. Nieuwe cijfers tonen aan dat die armoede nog meer is gestegen.

Arbeidsongeschikten

Arbeidsongeschikten worden het hardst geraakt. Griekenland heeft nooit een echte verzorgingsstaat gehad en voor de crisis steunden arbeidsongeschikten vooral op familieleden. Met de toenemende armoede wordt dat steeds moeilijker.

Nu de staat ook nog bezuinigt, zijn er helemaal weinig voorzieningen voor arbeidsongeschikten. Naast een verlaging van die uitkeringen, kort de regering bijvoorbeeld op de zorgkosten. Ook betalen burgers meer aan de overheid: de BTW is gestegen en de heffingskorting gedaald.

Noodfonds

Volgens het afgesproken noodfonds in juli zou Griekenland dit jaar 26 miljard euro krijgen. In totaal bestaat het fonds uit een lening van 86 miljard euro, die de Grieken in de komende drie jaar ontvangen.

Als deel van die lening zou Tsipras op 9 november 2 miljard euro krijgen, maar dat geld is in de wacht gezet. Griekenland heeft door plotse verkiezingen vertraging opgelopen en is daarom niet alle afspraken nagekomen. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem gaf aan dat uiterlijk maandag een beslissing over de betalingen zal worden genomen.

De belangrijkste afspraak die Griekenland voor maandag moet nakomen, gaat over schulden van burgers. De Griekse regering wil Grieken niet hun huis uitzetten als ze teveel in de schulden zitten, maar Brussel vindt die aanpak te mild. De leiders denken dat de burgers sneller betalen bij strenge consequenties.