MH17: betrokken landen willen eigen tribunaal

24 september 2015Leestijd: 3 minuten

De landen die betrokken zijn bij de ramp met vlucht MH17 blijven hameren op een oprichting van een tribunaal. Als het niet via de Verenigde Naties kan, willen de landen zelf een tribunaal oprichten.

Volgens de Australische minister van Buitenlandse Zaken, Julie Bishop, moet er een tribunaal worden opgericht om de daders achter de vliegramp te berechten.

VN-tribunaal

Het liefste willen de betrokken landen dat er een tribunaal komt via de Verenigde Naties, maar daar stak Rusland een stokje voor. Nederland, Australië, Maleisië, België en Oekraïne bespreken de stand van zaken dinsdag in New York. Onder anderen premier Mark Rutte en minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) schuiven aan.

Volgens het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken ligt er een aantal opties op tafel om ‘de meest effectieve vervolging van de daders te bewerkstelligen’. Nederland, Australië, Maleisië, België en Oekraïne bespreken de stand van zaken dinsdag in New York. Onder anderen premier Mark Rutte en minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) schuiven aan.

Nog een poging

Minister Bishop sluit niet uit dat er na publicatie van het onderzoek een tweede poging wordt ondernomen om tot een VN-tribunaal te komen. De eerste poging eind juli strandde op een veto van de Russen, tot woede van onder meer Australië en Nederland.

Volgens expert Jill Coster van Voorhout van het The Hague Institute for Global Justice hebben de landen de volgende opties:

  1. Een internationaal tribunaal dat wordt opgericht met de steun van twee derde van de lidstaten van de Verenigde Naties: geniet internationaal draagvlag en legitimiteit. De VN kan eventueel sancties gebruiken als niet wordt meegewerkt met het tribunaal. Maar dit plan is in de praktijk moeilijk te realiseren, aangezien twee derde van de 193 VN-leden het plan zal moeten steunen.
  2. Een tribunaal van getroffen landen: de vijf landen die de krachten hebben gebundeld in het Joint Investigation Team, Nederland, Oekraïne, Australië, Maleisië en België, kunnen zelf een tribunaal oprichten. Dit zou een unicum zijn. Het lastige is dat de oprichters tevens de getroffen landen zijn. Hiermee kunnen er twijfels ontstaan over de onafhankelijkheid van het tribunaal.
  3. Nederlandse rechtbank: Nederland heeft de mogelijkheid om zelf internationale misdrijven in eigen land te berechten. Ook hier zal mogelijk gesteld worden dat Nederland als getroffen land niet onafhankelijkheid kan zijn bij de berechting.
  4. Een ander land dat niks met de tragedie te maken heeft, neemt de berechting op zich. Hier zijn er geen problemen voor de legitimiteit. Maar welk land zal de kosten en toch ook de mogelijke consequenties van de politieke gevoeligheden willen dragen?
  5. Internationaal Strafhof: kan de berechting op zich nemen op verzoek van het land waar het misdrijf is gepleegd: Oekraïne. Oekraïne zond wel eerder een situatie ter onderzoek naar het Strafhof, maar deze nog niet.
  6. Internationaal Gerechtshof: Als uit onderzoek blijkt dat een staat verantwoordelijk is voor de daad, kan het Internationaal Gerechtshof de zaak op zich nemen. Dit kan alleen wanneer de betreffende staten de jurisdictie van het Gerechtshof accepteren.