‘Wij zijn Nederland! Wij zijn Ne-der-land,’ scandeerde een groep demonstranten op de A12 nabij het Malieveld, terwijl sommigen een spandoek vasthielden met daarop de naam Defend Netherlands.
Deze online-groep was prominent aanwezig bij de betoging die zaterdag 20 september een spoor van geweld trok in de Haagse binnenstad. Defend Netherlands profileert zich nadrukkelijk via Instagram, en blijkt daar een van de aanjagers van de demonstratie.
Op 15 september plaatste Defend Netherlands een oproep, samen met vier andere partijen. Dat laat zien dat er een duidelijk verband bestond tussen vijf rechtse groeperingen.
Met name op Instagram (maar ook via Telegram en Facebook) werden mensen gemobiliseerd door vijf samenwerkende groepen en initiatieven: Defend Netherlands, Nederlander Voor Altijd, Rechtse Plakkers, Operatie Hijs de Vlag NL en Defend Holland.
Tijdlijn: de aanloop naar de Haagse rellen
- 19 juli: Els Noort kondigt haar demonstratie voor de eerste keer aan op X
- 20 augustus: Lisa (17) uit Abcoude wordt vermoord
- 22 augustus: persconferentie Amsterdamse driehoek: verdachte moord Lisa blijkt een asielzoeker te zijn
- 22 augustus: Els Noort post over Lisa
- 22 augustus: Defend Netherlands roept op tot demonstratie in Amersfoort naar aanleiding van de moord op Lisa (bericht is inmiddels verwijderd)
- 23 augustus: Nederlander Voor Altijd plaatst een bericht over de moord op Lisa
- 24 augustus: Defend Netherlands wijdt opnieuw bericht aan Lisa
- 25 augustus: Defend Holland plaatst bericht over Lisa: ‘We zijn het zat’
- 26 augustus: Operatie Hijs De Vlag NL begint Instagrampagina
- 26 augustus: Els Rechts plaatst een bericht op X over een tegendemonstratie van Antifa
- 28 augustus: Defend Netherlands roept voor de eerste keer op om op 20 september naar Den Haag te komen
- 29 augustus: Hooligan-collectief plaatst een bericht over de moord op Lisa
- 13 september: Massademonstratie ‘Unite The Kingdom’ in Londen
- 15 september: voor het eerst gezamenlijke oproep van Defend Netherlands met de vier andere clubs om naar Den Haag te komen op 20 september
- 20 september: demonstratie in Den Haag ontspoort: confrontaties met de politie en aanval op partijkantoor D66
- 20 september: Els Noort distantieert zich van het geweld
- 23 september: de eerste verdachten staan terecht
Hoe de demonstratie op het Malieveld online werd aangejaagd
EW onderzocht deze groepen: waar kwamen ze – ineens – vandaan? Ze blijken elkaar te hebben gevonden in gedeelde woede over de gruwelijke moord op de zeventienjarige Lisa uit Abcoude, exact een maand vóór de demonstratie in Den Haag.
‘De verdediging van Nederland’
Defend Netherlands bestaat al sinds september 2023, maar veranderde al vier keer van naam. De groep is met ruim 11.oo0 volgers de grootste van de vijf. Het oudste bericht van de groep, sinds de meest recente naamswijziging naar Defend Netherlands, is een filmpje waarin vermoedelijk de oprichter van het account zelf oproept tot een protest, op 24 augustus in Amersfoort.
In de video — die inmiddels is verwijderd — legt hij uit waarom het volgens hem noodzakelijk is om de straat op te gaan. De directe aanleiding is de moord op de 17-jarige Lisa uit Abcoude in de nacht van 19 op 20 augustus. De video dateert van 22 augustus – de dag dat bekend werd dat de verdachte een asielzoeker is.
Op 26 augustus post Defend Netherlands de volgende foto. Op de vlag staat:
Remigratie. Weer een dode door een statushouder! Rip Lisa.
In de weken daarna nam de activiteit op het Instagramaccount toe. Er werden T-shirts verkocht en oproepen gedeeld om ‘in actie te komen’. De eerste keer dat de demonstratie van 20 september in Den Haag werd genoemd, was op 28 augustus.
Daarna volgde een tweede oproep op 15 september, vijf dagen voor de demonstratie. Onder het bericht reageert iemand: ‘Ik denk dat Els de boel afblaast, daar heeft ze al mee gedreigd.’ Daarop reageert Els Noort zelf: ‘Is gelul!!! Ik zat er toen ff doorheen. Gaat gewoon door!’
Dat bericht wordt gelijktijdig ook door vier andere groepen gedeeld die een online connectie hebben met Defend Netherlands, en meer of minder betrokken zijn bij de mobilisatie van demonstranten.
Het wordt bijna 60.000 keer bekeken. Opvallend is dat in bijna alle uitingen van de vijf groepen helemaal niet meer wordt gerefereerd aan Els Noort als initiatiefnemer van de demonstratie.
Uit beelden die de groep zelf publiceerde, blijkt dat Defend Netherlands inderdaad aanwezig was bij de demonstratie. Op maandag 22 september, twee dagen na de rellen in Den Haag, plaatste Defend Netherlands een bericht op haar Instagrampagina waarin de groep afstand neemt van het geweld.
‘Dat het gisteren zo uit de hand is gelopen betreuren wij. We willen via deze weg laten weten dat wij op geen enkele manier verantwoordelijkheid nemen of dragen voor ieder individu die onze naam of ons logo heeft gedragen tijdens of na de demonstratie.’
Maar uit een reconstructie door de Volkskrant doemt een heel ander beeld op. In een besloten Telegramgroep schrijft ‘John’ bij een aankondiging van de demonstratie: ‘Kanker migranten! Laten we er een puinhoop van maken 20 september.’ En: ‘Lekker matten.’
‘Voor altijd’ Nederlanders en de driekleur terug in het straatbeeld
Aan de collectieve oproep van 15 september deden nog vier organisaties mee. Twee daarvan zijn Operatie Hijs de Vlag NL en Nederlander voor Altijd, met respectievelijk 7.677 en 8.975 volgers op Instagram. Beide groepen werden eind augustus van dit jaar opgericht.
De pagina van Nederlander voor Altijd laat een mix van filmpjes en berichten zien, met de nadruk op politieke thema’s. Vooral Geert Wilders (PVV) en Forum voor Democratie komen vaak voorbij, net als kwesties rond asiel en immigratie. Opvallend is dat de tweede post— de eerste gaat over het VOC-schip ‘De Halve Maan’ op Sail 2025 — van dit account dateert van 23 augustus, vrijwel gelijktijdig met het filmpje van Defend Netherlands. Ook in dit filmpje staat de moord in Duivendrecht centraal:
Lisa werd op gruwelijke wijze vermoord. (…) Stem voor vrouwen. Stem voor veiligheid. Stem tegen migratie.
Vier dagen later, op 27 augustus, werd voor het eerst een oproep geplaatst voor de demonstratie op 20 september. Op 3 september plaatste de pagina een herinnering voor de demonstratie – dat doen ze dan weer in samenwerking met Els Noort.
Nederlander voor Altijd plaatste op 20 september ook beelden van de rellen op het Malieveld — daarin ligt de nadruk vooral op de theorie dat Antifa verantwoordelijk zou zijn voor de rellen, om ‘rechtse demonstranten in een kwaad daglicht te stellen’.
Operatie Hijs de Vlag NL heeft als doel om zoveel mogelijk Nederlandse vlaggen in het straatbeeld te laten verschijnen. De actie vond dit jaar ook weerklank in voetbalstadions, waar tijdens wedstrijden massaal vlaggen werden getoond. De eerste post van Operatie Hijs de Vlag NL dateert van zaterdag 26 augustus.
De stickerbrigade en de ‘verdedigers’ van Nederland
Een andere Instagramgroep die op 15 september meedeed aan de oproep om op 20 september naar Den Haag te komen, is Rechtse Plakkers (3.185 volgers). Dit initiatief fungeert vooral als webshop, waar een breed assortiment stickers te koop is. De teksten variëren van ‘Stem PVV’ en ‘Fuck Woke’ tot ‘VOC-zone’ en ‘Anti Blank Haters’. Naast stickers verkoopt de webshop ook T-shirts en vlaggen.
De onderneming wordt gerund door een man uit het zuiden van het land. Per e-mail laat hij weten dat hij zelf niet aanwezig was bij de demonstratie. Zijn groep Rechtse Plakkers was ook het minst actief in het verspreiden van informatie over de demonstratie op 20 september.
Rechtse Plakkers is gelieerd aan de Instagrampagina Rechts Dagblad, die al sinds oktober 2019 actief is als nieuwskanaal met voornamelijk rechts-georiënteerde berichten. Via verwijzingen en links op Rechts Dagblad wordt er direct doorgeleid naar Rechtse Plakkers.
Bij Rechtse Plakkers is er geen directe verwijzing naar de moord eind augustus, maar Rechts Dagblad besteedt vanaf 20 augustus dagelijks aandacht aan het levensdelict in Amsterdam-Zuidoost, de politiek, maatschappelijke reacties en de afkomst van de verdachte.
“Verdachte van moord Lisa vermoedelijk afkomstig uit Afrika, OM: ‘niet relevant’,” meldt Rechts Dagblad op 25 augustus.
De vijfde groep noemt zichzelf Defend Holland (4.730 volgers). Ook deze groep werd opgericht in augustus van dit jaar. Op 25 augustus verscheen het eerste bericht van de groep met de titel ‘Wij zijn het zat’. Het bericht gaat ook over de moord op Lisa.
‘Lisa (17) is bruut vermoord door een man die hier als gast verbleef in een azc in Amsterdam. (…) Wij kunnen dit niet langer accepteren. Onze kinderen verdienen een toekomst zonder angst, onze gezinnen verdienen bescherming, burgers verdienen veiligheid.’
Vergeleken met de andere vier organisaties lijkt Defend Holland (dus niet: Defend Netherlands, zie boven) de hardste opstelling te kiezen in de strijd. Uit berichten op de pagina van Defend Holland blijkt dat de groep aanwezig was bij de demonstratie in Den Haag. Ze plaatsen beelden van de hevige rellen.
In een van de laatste posts, geplaatst op zaterdagmiddag 20 september, schreef de groep bij een video:
‘Mensen proberen weg te komen, krijgen een lange lat tegen zich aan. Antifa undercover tussen de menigte ruzie zoeken.’ Daarnaast werd een foto gedeeld van een gemaskerde demonstrant met op de achtergrond de brandende politieauto.
Duidelijk is dat deze vijf groepen een rol speelden in het verspreiden van informatie over het protest op het Malieveld. Drie bestaan pas sinds eind augustus.
Meerdere pagina’s berichtten over de massademonstratie tegen immigratie in Londen op 13 september. In de reacties is te lezen: ’20 september Malieveld!!’ Hier en daar is er een verband met Els Noort, maar vaak lijken ze zelfstandig te opereren.
Els Noort reageerde geschokt op het geweld tijdens en na haar ‘eigen’ demonstratie. Achteraf bleek dat Noort de hooligans niet had afgewezen, maar juist leek te verwelkomen.
In een bericht op Facebook, waar ook NRC naar verwees, reageerde zij in een groep van Dutch Hooligan Scene met de woorden: ‘Tot morgen’. Daarmee opende ze de deur voor de hooligancollectieven die daadwerkelijk naar Den Haag kwamen.
Hooligans uit 24 clubs verenigd op Malieveld
Een vrij grote Instagrampagina (ruim 34.000 volgers) genaamd Nederland_hooligans plaatste op zaterdag een foto die in meerdere media opdook: een groep van honderden zwartgeklede mannen die op het Malieveld bij elkaar staan.
Bij de foto schreef de beheerder: ‘Nederlandse hooligans op het Malieveld zojuist! Veel verschillende clubs zijn momenteel samengekomen om te demonstreren tegen het huidige politieke beleid op het gebied van immigratie.’ Daaronder staan de namen van 24 clubs uit het hele land.
Hooligans voor even verenigd: ‘Clubrivaliteit aan de kant’
Het was een bonte verzameling hooligans uit vele harde kernen. Waar deze groepen elkaar normaal gesproken naar het leven staan, vonden in totaal 24 ‘clubs’ elkaar op zaterdag 20 september in Den Haag.
Op sociale media werd een foto gedeeld van een spandoek met de tekst: ‘Clubrivaliteit aan de kant, red Nederland.’ Daarmee werd duidelijk dat er deze keer een andere, gezamenlijke vijand was. Op een ander spandoek stond ‘Dutch Firms United’ – firm is in het Engels een bijnaam voor de harde kern van voetbalclubs.
Opnieuw verwijzingen naar ‘Lisa’
Op 29 augustus deelde Hooligans_Nederland een foto van een Nederlandse vlag bij een voetbalwedstrijd — passend in de trend van Operatie Hijs De Vlag NL en de daarop volgende acties in voetbalstadions in het hele land.
Op de vlag staat: ‘Veel te jong, veel te vroeg. Nederland sta op. Genoeg is genoeg.’ Onder het bericht stond de tekst: ‘Steeds meer Nederlandse clubs spreken zich uit over de situatie in Nederland omtrent migratie. Zo ook Den Haag Youth met een duidelijk statement rondom de moord op Lisa (17).’
Die gebeurtenis is dus een belangrijk motief voor de verschillende organisaties die opriepen tot de demonstratie op 20 september. Dat blijkt ook uit een reportage van de jonge verslaggever Bender, die aanwezig was op het Malieveld.
Hij sprak met verschillende demonstranten — en relschoppers — die in felle bewoordingen hun ontsteltenis uitten. Zij riepen dat ‘meisjes verkracht worden’ en dat ‘vrouwen niet meer veilig zijn in dit land’.
Geweld is de normaalste zaak van de wereld in de hooligan-scene
Dat hooligans niet terugdeinzen voor gewelddadige confrontaties is bekend. Geweld is eerder regel dan uitzondering. Op de hooliganpagina’s en in Telegramgroepen werd het geweld van afgelopen zaterdag 20 september openlijk verheerlijkt. Foto’s van confrontaties met de politie kregen veelal steun in de reacties — maar niet van iedereen.
Bij een beeld van een gekantelde politieauto stond bijvoorbeeld: ‘De auto’s hebben het momenteel zwaar te verduren in Den Haag.’ Bij een andere post stond: ‘1312 en de betogers hebben het met elkaar aan de stok gekregen.’ 1312
staat voor All Cops Are Bastards.
De vermeende inmenging van Antifa
Al ruim voor 20 september ging het gerucht rond dat Antifa een tegendemonstratie zou organiseren. Het gerucht begon met een bericht van een account dat zich ‘Antifa Nederland’ noemde. Kort daarna plaatste organisator Els Noort een bericht op X:
Er zijn signalen dat Antifa op 20 september het Malieveld wil verstoren en rellen wil schoppen. Antifa kiest altijd voor geweld en haat, maar ik laat mij niet intimideren – wij gaan gewoon door!’
De reconstructie van de Volkskrant van woensdag 24 september stelt dat dit gerucht werd aangejaagd door een nepaccount. Maar toen was de geest al uit de fles.
Op verschillende pagina’s van de betrokken online clubs bleef dit narratief terugkomen: zij waren ervan overtuigd dat Antifa zich onder de demonstranten had gemengd en verantwoordelijk zou zijn voor de grote geweldsuitbarstingen.
Met die nadruk op Antifa verdween de oorspronkelijke aanleiding voor verschillende oproepen om naar het Malieveld te komen naar de achtergrond. Die aanleiding was de moord in Duivendrecht.