Premium Lock Baanbrekend onderzoek: niet CO2, maar wind oorzaak opwarming hier

16 augustus 2022Leestijd: 4 minuten
Een windzak. Foto: ANP / Hollandse Hoogte / Venema Media

Twee wiskundigen, Han Hoogeveen en zijn 19-jarige zoon Jippe (de ‘Odijkse bolleboos’) hebben ontdekt dat de oorzaak voor de sterke opwarming die Nederland doormaakt een verandering in de wind is gedurende de afgelopen drie decennia. De wind komt ’s winters bijna nooit meer uit het koude oosten en steeds vaker uit het relatief warme zuidwesten, westen en zuiden. Tijd dat de CO2-kenners van het KNMI hun krachten bundelen met deze slimme rekenaars, schrijft Simon Rozendaal.

De afgelopen dertig jaar waaide de wind in Nederland nauwelijks uit het oosten en veel vaker uit het zuidwesten, westen en zuiden. Deze verandering verklaart de ­relatief grote opwarming in Nederland (meer dan tweemaal het mondiale gemiddelde).

Het is een brisante stelling in een tijd waarin alle aandacht is gericht op CO2. Ze is afkomstig van twee wiskundigen, vader Han Hoogeveen en zijn negentienjarige zoon Jippe. Hun publicatie (‘Winds are changing: An explanation for the warming of the Netherlands’) is onlangs geaccepteerd door The International Journal of Climatology. Dat is geen kattenpis, gegeven dat vader en zoon geen klimatologen zijn en het hier een serieus wetenschappelijk tijdschrift betreft (voor kenners: met een impactfactor van ruim vier).

Een uitzonderlijk gezin

Ik ben bij de twee op bezoek geweest in Odijk. Ze maken deel uit van een uitzonderlijk gezin. Vader Han en moeder Marjan van den Akker zijn beide wiskundigen (Utrecht University), zoon Jippe heeft meermaals de ­Nederlandse Wiskundige Olympiade gewonnen en eenmaal de gouden medaille op de internationale. Een lokale krant omschreef hem als de ‘Odijkse bolleboos’. Jongste zoon zit nog op de middelbare school en is tamelijk goed in… jawel.

Wat hebben vader en zoon precies gedaan? In de eerste plaats kijken ze niet zoals gebruikelijk naar de windrichting zoals gemeten met een windvaan, maar naar de windbron. Een wind die van oorsprong uit een bepaalde bron komt, kan immers vlak voor deze in Nederland arriveert, een bocht nemen.
Een oostenwind brengt in de winter bijna altijd bittere kou en het steeds zeldzamer worden van oostenwind verklaart waarom we tegenwoordig bijna nooit meer kunnen schaatsen. Jippe laat twee voorbeelden zien: februari 1956 (de koudste maand van de twintigste eeuw volgens het KNMI), toen de wind continu uit het oosten kwam, versus december 2015 (met gemiddeld 9,6 graden de zachtste decembermaand in drie eeuwen) met 25 dagen zuidwestenwind.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw