De Europese Unie wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Eerste ijkpunt is 2030. Dat is dichtbij. Dus stort Brussel nu tal van wetten en regels uit over bedrijven en burgers. Wat staat ze te wachten? Welke hobbels zijn er?
Yes! We gaan onze eigen cruciale grondstoffen delven! Hoera! Geen auto’s met verbrandingsmotor vanaf 2035! Jippie! Er is overeenstemming over laadpalen langs de snelwegen! Steeds vaker floepen mailtjes en tekstberichtjes binnen die afkomstig zijn van de Brusselse instituties en gaan over behaalde ‘successen’ die de energietransitie schragen.
Die stortvloed is begrijpelijk. Begin juni 2024 zijn de Europese verkiezingen. Dat betekent dat het Europees Parlement, de Commissie en de 27 EU-landen (verenigd in de Europese Raad) nog iets meer dan een jaar hebben om in de huidige constellatie wetsvoorstellen te accorderen. Na juni 2024 is er een nieuw Parlement en een nieuwe Commissie, en heeft de Europese Raad waarschijnlijk een nieuwe voorzitter.
Wetsvoorstellen komen van de Commissie en moeten worden goedgekeurd door het Parlement, dat het recht heeft om met amendementen te komen, én door de lidstaten. Er zijn grof gezegd twee soorten wetten. De eerste is de verordening (in het Engels: regulation). Dat is een wet die lidstaten in zijn geheel moeten overnemen en waaraan niet mag worden getornd.
Daarnaast is er de richtlijn, in het Engels directive. Lidstaten mogen richtlijnen naar eigen inzicht strenger toepassen. Nederland zet richtlijnen vaak om in veeleisender nationale wetgeving dan Brussel eist. Een richtlijn wordt door de lidstaten met gekwalificeerde meerderheid aangenomen (circa tweederde), een verordening vereist unanimiteit – en kan dus door één lidstaat worden getorpedeerd met een veto.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Timmermans maakt haast met Green Deal
De meeste recente wetsvoorstellen raken aan de portefeuille van ‘klimaatpaus’ Frans Timmermans (PvdA). Hij gaat als vicepresident van de Commissie over de Green Deal. En hij heeft haast. Zijn ‘Fit for 55’-pakket beoogt dat in 2030 de CO2-uitstoot in de EU met 55 procent is afgenomen ten opzichte van 1990 (Nederland heeft daar voor zichzelf meteen maar 60 procent van gemaakt – die boemerang komt vast nog terug). In 2050 wil de EU helemaal klimaatneutraal zijn.
Haalt Europa die doelen niet, zo wordt de burger ingepeperd, dan ‘valt de natuur om’ of wacht de wereld een klimaat-armageddon. Om al die ellende voor te zijn, moeten burgers en bedrijven van Brussel hun leven beteren.
Inmiddels zijn de doelen duidelijk (gij zult elektrisch rijden, gij zult hernieuwbare energie gebruiken, gij zult klimaatneutraal leven) maar de wegen ernaartoe zijn bezaaid met – niet zelden geopolitieke – hobbels die ‘werkendeweg’ nog moeten worden geëgaliseerd. Enig wensdenken is Brussel daarbij niet vreemd.
Hoe komt Europa aan de schaarse metalen die nodig zijn voor de energietransitie? Hoe kan de EU blijvend concurreren met Amerika en China? Daarbij: ook op andere fronten dan het klimaat wil Brussel de wereld verbeteren. Denk aan de wet rond ‘maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen’ waaraan het Parlement hard werkt. Zo’n wet kan de energie-ambities in de weg staan.
‘Fit for 55’ bevat dertien wetsvoorstellen en 2030 is echt niet zo ver meer. Een overzicht van wat de EU-burgers en bedrijven de komende tijd te wachten staat, als het aan de Brusselse klimaatredders ligt.
De Europese Unie wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Eerste ijkpunt is 2030. Dat is dichtbij. Dus stort Brussel nu tal van wetten en regels uit over bedrijven en burgers. Wat staat ze te wachten? Welke hobbels zijn er?
1. Het einde van de auto met verbrandingsmotor
Vanaf 2035 mogen auto’s die op de markt komen geen CO2 meer uitstoten. Dat staat in de wet rond ‘nul-uitstoot door personenauto’s en bestelwagens’, die nog langs de Raad moet voor goedkeuring. Gemiddeld gaat een auto vijftien jaar mee. Daarom moeten in het beoogde eerste nuluitstoot-jaar 2050 alle auto’s CO2-neutraal zijn. Wie vóór 2035 een benzineauto koopt, kan ermee rijden tot het einde van de levensduur. Verwacht wordt dat elektrische auto’s met batterijen de plaats van auto’s met brandstofmotor innemen.
De productie van waterstof en e-fuels (gemaakt van elektriciteit en waterstof en omgezet in synthetische benzine) is duurder, doordat daarvoor veel elektriciteit nodig is. Maar batterijen zijn zwaar, waardoor sommige vervoermiddelen niet makkelijk op batterijen kunnen rijden. Waterstof of e-fuels kunnen de oplossing zijn voor schepen, vliegtuigen en vrachtauto’s (zie 2).
Hobbels: De Europese auto-industrie slaagt er door gebrek aan grondstoffen (zie 3) niet in om voldoende e-auto’s te produceren en wordt weggevaagd door China, dat nu al steeds meer de markt voor elektrische auto’s domineert.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?