In het noordoosten van Estland leeft een grote Russische minderheid afgezonderd van de autochtone Esten. Het wantrouwen is er groot, zeker sinds de Oekraïne-oorlog.
Tien uur ’s morgens. De opkomende winterzon weerkaatst op de geelkleurige panden en hun verticale witte ornamenten, een soort opgeplakte zuilen, aan de brede Mere puiestee (zeeboulevard) in Sillamäe, Noordoost-Estland. In een kleine buurtwinkel is de alcoholverkoop al begonnen. Vier mannen die met hun eerste drank van die dag naar buiten komen, discussiëren over de vraag waar zij die zullen nuttigen. Ze slenteren naar de promenade langs de Baai van Narva (Golf van Finland).
Het in zwarte trainingsbroeken gestoken viertal praat Russisch, wat feitelijk de voertaal is in deze stad, in omvang de tiende van Estland. En dat is niet zonder reden, die nog altijd als een schaduw over de politiek en samenleving van het kleine land hangt. Sillamäe wordt namelijk voor 85 procent bevolkt door migranten – voornamelijk uit Rusland – die aankwamen tussen het einde van de jaren veertig en de jaren tachtig van de vorige eeuw, toen Estland werd bezet door de Sovjet-Unie. Hun taak was de opbouw van de zware industrie, die werd beschouwd als cruciaal voor de communistische heilstaat. Andere Russen waren werkzaam in de mijnbouw of transport. Of dienden als militair.
Na Estlands vertrek uit de Sovjet-Unie in augustus 1991 bevonden de trotse arbeiders zich van het ene op het andere moment in een geheel ander land. Bovendien kon ‘hun’ industrie de harde concurrentieslag op de wereldmarkt niet aan en gingen de grote staatsbedrijven failliet. Slechts enkele maakten in afgeslankte, gemoderniseerde vorm een doorstart.
Veel van de werkloze Russen werden ook nog eens stateloos, doordat Estland in 1992 een vrij strenge Wet op het staatsburgerschap aannam. Een sociaal probleem was geboren. De Russen lijken te zijn verdwaald in de verkeerde tijd, die van ICT-gidsland ‘E-Stonia’.
De inwoners van Sillamäe worden gezien als de vijfde colonne van Rusland
Veel autochtone Esten zien deze landgenoten als een onbetrouwbare vijfde colonne van Rusland. Zeker nu Vladimir Poetin zich in allerlei imperialistische avonturen in belendende ex-Sovjet-republieken heeft gestort, met de inval in Oekraïne als treurig dieptepunt. Een groot deel van de venelased (Russen) heeft inmiddels, na het afleggen van een pittig taal- en rechtsexamen, een Ests paspoort weten te bemachtigen – in Sillamäe al zo’n 40 procent van de 12.000 inwoners. De genaturaliseerden mogen ook deelnemen aan de verkiezingen voor de Riigikogu, het parlement.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?