Caracas in het donker bij machtsstrijd Maduro en Guaidó

Sinds oppositieleider Juan Guaidó deze week terugkeerde in Venezuela, zijn de spanningen er verder opgelopen. Na de uitzetting van de Duitse ambassadeur en een Amerikaanse journalist is de elektriciteit in hoofdstad Caracas en andere steden uitgevallen. De machtsstrijd tussen Guaidó en president Nicolas Maduro gaat onverminderd door.

Stroomstoring in groot deel van het land; Maduro geeft ‘Amerikaanse sabotage’ de schuld

In het grootste deel van Venezuela is de stroom sinds de avondspits donderdag uitgevallen. In 22 van de 23 staten zou de elektriciteitsvoorziening platliggen, melden diverse media.

De storing zorgde direct voor chaos omdat verkeerslichten uitvielen en metro’s niet meer verder konden rijden.

Hoewel de elektriciteit in Venezuela wel vaker uitvalt, is een storing van deze omvang uitzonderlijk. De regering zegt dat de Verenigde Staten achter de storing zitten en spreekt van sabotage. Volgens het staatselektriciteitsbedrijf zou de waterkrachtcentrale van Guri gehackt zijn.

Oppositieleider Juan Guaidó legt de schuld van de stroomstoring juist bij de regering van president Maduro neer.

Het probleem lijkt ook backupsystemen te hebben verstoord waardoor ziekenhuizen moeite hebben op een normale manier te functioneren.

Duitse ambassadeur uitgezet; EU boos

De meeste lidstaten van Europese Unie (EU), die aanvankelijk nog terughoudend was en aarzelde om Juan Guaidó te erkennen, steunen de oppositieleider, tot ergernis van de regering-Maduro. Woensdag werd de Duitse ambassadeur ter plekke, Daniel Martin Kriener, tot ongewenst persoon verklaard, en kreeg hij te horen dat hij binnen 48 uur op het vliegtuig naar Berlijn moest stappen.

Meer over dit onderwerp: Woedende Maduro wil niet zwichten en krijgt Russische hulp

Kriener was maandag samen met ambassadeurs en diplomaten van andere Europese ambassades, waaronder de Nederlandse, naar het vliegveld gegaan om oppositieleider Guaidó te verwelkomen bij diens terugkeer. Die had het hem opgelegde uitreisverbod genegeerd en bezocht buurland Colombia en ook Brazilië, Argentinië, Paraguay en Ecuador.

Door de rivaal van Maduro te verwelkomen, heeft Kriener zich volgens het Venezolaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bemoeid met interne aangelegenheden. De regering noemt het onacceptabel dat Duitsland ‘de samenzwering van extremisten in de Venezolaanse oppositie’ steunt. De Duitse ambassadeur werd donderdag in Caracas ontvangen door Guaidó, die solidariteit betuigde. Op zijn beurt sprak de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas van een ‘onbegrijpelijke beslissing’ van het regime-Maduro, ‘die de situatie laat escaleren’. Volgens Maas blijft de Europese steun voor Guaidó ‘onwrikbaar’.

De EU veroordeelt de uitzetting van de Duitse ambassadeur eveneens: volgens buitenlandchef Federica Mogherini van de Europese Commissie is Brussel volledig solidair met Duitsland, en is de Unie bereid ‘alle gepaste maatregelen’ te nemen. Guaidó vroeg om meer Europese sancties tegen het regime van Maduro, maar dat kan alleen als de EU-lidstaten daarmee unaniem instemmen. Vooralsnog heeft Italië, waar de regering van Lega en de Vijfsterrenbeweging over Venezuela verdeeld is, geweigerd Guaidó te erkennen en daarmee een gezamenlijk EU-standpunt verhinderd.

 Amerikaanse journalist uitgezet; VS kondigen nieuwe sancties aan

Ook de Amerikaanse journalist Cody Weddle (28) is Venezuela uitgezet. Weddle woonde en werkte sinds 2014 als freelancer journalist in Venezuela. Hij werd eerder deze week opgepakt en ondervraagd. Hij werd beschuldigd van verraad en spionage. Weddle deed in Venezuela verslag van de terugkeer van oppositieleider Juan Guaidó.

Weddle werd tijdens zijn verhoor onder meer ondervraagd over zijn contacten met de oppositie. Ook werd geprobeerd hem een verklaring voor te laten lezen op video. Pas toen duidelijk werd dat zijn arrestatie was opgepikt door de media en tot protest leidde, leek de zaak in een stroomversnelling te komen, schrijft de New York Times. Weddle werd begeleid naar het vliegveld en kreeg te horen dat hij het land moest verlaten.

Maduro en Guaidó schermen beiden met steun volk

Intussen blijft zowel Maduro als zijn uitdager Guaidó acties ondernemen om aan te tonen dat ze het volk achter zich hebben. Bij zijn terugkeer in Venezuela kondigde de oppositieleider een protestmars aan voor morgen, zaterdag 9 maart: ‘Heel Venezuela zal weer de straat opgaan. We zullen niet één seconde rusten tot vrijheid is bereikt.’ Woensdag 23 januari, toen de parlementsvoorzitter zich uitriep tot interim-president, gingen ook al honderdduizenden aanhangers van hem de straat op om te demonstreren.

Toch is dat volgens Maduro allerminst bewijs dat een meerderheid van het volk zich tegen hem heeft gekeerd. Integendeel: de president deelt via sociale media voortdurend patriottische video’s waarin hij op bezoek gaat bij arbeiders en soldaten, waaruit moet blijken hoezeer de Venezolanen nog achter hem staan.

Om dat te onderstrepen, mobiliseerde Maduro zijn aanhang om zaterdag mee te lopen in een ‘anti-imperialistische’ mars, als reactie op de protestmars die  Guaidó aankondigde. Maduro wil ‘de doorgedraaide minderheid die het land wil destabiliseren’ verslaan, zei hij dinsdag tijdens de sterfdag van zijn voorganger Hugo Chávez (president van 1999 tot zijn overlijden in 2013), die met zijn socialistische beleid de verarming van het voormalig rijkste land van Zuid-Amerika in gang zette. Volgens Maduro, die de armoede in zijn land wijt aan isolatie en sancties door Amerika, liet Chávez ‘een erfenis van hoop’ achter die ‘nog steeds overeind staat’.

Om Maduro verder onder druk te zetten, ging Guaidó in gesprek met vakbonden over mogelijke stakingen door Venezolaanse ambtenaren. Zo wil hij de publieke sector lamleggen. ‘Werknemers in overheidsdienst, arbeiders en vakbonden zullen niet verder samenwerken met een regiem dat hen vastzet en vervolgt,’ zei Guaidó tijdens een bijeenkomst met vakbonden in Caracas. Wanneer de stakingen precies moeten plaatsvinden, is nog niet bekend.