Een gemeente wil de parkeervergunningen voor een appartementengebouw fors duurder maken en begint gelijk maar met een verdubbeling van het tarief. Volgens de rechter heft de gemeente echter al bijna veertig jaar ten onrechte parkeerbelasting.
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak.
Het appartementencomplex ligt in het centrum van Heerenveen, de eigenaars van de appartementen kunnen op een binnenterrein parkeren. De gemeente is de eigenaar van de binnenplaats, en verstrekt al sinds 1980 parkeervergunningen aan de bewoners. Er werd in 1980 nog nergens anders in de gemeente een parkeerbelasting geheven.
De kosten van een parkeervergunning blijven ruim dertig jaar gelijk. Heerenveen maakt in juni 2012 – naar eigen zeggen – nieuwe afspraken met de Vereniging van Eigenaren (VvE) van het complex. Bewoners krijgen een parkeervergunning op kenteken en moeten uiteindelijk voor de parkeervergunning een ‘marktconform tarief’ gaan betalen. De stapsgewijze verhoging begint in 2017 met een verdubbeling van het belastingtarief.
Een bewoner die pas vanaf 27 juli 2015 een parkeervergunning kon krijgen, maakt tevergeefs bezwaar tegen de plotselinge tariefsverhoging. Hij besluit de zaak voor te leggen aan de rechter.
Geen bindende afspraken over de kosten van een parkeervergunning
Heerenveen heeft met de VvE gesprekken gevoerd over het binnenterrein. De gemeente kan ook een brief tonen waarin de VvE aangeeft een stapsgewijze verhoging te accepteren.
Volgens Rechtbank Noord-Nederland is er echter op geen enkele manier gebleken dat er met de bewoners rechtsgeldige afspraken zijn gemaakt.
Onderaan de brief zijn de namen van een aantal VvE-leden genoemd, maar de brief is niet ondertekend. Het is ook volkomen onduidelijk of de genoemde personen tot het bestuur van de VvE behoorden, dan wel het bestuur vertegenwoordigden. Bovendien is de brief zeer algemeen opgesteld, het is niet aannemelijk dat de VvE akkoord is gegaan met de – nog vast te stellen – tariefsverhoging.
De Rechtbank betwijfelt ook of de bewoner gebonden kan zijn aan een ‘oude’ afspraak tussen de VvE en de gemeente.
Verhuur van parkeerplaatsen aan de bewoners van het complex
Het gaat hier niet alleen om de tariefsverhoging, maar ook om de manier waarop deze verhoging tot stand is gekomen. De gemeente vindt de plotselinge verhoging gerechtvaardigd omdat er sprake is van speciale parkeerplaatsen voor bewoners.
De Rechtbank erkent dat de bewoners van het appartementencomplex niet vergelijkbaar zijn met andere vergunninghouders. Uit alles blijkt namelijk dat de parkeerplaatsen op het binnenterrein (al vanaf 1980) worden verhuurd door de gemeente. Bewoners betaalden al een vergoeding voor het gebruik van het binnenterrein voordat Heerenveen een parkeerbelasting kende. En de tariefsverhoging is weliswaar opgenomen in de Tarieventabel van de Verordening Parkeerbelasting, maar geldt alleen voor de bewoners van het complex.
Volgens de Rechtbank heeft Heerenveen huurovereenkomsten gesloten met de bewoners. De gemeente handelt in dit geval uitsluitend als een grondeigenaar, er is dus geen sprake van het uitvoeren van een overheidstaak.
Misbruik van het recht om een parkeerbelasting te heffen
Heerenveen heeft nu een probleem.
Een gemeente mag als overheid een parkeerbelasting heffen in het kader van ‘parkeerregulering’, meestal gaat het dan om het voorkomen van parkeerproblemen. De gemeente mag ook flink verdienen aan de parkeerbelasting, en een parkeerbelasting invoeren om budgettaire gaten te dichten. Ook de verhuur van parkeerplaatsen als grondeigenaar is op zich geen probleem.
De gemeente Heerenveen gebruikt hier echter een (lokale) overheidsbevoegdheid, het heffen van parkeerbelasting, uitsluitend voor het innen van huurbedragen. Er is geen sprake van parkeerregulering, dus de gemeente maakt misbruik van zijn heffingsbevoegdheid, ook wel ‘détournement de pouvoir’ genoemd.
Rechtbank Noord-Nederland vernietigt de aanslag parkeerbelasting en verklaart een deel van de Tarieventabel buiten toepassing. Het maakt niet uit dat Heerenveen met een simpele aanpassing wél terecht parkeerbelasting had kunnen heffen.