Maar hé, wat is dat? Tussen al die landbouwgrond doemt ineens een klein wit karretje op.
Martijn Lukkaart (45) ontwikkelde de Odd.Bot.
Een vierkante robot op wielen die meter voor meter over een lange rij mini-wortelplantjes rolt.
Wie door de knieën gaat, ziet aan de onderkant drie mechanische grijphandjes trefzeker alle kleine groene sprietjes – op de wortelplantjes na – uit de zwarte aarde trekken.
Per arm twee onkruidplantjes per seconde. Pluk, pluk, pluk.Dit is Maverick. Een onkruidrobot, de afgelopen zes jaar ontwikkeld onder de naam Odd.Bot door ondernemer Martijn Lukaart (45). Met investeringsrondes die in totaal 7 miljoen euro opleverden, kon Odd.Bot vorig jaar testen met vier robots.
Tech pakt boerenprobleem aan
Dit onkruidseizoen rollen er al twintig stuks over akkers in vooral Flevoland, maar ook in België en Frankrijk. De plannen voor een onkruidrobot kwamen toevallig op Lukaarts pad. Hij was bezig met een andere robot: eentje die zondagochtend een croissantje voor je haalt in de supermarkt. Hij had studenten van de minor robotica aan de Technische Universiteit Delft al ingeschakeld om mee te denken over zo’n bezorgrobot, toen bleek dat wetgeving de plannen in de weg stond.
Omdat Lukaart de studenten uit Delft toch iets te doen wilde geven, zocht hij in allerijl naar een nieuwe opdracht. Hij vond een tender op de website van de Europese Commissie, die een alternatief zocht voor onkruidverdelging in de landbouw. De grote zware machines met chemicaliën vervuilen en verdichten de bodem te veel, en onkruid wieden met de hand is door alle arbeidsmigratieproblematiek niet altijd wenselijk.
Kon een robot geen oplossing bieden? Lukaart: ‘De studenten zijn ermee aan de slag gegaan, en daar rolde een prototype uit waarmee ik op de Biobeurs ging staan. Of boeren hieraan behoefte hadden? Nou, ze stonden erom te springen.’
Studenten bouwen onkruidkiller
Dus ging Lukaart aan de slag. Met een team knappe koppen ontwikkelde hij de kern van de onkruidrobot: het plukhandje. Dat wordt aangestuurd door een AI-computer met een camera.
De camera maakt foto’s van de grond waar de robot overheen rolt en beslist razendsnel: dit gewas moet ik laten staan, dit is onkruid dat ik uit de grond moet trekken. In het geval van de peen-akker maakt de robot in vier dagen een perceel van 5 hectare schoon. Daarmee vervangt één robot potentieel tien arbeiders.
De onkruidrobot kost 100.000 euro. Volgens Odd.Bot heeft een boer ten opzichte van handarbeid het karretje in twee, drie jaar terugverdiend. Een uitkomst voor vooral biologische boeren, waar onkruid een immer duren-de strijd oplevert.
Robot wint het nog niet van chemicaliën
Maar de grote klapper zit in de conventionele markt, weet Lukaart. ‘Alleen kunnen we daar nu nog niet concurreren met chemicaliën,’ zegt hij bij de akker in Zeewolde.‘
Bestrijdingsmiddelen kosten een boer zo’n 600 tot 700 euro per hectare. Onkruid wieden met de hand 2.500 euro per hectare. Wieden met de robot zit er ongeveer tussenin.’
Daarbij werkt de robot, zoals dat gaat bij een innovatie, nog niet vlekkeloos. De telers geven het werken met Odd.Bot nu het cijfer 7.
Omdat de robot nog niet alle onkruid herkent, en de teler minstens één keer per dag moet bijspringen om de accu’s te vervangen en te kijken of alle instellingen nog goed staan.
De Odd.Bot onkruidrobot op een veld waar peen wordt geteelt in Zeewolde
‘Licht robotlegertje nodig’
Toch ziet Lukaart kansen. Zo wordt van steeds meer bestrijdingsmiddelen het gebruik verboden of ingeperkt door Brussel. Steeds meer onkruiden raken resistent tegen gif. En ook in de gangbare landbouw dringt het belang door van een gezonde bodemcultuur. ‘Als we nog tien, vijftien jaar zo doorgaan, raakt die hele bodem uitgeput van voedingsstoffen.’
Een akkerbouwer wil een gezonde, fluffy bodem waar gewassen de ruimte krijgen om te groeien. Daarvoor heb je een legertje lichte wied-robots nodig. ‘Dat zie ik wel voor me. Dat je niet met die grote, zware machines het veld op gaat, maar met meerdere kleine robots. Op die machines moet toch altijd een mannetje zitten. Wij zijn traag, maar onbemand en 24/7. Daarmee halen we het ook.’
