Hartog-Levin (2009-2011): Nederland als tweede thuis

Na lastige jaren met George W. Bush aan het hoofd in de Verenigde Staten probeert ambassadeur Fay Hartog-Levin Amerika’s imago in Nederland op te vijzelen. De slepende oorlog in Afghanistan zorgt voor spanningen.

Als Barack Obama eind 2008 de Amerikaanse presidentsverkiezingen wint, is Hartog-Levin (70) maar wat blij. Ze speelt op dat moment een prominente rol in het politieke establishment van Chicago, de stad waar Obama als politiek activist furore maakte. Samen met haar man en vastgoedmagnaat Daniel Levin is ze een van Obama’s belangrijkste donateurs. Zijn verkiezingsoverwinning betekent een nieuwe baan voor Fay Hartog-Levin: ambassadeur in Nederland.

Hartog-Levin is advocaat en consultant, onder meer voor het Natuurhistorisch Museum in Chicago. Daar leerde ze ook Obama kennen, die ze financieel bijstond vanaf het begin van zijn pogingen om Senator te worden.

Liefde voor Nederland

Met trots praat Hartog-Levin vanuit Chicago over het land dat ze ook al voor haar ambassadeurschap ‘mijn tweede thuis’ noemde. Haar ouders, Nederlanders van Joodse komaf, woonden in Den Haag. Ze vluchtten tijdens de Tweede Wereldoorlog en kwamen na wat omzwervingen in Amerika terecht. Zelf voelde ze zich ook aangetrokken tot Nederland, eigenlijk vanaf het moment dat ze als uitwisselingstudent in Den Haag terechtkwam. Fay ging terug naar Amerika, haar zus bleef in Nederland. En toch: ‘Als ambassadeur voelde het eigenlijk nooit alsof ik in een vreemd land was.’

Haar familieachtergrond hielp haar ‘enorm’ tijdens haar termijn in Den Haag, zegt ze. ‘Veel Nederlanders voelden zich bijvoorbeeld op hun gemak om met me te praten over hun ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat was bijzonder.’

Na haar ambassadeurschap blijft Hartog-Levin verbonden met Nederland en zet ze zich onvermoeid in voor nauwere banden tussen Nederland en de Verenigde Staten. Ze financiert beurzen voor Amerikaanse studenten die naar Nederland willen, probeert het Haagse Mauritshuis onder de aandacht te brengen in Amerika en zit in het bestuur van de Four Freedom Awards, die elk jaar worden uitgereikt in Middelburg. Dat was meer dan voldoende voor de Nederlandse ambassadeur in Washington om haar onlangs te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Als u in 2009 arriveert in Den Haag, hebt u eigenlijk geen ervaring in de diplomatie. Was dat lastig?

‘De post in Den Haag wordt meestal ingevuld door mensen die geen beroepsdiplomaat zijn. Dat weet de Nederlandse regering, die daarom min of meer flexibel omgaat met de diverse capaciteiten en ervaring die een ambassadeur heeft. Ik was in elk geval geen miljardair, zoals mijn voorganger Roland Arnall. Ik had veel ervaring in de Amerikaanse politiek en een juridische carrière achter de rug. Wat betreft het werk: de leercurve was soms best steil, maar mijn adviseurs in de ambassade hielpen me erdoorheen.’

Waar bent u het meest trots op als u terugkijkt op uw jaren als ambassadeur?

‘Als ik al mijn werkzaamheden moet samenvatten, ben ik blij dat ik de Verenigde Staten in een beter daglicht kon stellen. Amerika was het land dat Barack Obama tot president koos, nadat we een lastige periode achter de rug hadden met George W. Bush en de Irak-oorlog. Jongere Nederlanders hadden daarom een minder positief beeld van Amerika dan de oudere generaties. Obama’s overwinning bood de mogelijkheid om dat te veranderen en tegelijkertijd de bilaterale relaties te verbeteren.’