Maandagochtend 28 juni hebben de Verenigde Staten aanvallen uitgevoerd boven Irak en Syrië. De aanvallen op bases van door Iran gesteunde milities komen op een pikant moment: Amerika onderhandelt met Iran over een nieuw nucleaire akkoord, maar de tijd daarvoor tikt weg.
De aanvallen zijn uitgevoerd op verzoek van president Joe Biden. In een persverklaring schrijft het Amerikaanse ministerie van Defensie dat de milities de bases gebruiken voor het uitvoeren van drone-aanvallen op Amerikanen in Irak.
Amerikanen hebben geen antwoord op drone-aanvallen
In april en mei werden Amerikaanse bases in Irak ten minste drie keer aangevallen via de onbemande luchtvaartuigen. De milities stoppen de drones vol met bommen en storten de drones boven de Amerikaanse kampen in een duikvlucht om bij neerkomst te exploderen. Slachtoffers zijn nog niet gevallen door die aanvallen.
Lees ook: Het gebruik van drones is een nieuwe, geavanceerde manier om de Amerikanen in Irak dwars te zitten. De Amerikaanse legerleiding gaf onlangs aan nog achter te lopen met het vinden van een oplossing voor de aanvallen. Generaal Frank McKenzie zei tegen persbureau AP dat de Amerikanen de drones pas laat zien op de radar. McKenzie ziet in hoge omheiningen en netten praktische oplossingen om de aanvallen tegen te gaan.
Drone-aanvallen goedkoop verzet voor Iran
De milities Kata’ib Hezbollah en Kata’ib Sayyid al-Shuhada voeren de aanvallen uit met behulp van Iran, volgens de Amerikanen. Sinds voormalig president Donald Trump de Iraanse generaal Qassem Soleimani liet uitschakelen, nemen zulke speldenprikken toe. Voor Iran zijn de drone-aanvallen een snelle en vooral goedkope manier om een vorm van verzet te bieden tegen de Amerikaanse aanwezigheid in buurland Irak.
De Iraanse economie worstelt met strenge sancties die zijn opgelegd wegens het nucleaire programma van het land. Het land is verstoken van lucratieve inkomsten uit de productie van olie.
Onderhandelingen over nieuw nucleair akkoord lopen nog
Bij recente verkiezingen koos Iran de oerconservatieve Ebrahim Raisi als president, al viel bij de stembusgang vooral de lage opkomst op. Raisi wil net als ayatollah Khamenei een nieuwe atoomdeal. In Wenen spreken de Iraniërs al maanden met de Amerikanen over een herstel van het akkoord uit 2015 dat president Trump in 2018 verbrak.
Net als bij de vorige deal uit 2015 zouden sancties vervallen als Iran geen atoombom maakt. De vraag is of zo’n akkoord afstel of slechts uitstel betekent.
Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, zei onlangs dat het aan Iran is of een nieuw akkoord tot stand komt. Blinken gaf aan dat de Verenigde Staten niet eeuwig de tijd hebben om te onderhandelen: ‘Er komt een punt waarbij we niet meer terug kunnen naar de standaarden uit het vorige akkoord.’
Met de verkiezing van Raisi voert Blinken de druk op Iran op. De Amerikanen vrezen dat de conservatief minder toeschietelijk is in de onderhandelingen. Raisi wordt over vijf weken geïnaugureerd als president. De Amerikanen hopen voor die tijd nog een akkoord te bereiken.
In dat licht kunnen ook de aanvallen van afgelopen nacht worden gezien. Amerika laat zien de Iraanse agressies niet te accepteren en waar nodig op te blijven treden — met of zonder akkoord.