Zal Erdogan binnenkort een toontje lager zingen?

04 juni 2015Leestijd: 2 minuten
'EPA'

Bij de Turkse parlementsverkiezingen van zondag staat de absolute meerderheid van de regerende AK-partij van de Turkse president Erdogan op het spel. Een ongelukkig moment voor de president, want hij wil juist nu een republikeins systeem vestigen waarbij de president het voor het zeggen heeft.

En dat gaat hem niet lukken zonder een ruime meerderheid in het parlement. Op dit moment staat zijn islamitische AK-partij op 311 zetels.

De AK-partij van Recep Tayyip Erdogan werd in 2002 bij de parlementsverkiezingen in het land meteen de grootste partij. Negen verkiezingen later gaat het nog steeds relatief goed met de partij, maar kan Erdogan waarschijnlijk niet meer rekenen op een absolute meerderheid van de 550 zetels in de Turkse volksvertegenwoordiging.

De nieuwe links-radicale partij HDP (Democratische Volkspartij) waarschuwt donderdag de kiezer echter om ‘in het stemhokje te blijven totdat de officiële uitslagen binnen zijn’, schrijft de Turkse krant Hurriyet. De partij, die zoals het er nu uitziet de kiesdrempel van tien procent zal halen, vreest voor een corrupte stembusgang.

Economische sprongen

Toen Erdogan van 2003 tot 2014 premier was, maakte de Turkse economie enorme sprongen. Daarnaast verdreef hij generaals uit de politiek en maakte hij werk van de toenadering tot de Koerdische minderheid, die ongeveer 20 procent van de totale Turkse bevolking vormt. Erdogan wil zijn macht nu echter nog verder uitbreiden.

De president heeft in Turkije nu slechts een ceremoniële functie, maar hij wil een systeem waarbij de president (hijzelf dus) daadwerkelijk alle touwtjes in handen heeft. Erdogan illustreert zijn ideale functie nu alvast door steeds meer autoritaire trekjes tentoon te spreiden en megalomane bouwprojecten op te zetten.

Of hij zijn staatshervorming kan voltooien, is volgens de huidige peilingen echter vrij onzeker. Zoals de peilingen er nu voor staan, verliest zondag de AK-partij uiteindelijk de meerderheid en zal de partij coalitiepartners moeten vinden, een lastige klus voor een partij die al dertien jaar alleen regeert.

Glansloos

De glans van Erdogan lijkt er voor een aantal kiezers af te zijn. Daarnaast komt de Turkse president de laatste tijd steeds vaker negatief in het nieuws, doordat hij zich heeft gestort op de vervolging en het dwarsbomen van journalisten en de media.

De ‘Erdogan-moeheid’ van de kiezers zou een mogelijke overwinning kunnen opleveren voor de nieuwe links-radicale HDP-partij. Ook de standaard oppositiepartij CHP staat er in de peilingen goed voor.

De pro-Koerdische HDP-partij zou, wanneer ze de kiesdrempel van tien procent haalt, de verhoudingen binnen het Turkse parlement drastisch kunnen veranderen. De HDP zou dan met meer dan zestig zetels in het parlement komen, ten koste van de AK-zetels, en zou daarmee Erdogans autoritaire besluitvorming kunnen blokkeren.